Sớm hoàn thiện thể chế, chính sách giao khoán đất lâm nghiệp

Chính sách giao khoán đất lâm nghiệp đã thay đổi theo từng thời kỳ, tuy nhiên, vẫn tồn tại nhiều bất cập trong thực tiễn đòi hỏi có những sửa đổi cho phù hợp.
Bắc Giang: Làm rõ trách nhiệm cá nhân, tập thể trong quản lý đất lâm nghiệp Cương quyết xử lý các vụ lấn chiếm đất lâm nghiệp làm nương rẫy tại TP. Đà Lạt

Thông tin được đưa ra tại Hội thảo “Hiện trạng và đề xuất giải pháp giao khoán đất lâm nghiệp trong các công ty lâm nghiệp” do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức sáng 25/4, tại Hà Nội.

Có nên tiếp tục hình thức giao khoán đất lâm nghiệp?

Chia sẻ báo cáo Nghiên cứu, đánh giá hiện trạng và đề xuất giải pháp giao khoán đất lâm nghiệp trong các công ty lâm nghiệp do Hội Khoa học Kinh tế nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam phối hợp với các đơn vị nghiên cứu, ông Nguyễn Văn Tiến - Phó Chủ tịch Hội Khoa học Kinh tế nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam - cho biết, kết quả nghiên cứu, khảo sát thực tế từ ngày 5/2 đến ngày 23/3/2025 tại 7 tỉnh (gồm Bắc Giang, Hoà Bình, Nghệ An, Bình Định, Gia Lai, Đồng Nai, Cà Mau), có 26 công ty lâm nghiệp đang quản lý 292.632,47 ha, trong đó đất lâm nghiệp là 290.008,19 ha.

Hội thảo “Hiện trạng và đề xuất giải pháp giao khoán đất lâm nghiệp trong các công ty lâm nghiệp” . Ảnh: Nguyễn Hạnh
Hội thảo “Hiện trạng và đề xuất giải pháp giao khoán đất lâm nghiệp trong các công ty lâm nghiệp” . Ảnh: Nguyễn Hạnh

Có 21 công ty đã thực hiện khoán cho 121.722,59 ha, chiếm 41,59%; trong đó: Khoán 50 năm chiếm 3,1%; khoán 20 năm chiếm 28,04%; khoán theo chu kỳ sản xuất của cây trồng chiếm 8,13%; khoán theo công đoạn sản xuất chiếm 8,18%; khoán hằng năm chiếm 52,51%.

Kết quả phỏng vấn kết hợp khảo sát thực tế cho thấy, hầu hết cán bộ quản lý và người dân được phỏng vấn cho biết, chính sách khoán đất lâm nghiệp đã thu hút được các nguồn lực xã hội tham gia quản lý bảo vệ và phát triển rừng trên đất khoán; tạo ra nhiều mô hình trồng rừng, sản xuất nông lâm kết hợp hiệu quả trên diện tích khoán.

Trong các hình thức khoán, giao khoán theo công đoạn sản xuất, khoán việc công ty chủ động trong sản xuất, kinh doanh, quản lý, bảo vệ rừng có hiệu quả kinh tế cao hơn. Người dân nhận khoán hầu hết là người địa phương có đất sản xuất, có công việc làm, góp phần xóa đói, giảm nghèo, ổn định dân cư và tình hình an ninh trật tự.

“Khảo sát, phỏng vấn 37 hộ nhận khoán ở 6 tỉnh, các hộ đều làm nông nghiệp là chính; bình quân 1 hộ có 4,65 khẩu, 2,78 lao động chính, trong đó có 2,49 lao động nông nghiệp. Thu nhập bình quân 1 hộ nhận khoán là 167 triệu/năm, trong đó: Thu nhập từ khoán lâm nghiệp là 53 triệu đồng/năm, chiếm 31,73% tổng thu nhập; thu nhập từ nông nghiệp là 87 triệu đồng/năm; thu nhập khác là 27 triệu đồng /năm”, báo cáo nêu rõ.

