Vùng cao Bắc Hà chủ động phòng chống đói, rét cho gia súc

Theo dự báo của Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, nhiệt độ tháng 12/2022 và những tháng đầu năm 2023 tỉnh Lào Cai có khả năng thấp hơn so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ, nhiều nơi trên địa bàn huyện Bắc Hà có rét đậm, có nơi có rét hại, vùng cao khả năng xảy ra băng giá và sương muối và thực tế trong những ngày trung tuần và cuối tháng 12 này, không khí lạnh tăng cường, rét đậm, rét hại. Chính quyền và người nông dân vùng cao Bắc Hà đang "gồng mình" chống đói, rét cho đàn gia súc nhằm giảm thiệt hại đến mức thấp nhất có thể xảy ra.

Tại Tả Van Chư là xã vùng cao nằm ở khu vực thượng huyện Bắc Hà, vào mùa đông điều kiện khí hậu tương đối khắc nghiệt với các đợt rét đậm, rét hại kéo dài đây là yếu tố bất lợi đối với sản xuất nông nghiệp của địa phương, nhất là trong chăn nuôi. Vì vậy để duy trì ổn định đàn gia súc trong mùa đông xã Tả Văn Chư đã và đang tăng cường các biện pháp để chủ động phòng chống đói, rét cho đàn gia súc.

Những ngày này, các hộ dân trong xã Tả Văn Chư, hộ nào có điều kiện đã tự đầu tư làm chuồng trại mới kiên cố, các hộ dân còn lại chủ động tu sửa chuồng trại, che chắn kín đáo, nhà nào, nhà nấy chủ động chuẩn bị rơm rạ dự trữ thức ăn mùa đông cho gia súc và nắm vững kỹ thuật chăm sóc, bảo vệ đàn gia súc trong mùa đông. Gia đình anh Tráng A Pao, ở thôn Tẩn Chư là một trong số hộ nuôi trâu cho biết “ngay trước thời điểm mùa gặt đã được cán bộ xã tuyên truyền, gia đình đã nhận thức rõ tầm quan trọng của việc chống rét nên đã chủ động tích lũy rơm làm thức ăn dự trữ và tiến hành che chắn chuồng trại bảo đảm chống rét cho trâu. Mấy hôm nay trời về đêm gió lạnh, rét đậm, rét hại, có lúc xem nhiệt độ chỉ còn 1-5 độ C, mình nhốt, cho trâu ăn thêm cám ngô, bã rượu ngô, uống nước ấm pha muối, ban ngày đỡ rét, tranh thủ đi cắt ít cỏ tươi bổ sung cho trâu ăn, tăng cường sức khỏe, mới chịu được rét”.

Xã Tả Văn Chư hiện có đàn gia súc khoảng 4.108 con gia súc, trong đó chủ yếu là con trâu, bò, ngựa, tăng 210 con so với năm trước. Ông Giàng Seo Sáng, Phó Chủ tịch UBND xã Tả Văn Chư cho biết "ngay sau khi tiếp thu chỉ đạo của UBND huyện, ngành nông nghiệp tỉnh, huyện, xã đã kiện toàn, tổ chức họp Ban chỉ đạo phòng chống rét cho trâu bò, phân công các thành viên trực tiếp phụ trách từng thôn để tuyên truyền, vận động các hộ dân củng cố chuồng trại chăn nuôi đảm bảo điều kiện vệ sinh và phòng chống đói rét. Chủ động tốt các phụ phẩm nông nghiệp làm thức ăn dự trữ cho đàn trâu bò trong những ngày nhiệt độ ngoài trời xuống thấp. Đồng thời xây dựng che chắn chuồng trại kín gió, di chuyển đàn trâu bò ra khỏi khu vực núi cao, đưa trâu bò thả rông về chỗ nuôi nhốt. Chuẩn bị thức ăn thô, thức ăn tinh, khoáng, vitamin để tăng cường sức khoẻ cho vật nuôi, nhằm hạn chế tối đa, xoá bỏ tình trạng gia súc, gia cầm bị chết rét".

