Phát huy vai trò tuyên truyền chính sách và hỗ trợ kỹ thuật khuyến nông theo hướng “cầm tay chỉ việc”

Phóng viên Báo Công Thương đã có cuộc trao đổi với ông Hà Sỹ Đồng, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Quảng Trị về vấn đề trên.

Thưa ông, tỉnh Quảng Trị đã có những chính sách gì để phát huy vai trò của công tác khuyến nông?

Ngày 02-3-1993, Chính phủ ban hành Nghị định số 13-CP Quy định về công tác khuyến nông. Theo đó, hệ thống khuyến nông từ Trung ương đến địa phương được hình thành. Đối với khuyến nông Quảng Trị, ngày 28-10-1993, Chủ tịch UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 1169/QĐ-UBND về việc thành lập Trung tâm Khuyến nông trực thuộc Sở Nông nghiệp (nay là Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) tỉnh Quảng Trị. Từ khi thành lập đến nay hệ thống khuyến nông trong tỉnh luôn nhận được sự quan tâm, chỉ đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền từ tỉnh đến cơ sở.

Trải qua 30 năm hình thành, xây dựng và phát triển, hệ thống khuyến nông Quảng Trị đã vượt qua nhiều khó khăn, thách thức, từng bước đổi mới, trưởng thành, năng lực đội ngũ cán bộ từ tỉnh đến cơ sở đã được nâng lên một cách rõ rệt. Nội dung và hình thức hoạt động ngày càng phong phú, đáp ứng cho từng giai đoạn phát triển, góp phần quan trọng vào chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, nông thôn trên địa bàn tỉnh, thực sự trở thành cầu nối giữa: Nhà nước - Nhà khoa học - Doanh nghiệp - Nông dân, ngư dân.

Thưa ông, công tác khuyến nông tỉnh Quảng Trị thời gian qua đạt được những thành quả nào?

Có thể đánh giá tổng quát rằng, hoạt động của hệ thống khuyến nông trên địa bàn tỉnh 30 năm qua đã đạt được những thành tựu quan trọng. Thông qua hoạt động tập huấn, đào tạo cho nông dân, phổ biến kiến thức, tuyên truyền chính sách và hỗ trợ kỹ thuật theo hướng “cầm tay chỉ việc” đã làm thay đổi nhận thức, tư duy sản xuất của người dân. Thông qua việc triển khai thực hiện các mô hình, chương trình, dự án khuyến nông, người nông dân Quảng trị đã biết ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất và thực hiện liên kết từ khâu sản xuất đến khâu tiêu thụ sản phẩm. Hoạt động khuyến nông đã góp phần tích cực chuyển đổi cơ cấu cây trồng đúng hướng, phù hợp với lợi thế từng vùng theo hướng chú trọng nâng cao hiệu quả, cùng với đó đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ vào sản xuất mang lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần đưa giá trị sản xuất nông, lâm nghiệp, thủy sản của tỉnh đạt nhiều kết quả to lớn; đời sống vật chất và tinh thần của đại bộ phận nông dân được nâng cao, góp sức vào sự nghiệp xây dựng nông thôn mới.

Tuy nhiên, chủ trương chuyển đổi từ sản xuất nông nghiệp an sinh sang sản xuất nông nghiệp hàng hóa trong những năm tới, tư duy sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp đòi hỏi tổ chức bộ máy và đội ngũ cán bộ khuyến nông các cấp có đủ năng lực, điều kiện để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Thực tế hiện nay, khuyến nông mới chỉ bảo đảm những yêu cầu cơ bản về chuyển giao khoa học kỹ thuật, công nghệ phát triển sản xuất nông lâm nghiệp, thủy sản phục vụ nông nghiệp. Chính sách khuyến nông thiếu đồng bộ, nguồn ngân sách đầu tư còn hạn chế; chưa huy động được các nguồn lực đầu tư cần thiết để thực hiện các chương trình, dự án khuyến nông tại cơ sở; năng lực đội ngũ cán bộ chưa theo kịp với xu thế phát triển mới và yêu cầu đặt ra.

Để hoạt động khuyến nông thời gian tới đạt hiệu quả tốt hơn, Quảng Trị cần tập trung vào những vấn đề gì, thưa ông?

Thời gian tới, để lĩnh vực khuyến nông hoạt động hiệu quả hơn, đồng hành trong sự phát triển của ngành nông nghiệp, thực hiện thành công Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp, Chiến lược phát triển nông nghiệp và nông thôn bền vững giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 tại Quyết định số 150/QĐ-TTg ngày 28/01/2022 của Thủ tướng Chính phủ, cũng như thực hiện đúng tinh thần chỉ đạo của Nghị quyết số 19-NQ/TW về nông nghiệp, nông dân, nông thôn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và Nghị quyết số 20-NQ/TW về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể trong giai đoạn mới.

UBND tỉnh cũng yêu cầu Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Trị chỉ đạo hệ thống khuyến nông tập trung thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm như: Đổi mới nội dung và phương pháp hoạt động khuyến nông, đáp ứng yêu cầu chuyển đổi tư duy từ sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp. Đẩy mạnh chuyển giao tiến bộ kỹ thuật, thông tin tuyên truyền, đào tạo nghề cho lao động nông thôn theo hướng nâng cao chất lượng lao động nông nghiệp nông thôn, phù hợp với định hướng phát triển của địa phương.