Tại hội thảo, các đại biểu đã cùng nhau thảo luận, đánh giá thực trạng về công tác giao khoán, kết quả thực hiện và những khó khăn, vướng mắc, bất cập trong quá trình triển khai. Đồng thời, chia sẻ kinh nghiệm, thảo luận, thống nhất giải pháp thực hiện trong thời gian tới, đặc biệt là vấn đề về cơ chế, chính sách giao khoán trong các công ty lâm nghiệp gắn với việc sắp xếp, đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động và quản lý sử dụng đất đai trong các công ty lâm nghiệp.

Ông Nguyễn Văn Tiến thông tin, chính sách giao khoán rừng và đất lâm nghiệp đã có nhiều thay đổi theo từng thời kỳ, tuy nhiên vẫn tồn tại nhiều bất cập trong thực tiễn. Các quy định mới về đối tượng nhận khoán, hạn mức khoán, thời hạn khoán và quyền lợi, trách nhiệm của bên nhận khoán chưa hoàn toàn phù hợp với thực tiễn, gây khó khăn cho cả bên khoán và bên nhận khoán trong việc thiết lập hồ sơ và thực hiện hợp đồng.

Đặc biệt, việc chuyển tiếp từ Nghị định 01/1995/NĐ-CP ngày 04/01/1995 sang Nghị định 135/2005/NĐ-CP và tiếp tục chuyển sang Nghị định 168/2016/NĐ-CP gặp nhiều vướng mắc do thiếu các hướng dẫn chi tiết và chưa có cơ chế kế thừa rõ ràng.

Những hạn chế trong quản lý hồ sơ, xử lý tài sản trên đất, cơ chế xử lý vi phạm và việc phối hợp giữa các bên liên quan cũng tạo ra những rào cản trong quá trình thực hiện.

Những bất cập trong công tác giao khoán đất lâm nghiệp xuất phát từ nhiều nguyên nhân như hạn chế trong tuyên truyền chính sách, lực lượng bảo vệ rừng mỏng, hồ sơ đất đai chưa hoàn thiện, công tác giám sát chưa chặt chẽ và tranh chấp đất đai phức tạp. Việc xử lý các vi phạm còn lúng túng, thiếu chế tài răn đe, gây khó khăn cho quá trình thực hiện và quản lý hợp đồng khoán.

Do đó, việc tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách tổ chức sản xuất, khoán trong công ty lâm nghiệp; sửa đổi, bổ sung Nghị định 168/2016/NĐ-CP là cần thiết nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng đất lâm nghiệp, chủ động tổ chức sản xuất kinh doanh trong các công ty lâm nghiệp.

Chính sách phải phù hợp với tình hình mới

Công ty lâm nghiệp là một trong 7 nhóm chủ rừng quan trọng nhất (12% tổng diện tích rừng cả nước). Câu hỏi đặt ra đó là với thực trạng sử dụng đất như hiện nay, cơ hội và thách thức của các công ty là gì và điều gì cần thay đổi để kiểm soát thách thức và biến cơ hội thành thực tế?

Bàn về việc này, chuyên gia phân tích chính sách Tô Xuân Phúc - Tổ chức Forest Trends - cho hay, hiện các thị trường xuất khẩu lớn ngày càng đòi hỏi chặt chẽ hơn về các khía cạnh hợp pháp và không mất rừng.

Quy định chống mất rừng của EU (EURD) có hiệu lực từ đầu năm 2026, các mặt hàng gỗ, cà phê, cao su trồng trên các diện tích đất lâm nghiệp không tuân thủ các quy định của Chính phủ Việt Nam về sử dụng đất, bao gồm các quy định về khoán sẽ không đáp ứng được quy định EURD và như vậy có rủi ro trong việc không chấp nhận tại thị trường này.

