Lễ cúng bến nước: Lan toả thông điệp bảo vệ môi trường của dân tộc Ba Na

Lễ cúng bến nước của đồng bào dân tộc Ba Na ngoài ý nghĩa tâm linh, còn truyền đi thông điệp giáo dục các buôn làng có trách nhiệm bảo vệ môi trường.
Lễ cấp sắc: Tạo giá trị vật chất, tinh thần cho người Dao Lễ cấp sắc - Nghi lễ truyền thống của dân tộc Pà Thẻn

Lễ cúng bến nước là một truyền thống tốt đẹp của dân tộc Ba Na từ xưa tới nay. Hàng năm lễ cúng đều tổ chức một lần, nhưng có thể vài năm mới tổ chức một lần tùy theo điều kiện kinh tế của chủ bến nước, buôn làng. Sau khi mùa màng kết thúc, chuẩn bị bước vào vụ trồng trọt mới, các buôn làng tổ chức lễ cúng thần nước, vị thần linh thiêng bậc nhất miền đất Tây Nguyên đã cho mưa thuận gió hòa, sự sống.

Lễ cúng bến nước: Lan toả thông điệp bảo vệ môi trường của dân tộc Ba Na
Đồng bào Ba Na tổ chức lễ cúng thần nước, vị thần linh thiêng bậc nhất miền đất Tây Nguyên
Lễ cúng bến nước: Lan toả thông điệp bảo vệ môi trường của dân tộc Ba Na
Nguồn nước được đồng bào Ba Na xem là báu vật của cộng đồng

Thầy cúng Đinh Ơng, dân tộc Ba Na cho biết: Lễ cúng bến nước của đồng bào các dân tộc vùng Tây Nguyên nói chung và đồng bào dân tộc Ba Na nói riêng thường vào tháng 3 dương lịch với ý nghĩa cầu cho dân làng có được khỏe mạnh, ấm no, hạnh phúc và sản xuất đều đạt được sản lượng cao trong các vụ mùa, nguồn nước trong lành để sử dụng. Lễ cúng bến nước ngoài ý nghĩa tâm linh, lễ cúng bến nước còn truyền đi thông điệp giáo dục các buôn làng có trách nhiệm bảo vệ môi trường sinh thái, bảo vệ rừng, đất đai và nguồn nước, bởi từ xa xưa nguồn nước được xem là báu vật của cộng đồng.

Lễ cúng bến nước: Lan toả thông điệp bảo vệ môi trường của dân tộc Ba Na
Già làng, chủ bến nước họp bàn với dân làng phân công nhiệm vụ
Lễ cúng bến nước: Lan toả thông điệp bảo vệ môi trường của dân tộc Ba Na
Chuẩn bị lễ vật cho lễ cúng tổ tiên và cúng bến nước

Để chuẩn bị lễ cúng, già làng, chủ bến nước họp bàn với dân làng phân công thanh niên làm vệ sinh khu vực bến nước, sửa đường vào bến nước. Còn phụ nữ thì dọn dẹp nhà cửa, đường xá vào buôn. Người dân trong buôn tùy điều kiện có thể đóng góp công sức, vật chất, tham gia nấu rượu cần, tập luyện đánh chiêng, chuẩn bị lễ vật cúng.

Lễ cúng bến nước: Lan toả thông điệp bảo vệ môi trường của dân tộc Ba Na
Thầy cúng thực hiện nghi lễ cúng tổ tiên

Lễ cúng bến nước diễn ra gồm hai phần, phần mở đầu là cúng xin phép tổ tiên gia chủ tại cổng chính dẫn vào nhà. Lễ vật gồm 1 quả trứng, nước cốt rượu, thuốc lá (lá khô của cây thuốc lá) đặt vào phễu cuốn từ lá chuối.

Lễ vật đã chuẩn bị xong, thầy cúng thực hiện nghi thức cúng xin phép tổ tiên. Lời cầu khấn được lặp đi lặp lại 3 lần như sau: "Ơ các vị tổ tiên, xin thỉnh mời chư vị tổ tiên về đây dự lễ cúng bến nước của dân làng. Ơ các vị tổ tiên, hôm nay gia chủ và dân làng xin phép tổ chức lễ cúng trả ơn thần nguồn nước đã cung cấp nguồn nước nuôi sống dân làng, nuôi sống cây trồng trên rẫy, nuôi sống gia súc trong chuồng".