Chú trọng triển khai các chương trình, dự án khuyến nông công nghệ tiên tiến, hiện đại tại các vùng sản xuất nông nghiệp hàng hóa chủ lực. Tăng cường liên kết theo chuỗi giá trị, kết nối thị trường trong nước và quốc tế. Duy trì các chương trình, dự án khuyến nông phục vụ nông nghiệp an sinh, xóa đói, giảm nghèo tại các vùng đồng bào dân tộc thiểu số, biên giới khó khăn.

Tiếp cận, chuyển giao quy trình sản xuất nông nghiệp hàng hóa đáp ứng các tiêu chuẩn trong nước và quốc tế; xây dựng thương hiệu, truy xuất nguồn gốc để có sản phẩm an toàn, bảo đảm chất lượng, kết nối cung cầu phục vụ tiêu dùng và xuất khẩu. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong nông nghiệp; nâng cấp trang thiết bị hạ tầng, phát triển các định dạng ấn phẩm số, truyền thông số, mô hình nông dân và công nghệ số. Đa dạng nội dung và hình thức tuyên truyền, đào tạo phù hợp nhu cầu thực tiễn sản xuất tại hiện trường, kết hợp công nghệ thông tin hiện đại, tài liệu điện tử. Tăng cường hoạt động khuyến nông thị trường, khuyến nông công nghệ cao, sản xuất nông nghiệp tiên tiến hiện đại nhằm khai thác có hiệu quả các yếu tố có lợi thế cạnh tranh trong sản xuất hàng hóa.

Đẩy mạnh liên doanh, liên kết trong sản xuất, chế biến và tiêu thụ nông sản, đặc biệt là liên kết công tư (PPP) trong hoạt động khuyến nông, từ đó tổng kết, lấy mô hình nhân rộng mô hình; Tập trung triển khai thực hiện Quyết định số 3434/QĐ-UBND ngày 27/10/2021 của UBND tỉnh về phê duyệt Chương trình Khuyến nông tỉnh Quảng Trị giai đoạn 2022-2025; Kế hoạch số 3304/UBND-KT ngày 05/7/2023 của UBND tỉnh về việc đẩy mạnh công tác khuyến nông trong tình hình mới.

Đẩy mạnh xã hội hóa hoạt động khuyến nông, lấy hệ thống khuyến nông chuyên trách làm nòng cốt và huy động các thành phần kinh tế tham gia hoạt động khuyến nông. Tăng cường kết nối hệ thống khuyến nông theo phương châm “ở đâu có nông dân, ở đó có khuyến nông”; Củng cố và kiện toàn lại hệ thống tổ chức khuyến nông chuyên trách từ tỉnh đến cơ sở, có cơ cấu tổ chức bộ máy đồng bộ thống nhất tinh gọn, hiệu quả và bền vững theo Nghị quyết số 19-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban chấp hành Trung ương Đảng.

Nghiên cứu, tham mưu, đề xuất, xây dựng chế độ chính sách đặc thù cho tổ chức khuyến nông cơ sở và tổ khuyến nông cộng đồng làm hạt nhân tổ chức các hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp, đầu mối kết nối giữa sản xuất và tiêu thụ sản phẩm. Tăng cường cơ sở vật chất, trang thiết bị, nâng cao năng lực cho hệ thống khuyến nông các cấp, xây dựng đội ngũ khuyến nông có năng lực tốt, tâm huyết với nghề, làm việc chuyên nghiệp, trách nhiệm, hiệu quả.

Huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn vốn; nguồn lực hỗ trợ của ngân sách trung ương, nguồn tài trợ của các tổ chức Quốc tế, tổ chức trong nước và nước ngoài nhằm tăng cường nguồn lực cho hoạt động khuyến nông; Củng cố và phát triển các mô hình khuyến nông cộng đồng để trở thành lực lượng chủ lực của ngành nông nghiệp ở cơ sở gắn với phát triển các vùng nguyên liệu nông lâm thủy sản quy mô lớn, đạt chuẩn. Quan tâm chỉ đạo các tổ khuyến nông cộng đồng hoạt động có hiệu quả, tùy điều kiện thực tế của địa phương bố trí phòng làm việc, hỗ trợ trang thiết bị để tổ khuyến nông cộng đồng hoàn thành nhiệm vụ.

Tiếp tục quan tâm đào tạo đội ngũ cán bộ khuyến nông các cấp về chuyên môn kỹ thuật, kỹ năng giao tiếp, tuyền thông để các chính sách, đường lối của Đảng và Nhà nước về phát triển nông nghiệp được thực hiện có hiệu quả từ cơ sở. Đề nghị chính quyền địa phương các cấp quan tâm, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho hệ thống khuyến nông cơ sở hoạt động đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ đề ra.

Trong thời gian tới, hệ thống khuyến nông cần phát huy hơn nữa tinh thần xung kích, sáng tạo, góp phần nâng cao hiệu quả trong sản xuất nông nghiệp giúp cho Ngành nông nghiệp duy trì được tốc độ tăng trưởng và hoàn thành tốt các chỉ tiêu kế hoạch được giao.Tạo được vị thế của Khuyến nông trong sự nghiệp phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn.

Xin cảm ơn ông!