Cũng theo ông Tô Xuân Phúc, hiện chưa có thông tin về liệu các mặt hàng nông sản được sản xuất trên diện tích đấy lâm nghiệp, bao gồm cả các diện tích do các công ty lâm nghiệp đang quản ký có được xuất khẩu vào thị trường EU hay không. Tuy nhiên, những tồn tại trong khâu sử dụng đất của các công ty lâm nghiệp cho thấy các thách thức trong việc tiếp cận thị trường này trong tương lai đối với các mặt hàng được sản xuất trên các diện tích đất lâm nghiệp hiện nay.

Ngoài ra, EURD quy định nếu quá trình sản xuất các mặt hàng gây mất rừng, với thời điểm mất rừng tính từ 31/12/2020, toàn bộ các mặt hàng gây mất rừng này sẽ không được phép nhập khẩu vào EU. Nói cách khác, các loại cây hàng hóa trồng trên diện tích xâm lấm vào các diện tích rừng từ thời điểm cuối năm 2020 trở lại đây do các công ty lâm nghiệp được giao quản lý sẽ không có cơ hội tiếp cận thị trường EU.

Một vấn đề khác được ông Tô Xuân Phúc đề cập đến đó là thị trường carbon rừng có tiềm năng rất lớn để tạo nguồn thu mới từ nguồn tín chỉ carbon cho các công ty lâm nghiệp. Ngày 24/1/2025, Chính phủ đã phê duyệt Đề án Thành lập và Phát triển thị trường carbon tại Việt Nam. Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm đang xây dựng tiêu chuẩn carbon rừng.

Thực hiện Đề án và áp dụng bộ tiêu chuẩn trong tương lai có tiềm năng trong việc tạo ra nguồn tín chỉ carbon rừng và nguồn tài chính mới từ việc kinh doanh tín chỉ carbon nhằm phục vụ các hoạt động quản lý và bảo vệ rừng của các công ty lâm nghiệp. Tuy nhiên, để tiềm năng này trở thành thực tế, các công ty cần giải quyết các tồn tại trong sử dụng đất và trong các hình thức khoán, bảo vệ rừng.

Ngành lâm nghiệp đang hội nhập sâu rộng với thế giới, với cơ hội thị trường mở rộng, tuy nhiên, kèm theo đó là những thách thức. Cơ hội tiếp cận thị trường xuất khẩu các mặt hàng nông lâm sản được sản xuất trên các diện tích đất lâm nghiệp và cơ hội từ thị trường tín chỉ carbon rừng chỉ có thể trở thành hiện thực nếu các tồn tại trong các hình thức khoán được giải quyết được triệt để.

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, sau 30 năm thực hiện chính sách về giao khoán, các công ty lâm nghiệp toàn quốc đã thực hiện khoán gần 460.000 ha, tương đương khoảng 27% tổng diện tích được quản lý; trong đó giao khoán rừng, đất lâm nghiệp, vườn cây và mặt nước nuôi trồng thủy sản theo Nghị định 01/1995/NĐ-CP chiếm tới 68%, theo Nghị định số 135/2005/NĐ-CP chiếm 29%, còn theo Nghị định số 168/2016/NĐ-CP chỉ khoảng 3% tổng diện tích giao khoán.
Nguyễn Hạnh
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: thị trường tín chỉ carbon

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Thời tiết hôm nay 24/5: Hà Nội dự báo có mưa dông

Thời tiết hôm nay 24/5: Hà Nội dự báo có mưa dông

Thời tiết hôm nay 24/5, Hà Nội nhiều mây, có mưa vừa, mưa to và dông, cục bộ có nơi mưa rất to. Trong mưa dông có khả năng xảy ra lốc, sét và gió giật mạnh.
Thời tiết biển hôm nay 24/5/2025: Biển Đông cảnh báo lốc xoáy