Lễ cúng bến nước: Lan toả thông điệp bảo vệ môi trường của dân tộc Ba Na
Thầy cúng sẽ lấy bầu nước đầu tiên từ nguồn nước để làm nghi thức
Lễ cúng bến nước: Lan toả thông điệp bảo vệ môi trường của dân tộc Ba Na
Nghi thức lễ cúng bến nước

Sau khi thực hiện nghi thức cầu khấn xin phép tổ tiên, thầy cúng cùng dân làng di chuyển đến đầu nguồn nước để thực hiện nghi thức cúng bến nước theo truyền thống. Lễ vật cúng gồm có: 1 thủ lợn, miếng thịt nướng, màng mỡ, 2 bình rượu cần, 2 con gà. Tất cả lễ vật được đặt trên một cây nêu cúng và 4 bầu nước, 1 bát đồng đặt trên một phên tre.

Sau khi kiểm tra lễ vật, dân làng ổn định vị trí, thầy cúng bắt đầu nghi thức cúng: "Ơ Yàng. Ơ Yàng nước, Yàng sông, Yàng suối, hôm nay dân làng thành tâm tổ chức lễ cúng cảm ơn Yàng đã ban cho dân làng nguồn nước để nuôi sống con người và gia súc, cho cây cối trên rẫy ngoài vườn tốt tươi trĩu bông nặng hạt. Xin thỉnh mời các Yàng về đây chứng giám cho lòng thành của gia chủ và buôn làng. Ơ Yàng. Dân làng xin dâng lên chư vị thịt heo thịt gà và chóe rượu cần thơm ngon, xin mời chư vị thưởng thức. Cầu xin các vị phù hộ cho dân làng, ban cho dân làng nguồn nước dồi dào, ban cho dân làng sức khỏe, ấm no và mùa màng tươi tốt bội thu...".

Lễ cúng bến nước: Lan toả thông điệp bảo vệ môi trường của dân tộc Ba Na
Đồng bào uống những bát nước trong mát lấy từ nguồn nước Yàng đã ban cho

Khi nghi thức cầu khấn cúng bến nước được các Yàng chấp thuận, thầy cúng sẽ lấy bầu nước đầu tiên từ nguồn nước để làm nghi thức "phê lép" tức thọ lộc. Sau đó mời bà con dân làng cùng uống những bát nước trong mát lấy từ chính nguồn nước Yàng đã ban cho.

Lễ cúng bến nước: Lan toả thông điệp bảo vệ môi trường của dân tộc Ba Na
Lễ cúng bến nước cũng là dịp để đồng bào gặp gỡ trao đổi kinh nghiệm

Thông qua lễ cúng bến nước cũng là dịp để đồng bào gặp gỡ giao lưu trao đổi kinh nghiệm làm ăn, đồng thời chung tay bảo vệ môi trường, giữ gìn cho nguồn nước luôn trong sạch.

Lễ cúng bến nước: Lan toả thông điệp bảo vệ môi trường của dân tộc Ba Na
Lễ cúng bến nước: Lan toả thông điệp bảo vệ môi trường của dân tộc Ba Na
Diễn tấu cồng chiêng, hòa mình vào vòng xoang mừng cho lễ cúng bến nước

Kết thúc nghi lễ, cả buôn làng tập trung tại sân hội cùng diễn tấu cồng chiêng và hòa mình vào vòng xoang rộn rã thấm đượm tình đoàn kết, mừng cho lễ cúng bến nước của buôn làng đã thành công tốt đẹp.

Phạm Tiệp-Việt Hải
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: lễ cúng bên nước

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Trải nghiệm sắc màu văn hóa các dân tộc Việt Nam tại Làng Văn hóa

Trải nghiệm sắc màu văn hóa các dân tộc Việt Nam tại Làng Văn hóa

Từ ngày 1/4 đến 3/5, tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam du khách được trải nghiệm các hoạt động với chủ đề “Sắc màu văn hóa các dân tộc Việt Nam”.
Thừa Thiên Huế: Phiên chợ vùng cao “nhịp cầu” đưa nông sản đến với người tiêu dùng

Thừa Thiên Huế: Phiên chợ vùng cao “nhịp cầu” đưa nông sản đến với người tiêu dùng

Thông qua các phiên chợ vùng cao tại huyện miền núi Nam Đông, A Lưới, Thừa Thiên Huế, nhiều nông sản, đặc sản của đồng bào dân tộc đến với người tiêu dùng.
Quảng Ninh: Xây dựng nông thôn mới gắn với phát triển văn hóa dân tộc thiểu số ở Ba Chẽ

