Bẳng bu là nhạc cụ hơi tự thân vang, được cấu tạo từ những ống tre có chiều dài từ 40-60 cm, đường kính từ 8 đến 10 cm.
Các ống dài ngắn khác nhau để cho ra âm thanh cao, thấp khác nhau. Tre được chọn để làm Bẳng bu là loại tre không già, không non. Đặc biệt phải chọn loại tre có mắt màu vàng, ống thẳng dài để tạo âm thanh vang khi chơi.
Nhạc cụ Bẳng bu chủ yếu do nữ giới sử dụng, dùng hòa tấu với cồng chiêng, trống và khèn bè. Âm thanh của Bẳng bu vang nhờ vào sự nén hơi đột ngột đập xuống đất hoặc gỗ và đập vào nhau. Để sử dụng nhạc cụ này cần có nhiều người tham gia. Thường mỗi lần hòa tấu Bẳng bu được biên chế từ 4 - 6 người, trong đó có một người cầm cái chỉ sử dụng 1 ống tre để giữ nhịp. Trong khi những người chơi khác mỗi người cầm hai ống đập xuống đất hay miếng gỗ khiến không khí trong ống chấn động, phát ra tiếng brum brum. Ngoài cách kích âm đổ rập, người ta còn đập hai ống vào nhau để tạo ra âm thanh. Những tiếng này không vang vì thân ống bị hai bàn tay giữ chặt nên chấn động trong thân ống không lan truyền như những nhạc cụ tự thân khác.
|
| Bẳng bu nhạc cụ độc đáo của người Thái |
|
| Người cầm cái chỉ sử dụng 1 ống tre để giữ nhịp |
|
| Đập hai ống vào nhau để tạo ra âm thanh |
Điều đặc biệt những người chơi khi đập hai ống xuống lại không đập cùng nhau mà người trước, người sau, thế nhưng âm thanh của nó vẫn hòa quyện vào nhau tạo nên tiết tấu khá nhịp nhàng uyển chuyển rất phù hợp và làm nền cho động tác và bước chuyển của người múa.
|
| Bẳng bu thường được sử dụng trong các lễ hội |
Nhạc cụ độc đáo Bẳng bu của người Thái thường được sử dụng trong các ngày lễ, Tết, hội, diễn tấu trong nghi lễ nông nghiệp, đệm cho điệu múa của thầy Mo… Bẳng bu có thể cùng hòa tấu với các loại nhạc cụ dân tộc khác tạo nên một không gian văn hóa cộng đồng đặc sắc.
Phạm Tiệp