Chương trình Quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2019 - 2030 đặt mục tiêu tiết kiệm 8-10% tổng năng lượng tiêu thụ toàn quốc cho toàn giai đoạn. Để hoàn thành mục tiêu này, trong những năm qua Bộ Công Thương đã tích cực triển khai nhiều hoạt động truyền thông, tuyên truyền về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.

Đặc biệt, ngay sau khi Chỉ thị số 20/CT-TTg được Thủ tướng Chính phủ ký ban hành vào ngày 8/6/2023 việc tăng cường tiết kiệm điện trong giai đoạn 2023 - 2025 và các năm tiếp theo; cùng với Bộ Công Thương, các địa phương, và các doanh nghiệp của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã đồng loạt triển khai nhiều hoạt động trong đó tập trung vào các hoạt động truyền thông nâng cao nhận thức cho người dân, doanh nghiệp và cộng đồng xã hội.

Tại Quảng Ninh, nhận thức được tầm quan trọng của công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục các Sở, ngành đã lồng ghép nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu, tiết kiệm năng lượng, tiết kiệm điện vào các chương trình hoạt động của ngành.

Cụ thể, Sở Tài nguyên và Môi trường (nay là Sở Nông nghiệp và Môi trường) đã tổ chức các hoạt động hưởng ứng các ngày lễ môi trường trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh năm 2024, theo đó lồng ghép các nội dung về quản lý chất thải, giảm thiểu rác thải nhựa, bảo vệ môi trường, sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên, chủ động và tích cực ứng phó với biến đổi khí hậu trong các hoạt động hưởng ứng Ngày Đất ngập nước Thế giới, Ngày Đa dạng sinh học, Ngày Môi trường thế giới…

Sở Giáo dục và Đào tạo đã thực hiện triển khai đồng bộ nhiều hoạt động tuyên truyền, giáo dục về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong hệ thống trường học trên địa bàn tỉnh.

Ban Quản lý Khu kinh tế đã lồng ghép các nhiệm vụ chuyên môn với công tác tuyên truyền, thông tin, ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn các chủ đầu tư, doanh nghiệp hoạt động trong các Khu công nghiệp, Khu kinh tế trên địa bàn tỉnh sử dụng năng lượng tái tạo, thân thiện môi trường, tiết kiệm năng lượng, tiết kiệm điện.

Trong quá trình sản xuất, kinh doanh, qua đó góp phần nâng cao nhận thức và trách nhiệm về tiết kiệm năng lượng đối với các chủ đầu tư, doanh nghiệp hoạt động trong Khu công nghiệp, Khu kinh tế trên địa bàn tỉnh.

Đến nay, nhận thức của lãnh đạo và nhân viên tại các doanh nghiệp đã có chuyển biến tích cực, hình thành thói quen trong sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.

Ông Nguyễn Văn Quý – Phó Giám đốc Công ty Điện lực Quảng Ninh cho biết: Công ty đã phối hợp với UBND các huyện, thị xã, thành phố tăng cường tuyên truyền, vận động về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả đến các phường, xã, khu dân cư.

Điện lực các thành phố, huyện, thị xã đã phối hợp với các tổ chức, chính quyền tại phương thực hiện các hoạt động tuyên truyền, vận động người dân sử dụng tiết kiệm điện và hiệu quả hàng năm; hướng dẫn người dân sử dụng các thiết bị tiết kiệm năng lượng kết hợp thông qua các buổi họp của tổ dân, khu phố; phát động trương trình Gia đình tiết kiệm điện…

Ông Quý cho hay, một trong những nội dung được công ty phối hợp các địa phương để tuyên truyền đó là hướng dẫn người dân sử dụng các thiết bị điện trong gia đình, trong các cơ sở kinh doanh sao cho an toàn, tiết kiệm và hiệu quả.

Mặc dù trong quá trình triển khai thực hiện, theo như ý kiến của Sở Công Thương và Công ty Điện lực Quảng Ninh thì vẫn còn khá nhiều rào cản, vướng mắc trong thực thi Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả cũng như Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ.

Bởi lẽ, việc xác định định mức tiêu hao năng lượng của các đơn vị vẫn gặp nhiều khó khăn do có nhiều công đoạn sản xuất hoặc sản phầm nhiều thành phần.

Cùng với đó, việc tổ chức thực hiện các giải pháp tiết kiệm năng lượng tại một số đơn vị chưa được quan tâm đúng mức; khó khăn trong việc xác định, đánh giá mức độ tiết kiệm năng lượng của từng lĩnh vực trong việc triển khai Quyết định số 280/QĐ-TTg ngày 13/3/2019 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2019- 2030.

Ngoài ra, các quy định pháp luật mới chỉ mang tính khuyến khích chưa có chế tài đủ mạnh, mặt khác do khó khăn về tài chính nên nhiều doanh nghiệp dừng triển khai các dự án tiết kiệm năng lượng; nhận thức của một bộ phận người dân, doanh nghiệp còn hạn chế…

Mặc dù vấn đề tiết kiệm điện vẫn đang vấp phải không ít thách thức, rào cản. Tuy nhiên với hơn 17.000 doanh nghiệp và con số này thời gian tới sẽ còn tiếp tục tăng lên cho thấy dư địa tiết kiệm điện của Quảng Ninh còn rất lớn.

Theo kế hoạch số 178/KH-UBND thực hiện Chỉ thị số 20/CT-TTg ngày 8/6/2023 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường tiết kiệm điện giai đoạn 2023 – 2025 và các năm tiếp theo trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh.

Theo đó, Quảng Ninh sẽ phấn đấu hàng năm tiết kiệm tối thiểu 2% tổng điện năng tiêu thụ trên địa bàn tỉnh trong giai đoạn 2023 – 2025; đến hết năm 2025, phấn đấu 100% chiếu sáng đường phố sử dụng đèn LED.

Phấn đấu đến năm 2030 có 50% các tòa nhà công sở và 50% nhà dân sử dụng điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu (phục vụ tiêu thụ tại chỗ, không bán điện vào hệ thống điện quốc gia); giảm bớt tổn thất điện năng đối với hệ thống điện trên địa bàn tỉnh xuống dưới 6% vào năm 2025.

Có thể nói, việc đề ra những con số rất cụ thể về tiết kiệm điện, đã thể hiện quyết tâm rất lớn của Quảng Ninh trong việc chống lãng phí điện năng, hay sử dụng điện một cách hiệu quả và tiết kiệm tối đa, hướng tới phát triển bền vững của địa phương và đất nước.

Để thực hiện được mục tiêu này cần sự đồng hành, quyết tâm rất lớn của cả hệ thống chính trị, sự ủng hộ của người dân, doanh nghiệp, cộng đồng xã hội. Do đó, tăng cường nhận thức về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, bảo vệ môi trường được xem là quốc sách quan trọng và là trách nhiệm của toàn xã hội.