Quảng Ninh: Xây dựng nông thôn mới gắn với phát triển văn hóa dân tộc thiểu số ở Ba Chẽ

Huyện Ba Chẽ (tỉnh Quảng Ninh) đang từng bước trở thành huyện đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao gắn với bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa đồng bào dân tộc.
Bắc Giang: Phát triển giao thông để tăng “kết nối” với vùng miền núi

Bắc Giang: Phát triển giao thông để tăng “kết nối” với vùng miền núi

Để trợ lực cho kinh tế vùng miền núi, đồng bào dân tộc thiểu số, Bắc Giang đã bố trí hợp lý nguồn kinh phí cải tạo, mở mới nhiều tuyến đường giao thông.
Cải thiện sinh kế, bảo tồn văn hóa truyền thống cho đồng bào dân tộc thiểu số

Cải thiện sinh kế, bảo tồn văn hóa truyền thống cho đồng bào dân tộc thiểu số

Khôi phục nghề truyền thống gắn với cải thiện sinh kế là phương thức tốt bảo tồn phát triển văn hóa truyền thống cho đồng bào dân tộc thiểu số.

Tin cùng chuyên mục

Xây dựng thương hiệu cho nông sản miền núi: Câu chuyện từ trà Shanam

Xây dựng thương hiệu cho nông sản miền núi: Câu chuyện từ trà Shanam

Sau hơn 5 năm kiên trì xây dựng thương hiệu, bằng chất lượng và câu chuyện về cây trà cổ thụ, trà Shanam đã trở thành sản phẩm được yêu thích.
Đắk Nông: Phát triển rừng gắn với tạo sinh kế cho đồng bào

Đắk Nông: Phát triển rừng gắn với tạo sinh kế cho đồng bào

Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Nam Tây Nguyên không chỉ quan tâm đến công tác bảo vệ, phát triển rừng, mà còn mang lại sự no ấm cho vùng đồng bào DTTS tại chỗ.
Đắk Nông quyết tâm ổn định dân di cư tự do vào năm 2025

Đắk Nông quyết tâm ổn định dân di cư tự do vào năm 2025

UBND tỉnh Đắk Nông ban hành đề án ổn định dân di cư tự do trên địa bàn tỉnh, mục tiêu đến năm 2025 cơ bản không còn tình trạng dân di cư tự do.
Vẫn còn hơn 3,3 triệu ha rừng và đất rừng chưa có chủ

Vẫn còn hơn 3,3 triệu ha rừng và đất rừng chưa có chủ

Vấn đề rừng chưa có chủ đã tồn tại nhiều năm qua, trong khi hàng nghìn hộ dân sống ở các vùng miền núi, đồng bào dân tộc thiểu số đang rất thiếu đất sản xuất.
Đưa sản phẩm OCOP Sơn La đến với người tiêu dùng

Đưa sản phẩm OCOP Sơn La đến với người tiêu dùng

Tỉnh Sơn La đã mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm OCOP thông qua hàng loạt các hội chợ, triển lãm, giới thiệu sản phẩm.
Đa dạng đầu ra cho nông sản Cao Bằng

Đa dạng đầu ra cho nông sản Cao Bằng

Không chỉ tiêu thụ ở các kênh truyền thống, nông sản Cao Bằng còn được tích cực tiêu thụ trên sàn thương mại điện tử để đa dạng đầu ra.
Nông dân Khmer vượt khó vươn lên, thoát nghèo bền vững

Nông dân Khmer vượt khó vươn lên, thoát nghèo bền vững

Nhờ các chính sách hỗ trợ, tạo sinh kế cho lao động nông thôn, đời sống bà con dân tộc Khmer ở An Giang đã từng bước phát triển, thoát nghèo bền vững.
Cargill khánh thành và bàn giao năm điểm trường mới tại khu vực miền núi phía Bắc

Cargill khánh thành và bàn giao năm điểm trường mới tại khu vực miền núi phía Bắc

Ngày 16/3, Quỹ Từ thiện Cargill Cares hoàn thành và bàn giao thêm năm điểm trường mới tại các khu vực vùng cao, vùng sâu thuộc các tỉnh miền núi phía Bắc.
Trao những căn nhà đầu tiên cho người nghèo, người có khó khăn về nhà ở Nghệ An

