Sản xuất và phân phối xanh: Giải pháp phát triển kinh tế bền vững

Bộ Công Thương tích cực triển khai các giải pháp phát triển bền vững

Việt Nam là nước cam kết mạnh mẽ trong thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững thông qua việc ban hành Định hướng chiến lược phát triển bền vững Việt Nam năm 2004, Chiến lược phát triển bền vững Việt Nam giai đoạn 2011-2020 và mới đây nhất là Kế hoạch hành động quốc gia thực hiện Chương trình nghị sự 2030 vì sự phát triển bền vững.

Chương trình Nghị sự 2030 đề ra 17 mục tiêu phát triển bền vững và 115 mục tiêu cụ thể phù hợp với điều kiện và ưu tiên phát triển của quốc gia. Trong đó, có mục tiêu “đảm bảo sản xuất và tiêu dùng bền vững”.

Ngày 24/6/2020, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 889/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình hành động quốc gia về sản xuất và tiêu dùng bền vững giai đoạn 2021 - 2030.

Triển khai Chương trình, trong hơn 2 năm qua, Bộ Công Thương đã tổ chức nhiều hoạt động, giải pháp nhằm hoàn thiện cơ chế chính sách và nâng cao nhận thức của cộng đồng, thúc đẩy sản xuất và tiêu dùng xanh, hướng tới đạt được các mục tiêu về phát triển bền vững mà Quyết định 889/QĐ-TTg nói riêng và Chương trình Nghị sự 2030 đã đề ra.

Tại Tọa đàm "Sản xuất và phân phối xanh - Giải pháp cho phát triển kinh tế bền vững", ông Cù Huy Quang - Phó Chánh Văn phòng Sản xuất và Tiêu dùng bền vững (Bộ Công Thương) - cho biết, Bộ Công Thương là cơ quan được Thủ tướng Chính phủ giao chủ trì tổ chức và thực hiện Chương trình hành động quốc gia về sản xuất và tiêu dùng bền vững theo Quyết định 889 của Thủ tướng Chính phủ ký ngày 24/6/2020. Bộ Công Thương đã có những định hướng cũng như triển khai những hoạt động nhằm thúc đẩy Chương trình sản xuất và tiêu dùng bền vững tại Việt Nam.

Cụ thể như xây dựng được những phương pháp tính định mức tiêu hao nguyên vật liệu trong các ngành công nghiệp; xây dựng những mô hình thu gom, tái chế, tái sản xuất, tái sử dụng đối với những mặt hàng, những nguyên vật liệu trong một số lĩnh vực, một số ngành. Ngoài ra, Bộ Công Thương cũng xây dựng được những bộ tài liệu nhằm nâng cao trình độ đội ngũ chuyên gia cũng như các đội ngũ về quản lý nhà nước trong lĩnh vực sản xuất và tiêu dùng bền vững.

“Chúng tôi đã nỗ lực thay đổi nhận thức của người dân về việc thay thế túi nilon sử dụng một lần bằng những vật dụng sử dụng vật liệu có thể tái chế được như túi cói hay vật liệu khác” – ông Cù Huy Quang chia sẻ.

Doanh nghiệp vào cuộc

Về ý thức của doanh nghiệp, ông Quang cho rằng, sản xuất, tiêu dùng bền vững là một trong những xu hướng tất yếu không chỉ ở Việt Nam mà còn ở các nước trên thế giới, đặc biệt trong bối cảnh các nguồn nguồn nguyên vật liệu sơ cấp của chúng ta ngày càng cạn kiệt. Ý thức của người dân về sử dụng những sản phẩm thân thiện với môi trường ngày càng được nâng cao.

“Việc các doanh nghiệp nhận thức được sản xuất và tiêu dùng bền vững cũng như phân phối xanh giúp họ tiếp cận được với những xu thế trên thế giới, đặc biệt là khu vực có những tiêu chuẩn nâng cao hơn” – ông Quang khẳng định.

