Nhức nhối nạn trộm cắp ở khu rừng quế Quỳ Nghệ An

Theo phản ánh của người dân, thời gian qua, tình trạng trộm cắp vỏ cây quế ở các địa bàn H. Quế phong ở Nghệ An lại gia tăng với thủ đoạn tinh vi và liều lĩnh hơn trước.

Theo chân chị Vi Thị Ngọc Thu (33 tuổi) ở khối Cỏ Nong thị trấn Kim Sơn, huyện Quế Phong, chúng tôi vào tận rừng quế của gia đình chị. Nhìn những thân cây quế bị kẻ gian bóc trắng phần gốc, chị Vi Thị Ngọc Thu xót xa: “Vài tháng qua, xẩy ra khá nhiều vụ trộm quế, nhiều nhất là trên núi Pù Hiếu. Rừng quế gần 25 năm, đã đến kỳ thu hoạch, kẻ xấu thường bóc trộm lớp vỏ ở phần gốc của những cây quế, khiến cây chết dần, nên chúng tôi phải chặt hạ cây quế để tận thu những gì còn lại. Nếu không chặt hạ thì những cây quế này cũng sẽ chết khô. Vụ trộm khiến gia đình tôi thiệt hại hàng chục triệu đồng...”. Theo chị Thu, đây là lần thứ 2 trong năm nay đồi quế của gia đình chị bị bóc trộm vỏ. Hai lần trước, kẻ gian đã cạo trắng gốc khoảng 30 cây quế.

Chị Vi Thị Ngọc Thu cho hay, trước đây bố chị là một trong những người tiên phong trồng quế ở Pù Hiếu với 8ha trồng quế, nhưng sau này do bị mất trộm quá nhiều, gia đình đã quyết chuyển qua trồng keo, đến nay nhà chị còn khoảng 1 ha cây quế. Mỗi cây quế này, nếu để người dân thu hoạch cả vỏ thân cây đến cành, có thể bán được hơn 10 triệu đồng.

Vấn nạn trộm quế không chỉ bây giờ, mà từ hơn 15 năm trước. Thế nhưng, 6 năm trở lại đây, gia đình em và nhiều gia đình khác bị mất trộm nhiều hơn, do giá quế ngày càng cao. Có thời điểm, gia đình em mất trộm 300 cây quế trong 1 ngày. Kể từ đó đến nay, tính ra đã mất trộm khoảng 5.000 cây quế. Cũng theo chị Thu, trước đây gia đình chị thường xuyên trình báo chính quyền địa phương sau mỗi lần bị mất trộm quế. Tuy nhiên, đã qua nhiều năm, mà lần nào bắt được kẻ xấu thì vấn nạn này lại ngày càng tăng nên gia đình chị Thu cũng như nhiều hộ dân trồng quế đã quá chán nản, đến nay đã không còn trình báo nữa.

Tương tự, gia đình bà Nguyễn Thị Hòa (73 tuổi) ở bản Trung Sơn, xã Mường Nọc, huyện Quế Phong, mấy năm nay cũng bị “quế tặc” hoành hành. Mỗi năm, cứ thu hoạch đến đâu gia đình bà Hoà, ông Triển (chồng bà Hoà) lại trồng mới đến đó. Khoảng 10 năm trở lại đây, hầu như năm nào gia đình bà cũng bị mất trộm quế, có năm, mất hàng trăm cây.

Nhiều hộ dân khác cũng mất trộm vỏ quế, bị thiệt hại nặng nề. Gần 2 tuần trước, gia đình bà Hoà vừa bị kẻ gian vào cạo sạch 30 cây quế đến kỳ thu hoạch. “Đến hôm rồi, tôi mới nghe hàng xóm kể lại, họ vô tình quay được cảnh giữa trưa, 4 người đàn ông đi 2 xe máy chở theo các bao tải quế đi xuống từ phía sau khu rừng nhà...giờ trộm cắp ngang nhiên lắm, biết đó mà chịu không làm gì được...”, bà Hoà nói và cho hay, "giờ gia đình tôi phải làm cổng khoá cửa vườn huy động thêm người để canh giữ gần 2ha quế của gia đình nhưng vẫn lo bị mất trộm. Quế là sinh kế chính của gia đình, nhờ cây quế mà nuôi được các con ăn học mấy chục năm nay. Bây giờ cứ bị trộm như này, đau xót lắm, nhưng không biết kêu ai?".

Bà Nguyễn Thị Hoà cho biết thêm, sau những năm 1990 từ chủ trương giao đất giao rừng, bà con đã bắt đầu phủ xanh cánh rừng bằng cây quế, giúp khu vực này dần hồi sinh. Phần lớn các cây quế của gia đình bà hiện nay được trồng theo Chương trình dự án 327. Trước đây cả huyện phải có hơn 3.000 ha quế, rồi một thời gian sau cây quế Quỳ bị cây keo lai đánh bạt. Một loài cây quý như thế mà không còn mấy ai mặn mà với nó nữa, cả huyện giờ chỉ còn khoảng 500 ha.

Theo người dân địa phương, những năm gần đây, các hộ dân trồng quế ở đây không cần lo lắng về đầu ra, hiện giá quế cũng rất cao. Năm nay, giá quế thanh phơi khô hiện khoảng 50.000 đồng/kg và giá quế thanh nhỏ ngắn 33.000 đồng/kg, quế vụn là 23.000 đồng/kg. Thế nhưng, dù giá quế cao, lại không lo đầu ra, nhưng họ vẫn không mặn mà trồng mới thêm nhiều cây quế vì nạn “quế tặc” quá lộng hành.

Qua tìm hiểu của phóng viên, vấn nạn trộm quế không chỉ xảy ra ở Mường Nọc, Kim Sơn mà còn ở các xã như Thông Thụ, Hạnh Dịch, Châu Kim….Theo ước tính chỉ từ đầu năm đến nay, đã có hàng trăm hộ dân bị mất trộm quế, nhưng hầu hết đều không trình báo với chính quyền địa phương mà nín nhịn cho qua.

Trao đổi về vấn đề này, ông Dương Hoàng Vũ - Chủ tịch UBND huyện Quế Phong cho hay, lãnh đạo huyện đã nắm được thông tin về tình trạng này. “Sau khi nghe được thông tin chúng tôi đã làm việc với thị trấn Kim Sơn, đồng thời chỉ đạo cơ quan chức năng vào cuộc…”.

Hiện nay, người dân các vùng trồng quế đang áp dụng biện pháp bảo vệ vòng ngoài chặt chẽ bằng tường rào thép gai với cổng khoá vườn, nhưng đều không hiệu quả. Các cơ quan chức năng cần đưa ra biện pháp lâu dài để bà con yên tâm đầu tư, sản xuất cây dược liệu quý hiếm của quốc gia.