Quảng Nam: Bảo tồn nghề dệt thổ cẩm truyền thống gắn với phát triển du lịch cộng đồng

Dựa trên lợi thế về truyền thống sẵn có, thời gian gần đây, tỉnh Quảng Nam đã định hướng phát triển nghề dệt thổ cẩm gắn với du lịch cộng đồng nhằm góp phần tạo công ăn việc làm, mang lại thu nhập ổn định và nâng cao chất lượng cuộc sống cho đồng bào dân tộc thiểu số.

Trang phục thổ cẩm truyền thống của đồng bào Cơ Tu ở Quảng Nam (Ảnh: T.H)

Tại huyện Đông Giang, nghề dệt thổ cẩm là một phần không thể thiếu trong đời sống của đồng bào Cơ Tu. Nhằm hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số phát triển kinh tế - xã hội, huyện Đông Giang đã ban hành Đề án phát triển văn hoá gắn với du lịch trên địa bàn giai đoạn 2022 - 2025. Đồng thời, ban hành các nghị quyết về việc khôi phục và phát triển các làng nghề dệt thổ cẩm truyền thống và các nghề thủ công khác tại địa phương. Trong đó, chú trọng kết nối du lịch đến các làng nghề; đẩy mạnh quảng bá sản phẩm trên các nền tảng số và tại các hội chợ, triển lãm. Từ đó, góp phần xúc tiến tiêu thụ sản phẩm, cải thiện thu nhập cho đồng bào và bảo tồn bản sắc văn hóa của địa phương.

Đơn cử tại làng nghề dệt thổ cẩm ở Đhrôồng, Tổ hợp tác dệt thổ cẩm thôn Đhrôồng chính thức hoạt động từ tháng 6/2013. Tháng 3/2014, tỉnh Quảng Nam đã thống nhất cho phép sử dụng địa danh thôn Đhrôồng để đăng ký nhãn hiệu “COTU YAYA DHROONG” cho 6 nhóm sản phẩm sản xuất tại Tổ hợp tác dệt thổ cẩm làng nghề trong thôn. Mặc dù các thành viên Tổ hợp tác dệt thổ cẩm rất tâm huyết với nghề nhưng vẫn chưa có nguồn thu nhập ổn định, sản phẩm khó cạnh tranh trên thị trường.

Trong bối cảnh này, triển khai thực hiện Dự án 6 về Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch thuộc Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 là một giải pháp hữu hiệu để các địa phương tiếp tục thực hiện công tác bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa đặc sắc, độc đáo của đồng bào dân tộc thiểu số. Qua đó, tạo cơ hội cho các huyện miền núi trong triển khai thực hiện các chính sách bảo tồn và phát triển làng nghề, trong đó có làng nghề dệt thổ cẩm ở Đhrôồng.

Để triển khai hiệu quả dự án này, ngoài việc hoàn thiện các thủ tục giải ngân vốn, huyện Đông Giang đã tổ chức các lớp tập huấn, đào tạo nghề cho người dân. Mục tiêu của huyện không chỉ giúp người dân bảo tồn nghề dệt thổ cẩm truyền thống mà còn tạo ra được các sản phẩm lưu niệm phục vụ du lịch. Đồng thời, tìm kiếm các kênh tiêu thụ, tạo điều kiện cho người dân có nguồn thu nhập từ sản phẩm làng nghề. Từ đó, giúp bà con gắn bó hơn với nghề truyền thống này.

Tổ dệt thổ cẩm truyền thống thôn Đhrôồng, xã Tà Lu, huyện Đông Giang (Ảnh: H.Trường)

Tại huyện Nam Trà My, nghề dệt thổ cẩm tại thôn 1, làng Trà Mai còn gìn giữ nhiều bản sắc văn hóa đặc trưng của người Cadong. Từ năm 2017 đến nay, Hội Liên hiệp phụ nữ huyện đã phối hợp với Phòng Kinh tế - Hạ tầng mở 03 lớp dạy nghề, thu hút hàng trăm học viên là chị em phụ nữ trong thôn tham gia.

Đặc biệt, triển khai Đề án “Bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc thiểu số huyện Nam Trà My giai đoạn 2015-2020, định hướng đến 2030”, huyện đã thúc đẩy phát triển hình thức du lịch văn hóa cộng đồng và được nhiều du khách hưởng ứng. Đồng thời, đẩy mạnh quảng bá du lịch, kết nối với các điểm bán hàng lưu niệm, các công ty du lịch để tiêu thụ sản phẩm của làng nghề.

Nhằm khôi phục và phát triển nghề dệt thổ cẩm, tỉnh Quảng Nam định kỳ tổ chức Festival lụa và thổ cẩm trong khuôn khổ Festival di sản. Việc bảo tồn và phát triển nghề dệt vải thổ cẩm cũng được ưu tiên hàng đầu trong Dự án Bảo tồn văn hóa các dân tộc thiểu số miền núi Quảng Nam. Những hoạt động về làng nghề nói chung, nghề dệt thổ cẩm nói riêng tại Khu du lịch sinh thái Vinpearl Nam Hội An cũng góp phần tạo cơ hội cho việc phục hồi nghề dệt, tạo công ăn việc làm ổn định cho đồng bào dân tộc thiểu số; đồng thời, góp phần bảo tồn, phát huy di sản văn hóa xứ Quảng.