Dưới góc độ doanh nghiệp, ông Nguyễn Hoàng Huân – Phó Giám đốc Công ty CP Tin học, Công nghệ, Môi trường - Vinacomin (VITE) - cho hay, sản xuất xanh, sạch hơn là một xu hướng tất yếu.

Sản xuất xanh, sạch không đơn giản là một công đoạn trong một chuỗi sản phẩm mà là một quá trình hình thành ngay từ khi bắt đầu cho đến lúc triển khai và kết thúc dự án. Xu hướng này đã tác động, làm thay đổi về mặt nhận thức, tư duy đối với các doanh nghiệp hiện tại, đặc biệt là trong ngành than.

VITE là đơn vị tư vấn của Tập đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam. Định hướng của công ty để tư vấn cho Tập đoàn là hướng tới kinh tế tuần hoàn.

Để có thể hướng tới một nền kinh tế tuần hoàn cho một đơn vị thuần sản xuất, khai thác khoáng sản thì phải đồng bộ cả những giải pháp mang tính chất dài hạn cũng như ngắn hạn.

Cụ thể, đối với các giải pháp mang tính dài hạn, công ty đã triển khai các dự án nghiên cứu và đánh giá môi trường tổng thể như lập các đề án bảo vệ môi trường cho khai thác than trong và ngoài tỉnh Quảng Ninh.

Bên cạnh đó, lập các đề án, phương án xử lý bãi thải mỏ một cách tổng thể trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh, đặc biệt là các khu vực có mật độ dân số lớn, dân cư lớn như các thành phố lớn như Hòn Gai, Cẩm Phả...

Còn về các giải pháp cụ thể, chi tiết, công ty cùng Tập đoàn hướng tới việc xử lý các sản phẩm sau quá trình khai thác như nước thải, đất, đá thải.

Đối với nước thải, hiện tại, công ty đang phối hợp với Tập đoàn để triển khai các dự án hướng tới tái sử dụng nguồn nước thải mỏ.

Đối với đất đá thải, hiện tại, Tập đoàn đang triển khai khá nhiều biện pháp, trong đó hướng tới sử dụng đất đá thải cho mục đích xây dựng như san lấp, làm đường giao thông.

Ngoài ra, một trong những chiến lược gần đây Tập đoàn quan tâm là việc đẩy nhanh tốc độ phủ xanh trên các bãi thải, từ đó có thể kết hợp để phát triển kinh tế rừng trên các khu vực bãi thải sau khai thác.

Bà Nguyễn Thị Mỹ Hưng - Quản lý Bộ phận Trách nhiệm xã hội doanh nghiệp, MM Mega Market Việt Nam - chia sẻ, đối với một chuỗi bán sỉ, bán lẻ như MM Mega Market Việt Nam thì định hướng về phát triển bền vững nằm trong tầm nhìn chiến lược của công ty.

MM Mega Market Việt Nam đã phát triển những định hướng về bền vững rất nhiều năm và hiện nay đã đạt được kết quả nhất định. Ngoài ra, MM Mega Market cũng kêu gọi nhận thức thay đổi hành vi của khách hàng bằng cách kết hợp với những nhà sản xuất lớn hay những đối tác lớn như là Tetra Pak Việt Nam hoặc là TBC-Ball Việt Nam và sắp tới sẽ kết hợp với Alta Plastics để đặt hệ thống thùng thu gom vỏ hộp sữa, lon nhôm, chai nhựa. MM Mega Market cũng dùng những hệ thống khuếch tán ánh sáng tự nhiên để tiết kiệm điện hay thay thế trang thiết bị để sử dụng năng lượng hiệu quả hơn. Hiện nay, MM Mega Market đã lắp đặt hệ thống năng lượng mặt trời tại 11 trung tâm.

Với tất cả những hành động như vậy, hằng năm, MM Mega Market đã giảm phát ra ngoài môi trường từ 5.000 – 7.000 tấn CO2.