Google Maps: Công cụ thật hay ảo trong kinh doanh F&B?

Trong thời đại công nghệ số, việc “có mặt” trên bản đồ số không chỉ là xu hướng mà đã trở thành yếu tố sống còn đối với nhiều cơ sở kinh doanh trong ngành thực phẩm và đồ uống (F&B). Đặc biệt, Google Maps đang được xem là một công cụ đắc lực trong việc tiếp cận khách hàng địa phương, song cũng đặt ra nhiều câu hỏi về độ bền vững và hiệu quả thực sự của nó.

Google Maps: Cầu nối giữa khách hàng và nhà hàng

Theo số liệu của bài viết “I Want to Go Moments: From Search to Store” từ trang Think with Google - nền tảng chính thức do Google phát triển nhằm chia sẻ các nghiên cứu thị trường, xu hướng người tiêu dùng, và chiến lược tiếp thị số, 76% người dùng sau khi thực hiện tìm kiếm “gần tôi” sẽ ghé thăm cửa hàng trong vòng 24 giờ, và trong số đó có 28% thực hiện hành vi mua hàng hoặc sử dụng dịch vụ. Điều này cho thấy vai trò thiết yếu của Google Maps trong việc chuyển đổi tìm kiếm thành doanh thu thực tế.

Các ứng dụng như Foody, GrabFood, ShopeeFood ở Việt Nam cũng tích hợp Google Maps để hỗ trợ người dùng tìm kiếm quán ăn và ước tính thời gian giao hàng cũng như theo dõi lộ trình tài xế. Ảnh minh họa

Tại Việt Nam, đặc biệt ở các thành phố lớn như Thành phố Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng hay Cần Thơ, xu hướng tìm kiếm địa điểm ăn uống qua Google Maps ngày càng phổ biến, đặc biệt trong nhóm người trẻ từ 18–35 tuổi – nhóm chiếm phần lớn lực lượng tiêu dùng ăn ngoài. Các từ khóa như “quán ăn ngon gần đây”, “bún chả gần đây”, hay “cà phê chill Hà Nội” thường xuyên nằm trong top tìm kiếm theo xu hướng trên Google Trends.

Sự phổ biến của smartphone và kết nối internet đã thúc đẩy người Việt sử dụng Google Maps để tìm kiếm địa điểm ăn uống. Ngoài ra, các ứng dụng như: Foody, GrabFood, ShopeeFood ở Việt Nam cũng tích hợp Google Maps để hỗ trợ người dùng tìm kiếm quán ăn và ước tính thời gian giao hàng cũng như theo dõi lộ trình tài xế, cho thấy tầm quan trọng của bản đồ số trong lĩnh vực F&B.

Người dùng không chỉ tìm tên quán mà còn đánh giá dựa trên các tiêu chí: Số sao trung bình, hình ảnh món ăn, review chi tiết từ các khách hàng trước, thời gian mở cửa, khoảng cách địa lý để đưa ra quyết định của mình.

Tại phố Phương Mai (Hà Nội), một quán bún chả truyền thống do anh Thanh Tuấn làm chủ là ví dụ điển hình. Chỉ trong vòng 3 tháng sau khi tối ưu hồ sơ trên Google Maps – bao gồm cập nhật đúng giờ mở cửa, đăng ảnh món ăn thật, tích cực trả lời đánh giá của khách – quán ghi nhận tăng 35% lượt khách đến ăn. Không dùng tới ngân sách quảng cáo, không cần đội ngũ marketing, thành công này đến từ việc tận dụng các công cụ miễn phí và hành động đúng hướng.

Tối ưu Google Maps – Vốn ít, hiệu quả cao

Không giống như các kênh truyền thông khác đòi hỏi ngân sách quảng cáo lớn, việc tối ưu Google Maps có thể thực hiện với chi phí gần như bằng “0”. Các bước cơ bản như xác minh địa điểm, cập nhật thông tin đầy đủ, giờ mở cửa, hình ảnh món ăn thực tế, và phản hồi đánh giá khách hàng là những yếu tố giúp tăng độ hiển thị trên Google Tìm kiếm và Maps.

Theo một khảo sát từ BrightLocal năm 2023, một nền tảng phần mềm và công ty chuyên cung cấp các giải pháp tiếp thị địa phương, 76% người tiêu dùng thường xuyên đọc đánh giá trực tuyến trước khi quyết định đến một nhà hàng và 87% sẽ từ chối đến quán nếu thấy đánh giá trung bình dưới 3.5 sao. Ngoài ra, 87% người tiêu dùng sử dụng Google để đánh giá các cửa hàng, tăng từ 81% vào năm 2021.

Chiêu trò hay chiến lược?

Tuy nhiên, không ít trường hợp lợi dụng Google Maps như một “chiêu trò” để tạo hình ảnh ảo, với các lượt đánh giá giả mạo và hình ảnh được dàn dựng. Google đã cảnh báo về việc mua bán đánh giá – hành vi vi phạm chính sách và có thể khiến tài khoản bị khóa hoặc xóa địa điểm.

Theo trang Search Engine Land - một trang web uy tín và lâu đời trong lĩnh vực tiếp thị kỹ thuật số, Google đã nâng cấp các thuật toán và hệ thống tự động để phát hiện các đánh giá không xác thực. Điều này dẫn đến việc xóa bỏ một số lượng đáng kể các đánh giá, bao gồm cả những đánh giá 5 sao được cho là không hợp lệ.

