Thị trường M&A: Cơ hội và thách thức mới

Theo Ban tổ chức Diễn đàn, thị trường M&A Việt Nam đã trải qua một thập kỷ (2009-2018) tăng trưởng mạnh mẽ với hàng ngàn giao dịch và tổng giá trị giao dịch đạt gần 50 tỷ USD. Riêng năm 2018, tổng giá trị giao dịch M&A đạt 7,64 tỷ USD, bằng 74,9% so với năm 2017. Tuy nhiên, nếu loại trừ đóng góp của thương vụ kỷ lục Sabeco – yếu tố gây đột biến trong năm 2017, thì giá trị M&A năm 2018 tại Việt Nam vẫn tăng 41,4% so với năm 2017.

6 tháng đầu năm 2019, tổng giá trị các thương vụ M&A được công bố đạt 1,9 tỷ USD (bằng 53% so với cùng kỳ 2018). Tuy nhiên, đây chỉ là con số được thống kê, còn lại rất nhiều những thương vụ M&A được thực hiện nhưng vì nhiều lý do không được thống kê đầy đủ – TS. Nguyễn Anh Tuấn – nguyên Tổng biên tập Báo Đầu tư cho biết thêm.

Thông tin này có thêm cơ sở khi thống kê của Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cho biết, giá trị nhà đầu tư nước ngoài mua lại cổ phần trong nước 6 tháng đầu năm đạt 2,64 tỷ USD. Dự báo năm 2019, giá trị thương vụ M&A tại Việt nam có thể đạt con số 6,7 tỷ USD, bằng 88,16% so với năm 2018.

Mặc dù thị trường M&A Việt Nam đang có dấu hiệu chững lại, song các chuyên gia kinh tế vẫn cho rằng, hàng loạt các chuyển động chính sách thời gian gần đây, như: Dự thảo sửa đổi, bổ sung một số luật quan trọng (Luật Đầu tư, Luật Doanh nghiệp, Luật Chứng khoán); Nghị quyết về thu hút đầu tư nước ngoài thế hệ mới lần đầu tiên dự kiến được Bộ Chính trị ban hành, cùng với việc ký kết các Hiệp định Thương mại tự do thế hệ mới như: Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP); Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – Liên minh châu Âu (EVFTA), Hiệp định Bảo hộ đầu tư Việt Nam – Liên minh châu Âu (EVIPA)… được kỳ vọng sẽ mở ra cơ hội lớn để Việt Nam tăng cường thu hút đầu tư nước ngoài, trong đó có dòng vốn đầu tư thông qua hình thức M&A.

Phát biểu tại họp báo, ông Michael Dc Choi – Phó giám đốc Trung tâm M&A Hàn Quốc thuộc Cơ quan Xúc tiến Thương mại và Đầu tư Hàn Quốc (KOTRA) cũng cho biết, hiện rất nhiều ngân hàng và nhà đầu tư Hàn Quốc đang quan tâm đầu tư vào Việt Nam theo hình thức trực tiếp và thông qua M&A. Do đó, dòng vốn M&A Hàn Quốc vào Việt Nam dự báo sẽ tăng trong thời gian tới.

Bên cạnh những thuận lợi, thị trường M&A Việt Nam tới đây cũng phải đối mặt với những thách thức đến từ các yếu tố khánh quan và nội tại của nền kinh tế, đó là sự thay đổi chính sách thương mại quốc tế của Mỹ, Trung Quốc, hay những trở ngại từ vấn đề cổ phần hóa, thoái vốn doanh nghiệp nhà nước, chất lượng doanh nghiệp và quy mô nền kinh tế chưa đủ hấp dẫn. Những rào cản chính sách liên quan đến lĩnh vực đầu tư nước ngoài, bất động sản, cổ phần hóa doanh nghiệp… chưa được “khơi thông” cũng tác động không nhỏ đến sự thành công của các thương vụ M&A.

Để thị trường M&A Việt Nam tận dụng được cơ hội, bứt phá trong giai đoạn tới, các chuyên gia cho rằng, Chính phủ và các bên liên quan phải có sự quyết tâm, thay đổi mạnh mẽ, nhằm cải thiện hơn nữa môi trường đầu tư, kinh doanh, khơi thông dòng vốn chảy trong nước và quốc tế vào lĩnh vực này.