Trao những căn nhà đầu tiên cho người nghèo, người có khó khăn về nhà ở Nghệ An

Tỉnh Nghệ An đã trao những căn nhà đầu tiên cho người nghèo, người có khó khăn về nhà ở trên địa bàn tỉnh vào sáng 16/3 tại huyện miền núi Kỳ Sơn.
Lâm Đồng có 451 người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số

Lâm Đồng có 451 người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số

Tỉnh Lâm Đồng có 451 người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số giai đoạn 2023 – 2027.
Mù Cang Chải: Đưa du lịch thành ngành mũi nhọn tạo bứt phá phát triển kinh tế

Mù Cang Chải: Đưa du lịch thành ngành mũi nhọn tạo bứt phá phát triển kinh tế

Với những lợi thế, “đặc sản” du lịch riêng có, huyện Mù Cang Chảỉ (Yên Bái) đã, đang đưa du lịch trở thành mũi nhọn, tạo bứt phát phát triển kinh tế địa phương.
Cà Mau tập huấn quyền dân sự chính trị cho đồng bào dân tộc thiểu số

Cà Mau tập huấn quyền dân sự chính trị cho đồng bào dân tộc thiểu số

Tỉnh Cà Mau vừa thực hiện tập huấn kiến thức pháp luật về quyền dân sự chính trị cho đồng bào dân tộc thiểu số ở địa phương.
Vĩnh Long phát triển du lịch làng nghề gắn với đồng bào dân tộc thiểu số

Vĩnh Long phát triển du lịch làng nghề gắn với đồng bào dân tộc thiểu số

Tỉnh Vĩnh Long tập trung phát triển du lịch gắn với làng nghề truyền thống vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Bình Phước: Quyết tâm xóa đói giảm nghèo cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Bình Phước: Quyết tâm xóa đói giảm nghèo cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Năm 2023, Bình Phước tiếp tục đưa ra các mục tiêu cụ thể về công tác giảm nghèo vùng đồng bào dân tộc thiểu số, phấn đấu giảm tối thiểu 1.000 hộ nghèo.
Cơ hội thưởng thức Dâu tây Mộc Châu đa dạng kích cỡ, giá siêu rẻ

Cơ hội thưởng thức Dâu tây Mộc Châu đa dạng kích cỡ, giá siêu rẻ

Không còn là mặt hàng xa xỉ, những trái dâu tây Mộc Châu được bán với giá siêu rẻ có mặt trên các tuyến phố Hà Nội và cả những chợ online dù đã vào cuối vụ.
Krông Pắc rực rỡ sắc màu văn hóa chào Lễ hội Cà phê

Krông Pắc rực rỡ sắc màu văn hóa chào Lễ hội Cà phê

Huyện Krông Pắc, tỉnh Đắk Lắk tổ chức chuỗi hoạt động văn hóa hưởng ứng Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 8 thu hút đông đảo du khách tham gia hưởng ứng.
Hiệp hội Thương mại điện tử hiến kế đưa nông sản miền núi, dân tộc lên sàn thương mại điện tử

Hiệp hội Thương mại điện tử hiến kế đưa nông sản miền núi, dân tộc lên sàn thương mại điện tử

Việc đưa nông sản miền núi, dân tộc lên sàn thương mại điện tử là hoạt động không dễ, cần sự vào cuộc của cả doanh nghiệp, địa phương và người nông dân.
"Biển người" hòa vào Lễ hội ánh sáng Buôn Ma Thuột

"Biển người" hòa vào Lễ hội ánh sáng Buôn Ma Thuột

Hàng chục nghìn người dân địa phương, du khách chen chân dự Lễ hội ánh sáng trong khuôn khổ Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 8 năm 2023.
Mãn nhãn hội thi chế tác sản phẩm mỹ nghệ từ cây cà phê

Mãn nhãn hội thi chế tác sản phẩm mỹ nghệ từ cây cà phê

Người dân và du khách tại thành phố Buôn Ma Thuột (Đắk Lắk) cảm thấy mãn nhãn với những tác phẩm nghệ thuật tại hội thi chế tác sản phẩm mỹ nghệ từ cây cà phê.
“Đi cùng nhau” để phát triển ngành hàng sầu riêng

“Đi cùng nhau” để phát triển ngành hàng sầu riêng

Để phát triển hiệu quả ngành hàng sầu riêng, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan lưu ý “Muốn đi nhanh thì đi một mình, muốn đi xa thì đi cùng nhau”.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động