Thời tiết biển hôm nay 24/5/2025: Biển Đông cảnh báo lốc xoáy

Dự báo thời tiết biển hôm nay 24/5/2025, dự báo khu vực Nam Biển Đông có mưa, dông. Trong mưa dông có khả năng xảy ra lốc xoáy và gió giật mạnh.
Bộ Y tế làm rõ vi phạm liên quan đến chồng ca sĩ Đoàn Di Băng

Bộ Y tế làm rõ vi phạm liên quan đến chồng ca sĩ Đoàn Di Băng

Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) yêu cầu Sở Y tế tỉnh Đồng Nai tiếp tục làm rõ vi phạm tại công ty mỹ phẩm liên quan đến chồng Đoàn Di Băng.
Sửa đổi luật để thúc đẩy ngành công nghiệp môi trường

Sửa đổi luật để thúc đẩy ngành công nghiệp môi trường

Trước những bất cập của Luật Bảo vệ môi trường 2020, Đại biểu Lã Thanh Tân đề nghị Chính phủ cần sớm sửa đổi luật để thúc đẩy ngành công nghiệp môi trường.
Rùa mẹ vượt hơn 1.700 km từ Philippines đến Côn Đảo đẻ trứng

Rùa mẹ vượt hơn 1.700 km từ Philippines đến Côn Đảo đẻ trứng

Một cá thể rùa mẹ thuộc loại rùa xanh (còn gọi là vích) mang quốc tịch Philippines vượt hơn 1.700km đến Hòn Bảy Cạnh, huyện Côn Đảo đẻ trứng.

Tin cùng chuyên mục

PGS.TS Nguyễn Bá Cường: Bộ sách

PGS.TS Nguyễn Bá Cường: Bộ sách 'Chìa khóa vào thế giới trẻ thơ' là kết tinh tri thức

PGS.TS Nguyễn Bá Cường cho rằng, bộ sách "Chìa khóa vào thế giới trẻ thơ" là kết tinh tri thức, đã mang đến góc nhìn sâu sắc về giáo dục trẻ từ 0 đến 6 tuổi.
Sẽ ban hành nghị định về quản lý mỹ phẩm

Sẽ ban hành nghị định về quản lý mỹ phẩm

Theo lãnh đạo Cục Quản lý Dược, quản lý mỹ phẩm là một trong những 'điểm nóng' mới cần đặc biệt tập trung tăng cường trong thời gian tới.
Thái Bình: Thái Thụy đẩy mạnh xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu

Thái Bình: Thái Thụy đẩy mạnh xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu

Chương trình xây dựng nông thôn mới tại huyện Thái Thụy (Thái Bình) đang tạo nên những miền quê đổi thay rõ nét, đời sống người dân ngày càng khởi sắc.
Vùng 2 Hải quân tổng kết 10 năm thực hiện Chỉ thị 05

Vùng 2 Hải quân tổng kết 10 năm thực hiện Chỉ thị 05

Sau 10 thực hiện Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị, nhiều mô hình sáng tạo, cách làm hiệu quả được triển khai đồng bộ ở Vùng 2 Hải quân.
Phòng ngừa nguy cơ xâm hại trẻ em trên không gian mạng

Phòng ngừa nguy cơ xâm hại trẻ em trên không gian mạng

Nghỉ hè là thời điểm trẻ em dễ bị tổn thương trên không gian mạng nếu thiếu sự giám sát từ người lớn và các biện pháp bảo vệ hiệu quả.
Cà Mau: Cháy lớn tại kho chứa bia, nước ngọt ở U Minh

Cà Mau: Cháy lớn tại kho chứa bia, nước ngọt ở U Minh

Một đám cháy lớn đã xảy ra sáng nay tại một kho chứa bia, nước ngọt huyện U Minh, tỉnh Cà Mau. Sau 45 phút, đám cháy đã được dập tắt.
Công đoàn TKV hướng về người lao động Mạo Khê, Uông Bí nhân Tháng Công nhân 2025

