Đa dạng hóa thị trường: Vấn đề sống còn cho tiêu thụ hàng nông sản

 - Chủ động trước những khó khăn

Đáng chú ý, hiện nay nhiều mặt hàng nông sản của Việt Nam đang phụ thuộc khá nhiều vào thị trường Trung Quốc. Trong đó, lúa gạo, cao su, thị trường Trung Quốc chiếm khoảng 40% kim ngạch xuất khẩu, còn thanh long, vải, bột sắn, thị trường này chiếm 80 - 90%.

Trước thực trạng này, Bộ NN&PTNT cùng với Bộ Công Thương và các ngành liên quan, tích cực theo dõi sát sao diễn biến tình hình, đề xuất các giải pháp tháo gỡ, đẩy mạnh hỗ trợ cho doanh nghiệp tham gia hoạt động xúc tiến thương mại, tăng cường công tác thông tin, quảng bá nông lâm thủy sản đến người tiêu dùng ngoài nước thông qua các kênh thông tin - truyền thông trong và ngoài nước; tổ chức làm việc với các cơ quan đại diện của Việt Nam ở nước ngoài và các cơ quan chức năng của các quốc gia nhập khẩu để ký kết thỏa thuận hợp tác, gỡ bỏ rào cản, tạo điều kiện thúc đẩy xuất khẩu.

Hiện, Trung Quốc hiện đang là thị trường xuất khẩu chính mặt hàng cao su và nhiều mặt hàng nông sản chủ lực của Việt Nam. Nhưng thị trường này không ổn định, vì vậy việc tìm kiếm thị trường nhằm tháo gỡ khó khăn cho mặt hàng nông sản được Bộ NN&PTNT xác định là nhiệm vụ trọng tâm trong toàn ngành nông nghiệp trong thời gian tới. Bộ NN&PTNT đưa ra nhận định sẽ phải đưa ra giải pháp quyết liệt để tránh tình trạng hàng hóa khó khăn trong tiêu thụ, ảnh hưởng đến cuộc sống của hàng chục triệu hộ nông dân cả nước.

Đẩy mạnh tái cơ cấu thị trường

Việc tái cơ cấu, đa dạng hóa thị trường xuất khẩu hàng nông sản nói chung, đặc biệt là xuất khẩu gạo nói riêng là vấn đề mang tính sống còn hiện nay. Tuy nhiên, TS. Đặng Kim Sơn, Viện trưởng Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn cho rằng, các doanh nghiệp xuất khẩu gạo Việt Nam quá chú tâm vào thị trường Trung Quốc, xao lãng các thị trường truyền thống… Do đó, cần làm tốt việc xúc tiến thương mại gắn với từng thị trường để tạo lập thương hiệu cho hạt gạo có giá trị cao nhất. Bên cạnh việc tăng thu nhập cho người trồng lúa, việc quan trọng là chúng ta luân canh đa dạng sản xuất nông nghiệp trên đất lúa có thể trồng các cây màu khác nhau. Để tăng thu nhập cho người dân ở khu vực nông thôn cần áp dụng các biện pháp tổng hợp, trong đó tái cơ cấu lại ngành sản xuất lúa gạo là một giải pháp quan trọng.

Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Cao Đức Phát cho biết, Bộ đã rà soát lại các thị trường và chỉ đạo các cơ quan chức năng phối hợp với các bộ, ngành có liên quan làm việc với các nước, để tháo gỡ những vướng mắc về kỹ thuật cũng như vận động các nước để mở cửa thị trường. Nhiều thị trường tiềm năng đang được Bộ NN&PTNT xúc tiến thương mại như Nhật Bản, Hàn Quốc, Nga, Argentina...

Tại thị trường trong nước, Bộ NN&PTNT sẽ làm việc với các hiệp hội ngành hàng để làm rõ các khó khăn, vướng mắc của các doanh nghiệp, đồng thời chỉ đạo các cơ quan chức năng cố gắng cao nhất để hỗ trợ, tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp kinh doanh và đẩy mạnh xuất khẩu. Đối với sản xuất, Bộ cũng rà soát và thông tin cho các địa phương, nhân dân về tình hình thị trường để có sự điều chỉnh phù hợp về quy mô sản xuất.

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Hà Công Tuấn nhấn mạnh: “Định hướng của Bộ NN&PTNT: Câu chuyện sản xuất và xuất khẩu hàng loạt các sản phẩm nông sản giá rẻ, chưa qua chế biến, số lượng nhiều, từ nay sẽ có giải pháp quyết liệt thay bằng những mặt hàng nông sản chất lượng cao, đã qua chế biến giá cao và hướng tới những thị trường khó tính như Mỹ, Nhật Bản, châu Âu...”.

Đây là một trong những giải pháp hữu hiệu cho phát triển bền vững các mặt hàng nông sản, đẩy mạnh xuất khẩu và tránh phụ thuộc quá nhiều vào một thị trường.

Nguyễn Hạnh