Ông Tráng Seo Sảng, Chủ tịch Hội nông dân xã cho biết; "Nhờ đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nhận thức của các hộ chăn nuôi trên địa bàn đã có những chuyển biến tích cực. Hội đã vận động các hộ chăn nuôi làm mới và tu sửa 30 chuồng nuôi nhốt gia súc. Đến nay, tỷ lệ hộ chăn nuôi có chuồng trại hợp tiêu chuẩn đạt trên 75%, còn lại là chuồng tạm có che chắn. Việc dự trữ thức ăn, phòng chống đói rét và dịch bệnh cho đàn vật nuôi được người dân thực hiện một cách chủ động hơn. Diện tích trồng cỏ từng bước được mở rộng, hiện xã có gần 30 ha cỏ voi. Rơm, rạ sau mỗi vụ thu hoạch không còn bị đốt bỏ mà đã được bà con tích trữ, bảo quản làm thức ăn thay thế cho trâu, bò vào những thời điểm nguồn cỏ tự nhiên khan hiếm. Cùng với đó, người chăn nuôi cũng đã biết chuẩn bị thêm thức ăn tinh như: Cám gạo, ngô, sắn và các khoáng chất cần thiết để cho gia súc ăn bổ sung trong những ngày rét đậm, rét hại, nâng cao thể trạng, sức đề kháng".

Bắc Hà là huyện vùng cao nằm hướng đông bắc của tỉnh Lào Cai, nằm trên độ cao trên 1.000 m so với mực nước biển, trong đó các xã ở khu vực trung tâm, thượng huyện có độ cao từ 1.400- 1.800m, có biên độ nhiệt dao động lớn giữa các mùa, mùa đông ở Bắc Hà thường xảy ra tình trạng rét đậm, rét hại kéo dài, gây ảnh hưởng không nhỏ đến cây trồng, vật nuôi...Những ngày này, do ảnh hưởng của không khí lạnh tăng cường, nhiệt độ tại Bắc Hà có lúc giảm xuống thấp, về đêm có lúc xuống 1 đến 2 độ C. Trước diễn biến thời tiết khắc nghiệt, ngành chức năng của huyện và chính quyền các xã đã tăng cường, chủ động các giải pháp phòng, chống rét cho đàn gia súc, trọng tâm gồm; nâng cao sức đề kháng cho đàn gia súc; dự trữ, bảo đảm nguồn thức ăn; tu sửa, làm mới chuồng trại kiên cố và đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động.

Đến tháng 12/2022, toàn huyện Bắc Hà có tổng đàn trâu 18.500 con, đàn bò 1.400 con, đàn lợn 54.000 con, đàn ngựa 3.600 con, đàn dê 3.500 con. Ngay từ đầu năm, đặc biệt vào tháng 9, huyện đã chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn và các xã, thị trấn xây dựng và triển khai phương án phòng chống rét cho cây trồng và gia súc vụ Đông- Xuân năm 2022- 2023, lập kế hoạch vận động, hướng dẫn người dân, đặc biệt ngay từ đầu năm, người chăn nuôi chủ động trồng cỏ, dự trữ thức ăn đảm bảo thức ăn cho gia súc trong suốt mùa Đông, nhất là khi nhiệt độ xuống thấp.

Ông Nguyễn Xuân Giang, Trưởng phòng Nông nghiệp huyện cho biết: “Trên cơ sở chỉ đạo của huyện đã chủ động tham mưu cho UBND huyện phương án phòng chống rét cho cây trồng và gia súc vụ Đông- Xuân năm 2022- 2023 triển khai tới các cơ quan, đơn vị liên quan, các xã, thị trấn trên địa bàn huyện. Trong đó, công tác phòng, chống đói rét cho gia súc, nhất là chủ động nguồn thức ăn dự trữ đang được các địa phương triển khai thực hiện hiệu quả. Để đảm bảo hiệu quả triển khai các biện pháp phòng, chống đói, rét, chúng tôi đã phối hợp với các cơ quan, đoàn thể, các xã, thị trấn thường xuyên xuống tận nơi hướng dẫn, hỗ trợ bà con. Qua đánh giá, cơ bản các hộ chăn nuôi trên địa bàn huyện đã có chuồng trại kiên cố, dự trữ đủ lượng thức ăn trong mùa Đông. Tuy nhiên, trước những diễn biến phức tạp của thời tiết vùng cao, huyện đã chỉ đạo cơ quan chuyên môn phải thường xuyên đôn đốc, hỗ trợ người dân, không lơ là, chủ quan, để thực hiện tốt nhất các biện pháp bảo vệ đàn gia súc.