Một nghiên cứu từ công ty GMBapi - công ty cung cấp dịch vụ quản lý và tối ưu hóa hồ sơ doanh nghiệp trên Google My Business (GMB), đã phân tích 5 triệu đánh giá từ hơn 20.000 địa điểm ở 79 quốc gia, 73.1% đánh giá bị xóa là đánh giá 5 sao, cho thấy Google đang chủ động loại bỏ các đánh giá giả mạo hoặc được khuyến khích. Những doanh nghiệp mua đánh giá hoặc tặng quà để đổi lấy đánh giá tích cực có thể bị xóa hàng loạt, thậm chí bị tắt hẳn phần đánh giá. Điều này đặt ra yêu cầu rõ ràng: Doanh nghiệp muốn phát triển bền vững trên nền tảng này phải chơi đúng luật.

Song song với những bước tiến tích cực, thị trường review online cũng đối mặt với một thực tế đáng lo ngại: Tình trạng làm giả đánh giá ngày càng phổ biến. Một số chủ quán đã chọn cách mua đánh giá 5 sao, tặng ưu đãi để khách review tốt, hoặc dùng ảnh món ăn dàn dựng, nhằm nhanh chóng cải thiện hình ảnh. Tuy nhiên, chính Google cũng đã nhận ra xu hướng này và bắt đầu siết chặt thuật toán kiểm soát.

Những hành vi này có thể giúp doanh nghiệp tăng hiển thị trong ngắn hạn, nhưng lại gây ra hậu quả nghiêm trọng về lâu dài: Google có thể xóa toàn bộ đánh giá, khóa tính năng review, hoặc thậm chí xóa hoàn toàn địa điểm khỏi bản đồ. Đáng lo hơn, niềm tin của khách hàng mất đi là điều không thể phục hồi bằng tiền bạc hay chiến dịch quảng cáo nào.

Ngoài ra, một thực trạng đáng lo ngại là nhiều doanh nghiệp chưa thực sự hiểu cách hoạt động của Google Maps. Việc không cập nhật giờ mở cửa chính xác, dùng hình ảnh mạng thay vì ảnh thật, hay không phản hồi đánh giá tiêu cực khiến trải nghiệm của người dùng bị ảnh hưởng và thứ hạng giảm sút rõ rệt.

Bài học cho doanh nghiệp Việt: Uy tín không thể “hack” được

Trong thời đại số, nơi mà mọi khách hàng có thể tra cứu thông tin về doanh nghiệp chỉ trong vài giây, niềm tin trở thành tài sản quý giá nhất – nhưng cũng dễ mất nhất. Việc “chạy đua” để có vị trí đẹp trên Google Maps, có nhiều lượt đánh giá 5 sao hay hình ảnh bắt mắt là hoàn toàn hợp lý, nhưng phải đi bằng con đường thật – không phải con đường tắt. Doanh nghiệp tại Việt Nam cần nhận thức rằng:

Niềm tin không thể mua, chỉ có thể xây: Google và cả khách hàng ngày càng thông minh hơn. Các hệ thống AI giờ đã có khả năng phân tích ngữ cảnh, phát hiện ngôn ngữ không tự nhiên, so sánh hình ảnh, lịch sử đánh giá... để đánh giá tính xác thực của mỗi nhận xét.

Vì vậy: Những review “5 sao nhưng không có nội dung chi tiết” dễ bị nghi ngờ. Những hình ảnh được đăng đồng loạt từ nhiều tài khoản không liên quan dễ bị xóa. Những lời khen ngợi không thực tế hoặc giống nhau đều có thể bị thuật toán loại bỏ. Thay vì mua lấy 10 đánh giá rỗng, một đánh giá trung thực từ khách thật, với chi tiết cụ thể, là một viên gạch nhỏ nhưng vững chắc để xây dựng niềm tin.

Xây uy tín bằng sự minh bạch và tương tác thật: Uy tín không nằm ở số sao, mà nằm ở cách doanh nghiệp phản hồi, minh bạch và cam kết cải thiện. Một hồ sơ Google Maps “sạch” nghĩa là: Thông tin đúng, đầy đủ, không gây hiểu nhầm. Hình ảnh thực tế, chân thực, không phô trương quá đà. Các đánh giá, kể cả tiêu cực, đều được tiếp nhận và phản hồi tích cực.

Thực tế cho thấy, cách doanh nghiệp phản hồi những đánh giá tiêu cực còn quan trọng hơn bản thân nội dung review đó. Một lời xin lỗi chân thành, một hành động khắc phục, hay chỉ đơn giản là sự lắng nghe – đều khiến khách hàng cảm thấy được tôn trọng và sẵn sàng quay lại.

Doanh nghiệp cân có chiến lược bền vững, phát triển từ lòng tin: Uy tín không phải là thứ có thể “hack” được – vì bản chất của nó là sự công nhận từ cộng đồng, không phải thứ doanh nghiệp có thể tự tạo ra. Trong môi trường cạnh tranh gay gắt hiện nay, doanh nghiệp nào chơi thật – sẽ sống thật.