Khi mùa màng đã thu hoạch xong, thóc đã về kho, đây là thời điểm đồng bào K’ho trong buôn làng tổ chức lễ hội mừng lúa mới. Trước ngày diễn ra lễ mừng lúa mới, già làng phân công cho các thành viên trong làng theo từng nhóm để chuẩn bị các vật dụng và đồ cúng, ẩm thực cho cộng đồng trong ngày lễ hội. Thường thì đàn ông thanh niên khỏe mạnh khéo léo thì lo việc dựng cây nêu, nhóm phụ nữ chuẩn bị rượu cần, gà gạo để đồ xôi làm bánh… còn những người già thì lo việc bày biện đồ tế lễ, trang phục các vật dụng cần thiết cho buổi tế lễ.
|
| Lễ mừng lúa mới được tổ chức khi mùa màng đã thu hoạch xong |
Với lời khấn: “Ơi Yàng... Hỡi lũ làng sau một năm vất vả với cái nương cái rẫy, hôm nay lúa đã chất đầy kho, rượu cần đã đến ngày khai ché. Chúng ta cùng tụ hội về đây để tạ ơn Yàng và các thần linh đã cho buôn làng một năm mưa thuận, gió hòa, cho cái nương, cái rẫy tốt tươi, lúa trên nương trĩu hạt, cho đàn heo nhiều như con kiến đen, cho đàn trâu nhiều như con ốc dưới suối. Hỡi lũ làng. Chúng ta cùng về đây mở hội. Ơi Yàng”.Trong ngày lễ mừng lúa mới, đồng bào K’ho đến tham dự đều mặc trang phục truyền thống của dân tộc mình. Khi bà con buôn làng và khách tham dự đến đông đủ, già làng mới tiến hành cúng lễ. Già làng thổi 3 hồi tù và thành kính khấn Yàng xin thần linh cho buôn làng tổ chức lễ hội.
|
| Cây nêu và kho lúa không thể thiếu trong lễ mừng lúa mới của đồng bào K’ho |
|
| Già làng thổi tù và xin thần linh cho tổ chức lễ mừng lúa mới |
|
| Già làng thực hiện nghi lễ |
|
| Già làng làm lễ hiến sinh |
Khi khấn thần lúa xong, già làng cắt tiết con vật hiến sinh là gà, rồi lấy máu bôi lên trán các thành viên dự lễ để cầu mong khỏe mạnh, số còn lại sẽ bôi lên nhà kho, cây nêu và một số vật dụng sinh hoạt, sản xuất. Nghi lễ cúng kết thúc, các thành viên dự lễ ngồi ngay ngắn quanh kho thóc và nghe lời dặn dò của già làng qua làn điệu dân ca mang tên "R'tắp r'ting" với nội dung căn dặn con cháu phải sống ngoan hiền và giữ lấy phong tục tập quán mà cha ông để lại.
Sau nghi thức hiến sinh và dàn chiêng đã được hạ xuống, các thành viên dự hội cùng tấu chiêng và múa xoang một vòng quanh cây nêu. Già làng làm thủ tục khai ché, rót rượu dâng lên Yàng và các thần linh, sau đó mời rượu, đeo vòng cườm, còong đồng may mắn, cầu sức khỏe cho các thành viên tham dự lễ hội trong không khí ấm áp và gần gũi.
|
| Múa hát mừng lúa mới của đồng bào K’ho |
|
| Tấu chiêng, múa xoong quanh cây nêu |
Lễ hội mừng lúa mới của đồng bào K’ho ngày nay vẫn còn được gìn giữ và bảo tồn, với ý nghĩa gắn kết cộng đồng, chia sẻ, trao đổi kinh nghiệm làm ăn, mừng cuộc sống ấm no, hạnh phúc.