Đến nay, phòng nông nghiệp, trung tâm dịch vụ tổng hợp huyện, các đoàn thể huyện phối hợp với chính quyền các xã đã vận động được gần 5.000 hộ thực hiện trồng cỏ phục vụ chăn nuôi, chiếm gần 70 % số hộ chăn nuôi; tổng diện tích cỏ trồng toàn huyện gần 400 ha; giống cỏ chủ yếu là cỏ voi, cỏ VA06 có năng suất cao, dễ trồng; vận động được trên gần 1.400 hộ gieo trồng ngô dày với tổng diện tích ngô dày toàn huyện gần 100ha. Đồng thời đã vận động các hộ chăn nuôi tích cực dự trữ thức ăn thô xanh.

Nhờ làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, đặc biệt từ sự quan tâm đầu tư, hỗ trợ của Nhà nước, các cấp, các ngành thông qua việc đầu tư triển khai các chương trình, dự án hỗ trợ chăn nuôi cho nông dân, việc chủ động triển khai có hiệu quả phương án phòng chống rét cho cây trồng và vật nuôi vụ Đông Xuân năm 2022- 2023, đến nay các hộ chăn nuôi gia súc của huyện Bắc Hà đã hạn chế tối đa tình trạng thả rông gia súc mà đã thực hiện nuôi nhốt trong chuồng trại, đảm bảo được các điều kiện vệ sinh môi trường, phòng chống rét. Đa phần các hộ chăn nuôi gia súc đều trồng cỏ, dự trữ rơm rạ để chủ động cung cấp nguồn thức ăn cho đàn vật nuôi. Bên cạnh đó, người dân còn được tuyên truyền hướng dẫn tiêm phòng, chuẩn bị thức ăn tinh cho gia súc khi mùa đông giá rét đến, chủ yếu là trồng cỏ và gieo ngô dày bảo đảm công tác phòng chống đói, rét, bảo vệ an toàn cho đàn gia súc phục vụ đắc lực sức kéo cày, nguồn phân bón cho sản xuất cây lương thực, hoa màu vụ Đông Xuân năm 2022- 2023, giúp người dân yên tâm phát triển chăn nuôi hàng hoá, nhất là nghề nuôi trâu vỗ béo, đem lại nguồn thu ổn định, giảm nghèo bền vững, nâng cao đời sống bà con nông dân .

Từ nay cho đến Tết Nguyên đán Quý Mão 2023, trước diễn biến không khí lạnh tăng cường, trời vẫn rét đậm, rét hại, UBND huyện chỉ đạo phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện phối hợp với các cơ quan, đơn vị, các đoàn thể tăng cường cán bộ về cơ sở nắm bắt tình hình, chỉ đạo các xã, thị trấn kiện toàn ban chỉ đạo phòng, chống đói, rét, dịch bệnh cho đàn gia súc, gia cầm. Kiểm tra, đôn đốc cơ sở tăng cường chủ động triển khai thực hiện các biện pháp phòng chống đói, rét, dịch bệnh, đảm bảo an toàn cho đàn vật nuôi.

Tuyên truyền các hộ chăn nuôi sau mỗi đợt rét đậm, rét hại khi nhiệt độ ấm lên cần tiếp tục nuôi nhốt gia súc tại chuồng ít nhất 2 ngày mới chăn thả; không nên chăn thả ở những nơi đồi, núi quá trơn, dốc để tránh gia súc bị trượt ngã, lăn dốc.

Chuẩn bị tốt nhân lực, vật tư, vắc xin cho đợt tiêm phòng gia súc kỳ I năm 2023. Chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, UBND cấp xã phối hợp với cơ quan truyền thông địa phương tăng cường thông tin về tình hình thời tiết; hướng dẫn người chăn nuôi thực hiện đồng bộ các biện pháp phòng, chống đói, rét, dịch bệnh cho đàn vật nuôi qua hệ thống loa phát thanh của xã, thôn./.