Công đoàn TKV hướng về người lao động Mạo Khê, Uông Bí nhân Tháng Công nhân 2025

Đồng chí Phạm Hồng Hạnh, Phó Chủ tịch Công đoàn TKV đến thăm, tặng quà công nhân Than Mạo Khê, Cơ khí ô tô Uông Bí nhân Tháng Công nhân, tháng ATVSLĐ 2025.
Chuẩn Đô đốc Lê Bá Quân nhận Huy hiệu 30 năm tuổi Đảng

Chuẩn Đô đốc Lê Bá Quân nhận Huy hiệu 30 năm tuổi Đảng

Chiều 23/5, tại TP. Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu, Đảng ủy Vùng 2 Hải quân tổ chức Lễ trao tặng Huy hiệu 30 năm tuổi Đảng cho Chuẩn Đô đốc Lê Bá Quân.
Bộ Y tế siết kê đơn thuốc, bác sĩ có mã định danh

Bộ Y tế siết kê đơn thuốc, bác sĩ có mã định danh

Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) cho biết, mỗi bác sĩ được phép kê đơn sẽ có mã quản lý riêng, theo dõi bao gồm số lượng đơn đã kê, chủng loại thuốc...
Vùng 4 thăng quân hàm trước niên hạn cho 333 quân nhân

Vùng 4 thăng quân hàm trước niên hạn cho 333 quân nhân

Sáng nay, tại TP. Cam Ranh (Khánh Hòa), Bộ Tư lệnh Vùng 4 tổ chức hội nghị công bố, trao quyết định thăng quân hàm, nâng lương trước niên hạn cho 333 quân nhân.
Cục An toàn thực phẩm nói gì về sản phẩm giảm cân của Ngân 98?

Cục An toàn thực phẩm nói gì về sản phẩm giảm cân của Ngân 98?

Vụ ồn ào sản phẩm giảm cân của Ngân 98 bị tố có chất cấm, sản phẩm không đạt chất lượng, Cục An toàn thực phẩm đã vào cuộc để rà soát.
Ánh sáng từ phong trào

Ánh sáng từ phong trào 'Thắp sáng đường quê' nông thôn mới

Những công trình 'Thắp sáng đường quê' do Đoàn Thanh niên triển khai đang góp phần thay đổi diện mạo nông thôn mới tại Hưng Hà (Thái Bình).
Tốt nghiệp THPT 2025: Đề thi phân hóa, thanh tra không

Tốt nghiệp THPT 2025: Đề thi phân hóa, thanh tra không 'điểm mù'

Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo yêu cầu đề thi tốt nghiệp trung học phổ thông 2025 phải thể hiện rõ độ phân hóa; không để điểm trống trong thanh tra.
Bộ trưởng Bộ Y tế nói về trách nhiệm quản lý sau nhiều vụ sữa giả, thuốc giả

Bộ trưởng Bộ Y tế nói về trách nhiệm quản lý sau nhiều vụ sữa giả, thuốc giả

Theo Bộ trưởng Đào Hồng Lan, một trong những nguyên nhân dẫn đến các vụ việc vi phạm trong thời gian qua là do cơ chế hậu kiểm tại địa phương chưa nghiêm.
Bộ Y tế tổ chức hội nghị toàn quốc phòng chống hàng giả, gian lận thương mại

Bộ Y tế tổ chức hội nghị toàn quốc phòng chống hàng giả, gian lận thương mại

Sáng 23/5, Bộ Y tế tổ chức hội nghị trực tuyến toàn quốc đánh giá công tác phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả trong lĩnh vực y tế.
Thời tiết hôm nay 23/5: Bắc Bộ có nơi mưa rất to

Thời tiết hôm nay 23/5: Bắc Bộ có nơi mưa rất to

Thời tiết hôm nay 23/5, khu vực Bắc Bộ và Hà Nội có mưa vừa, mưa to và dông, cục bộ có nơi mưa rất to. Tại Trung Trung Bộ ngày 23/5 có nơi nắng nóng.
Thời tiết biển hôm nay 23/5/2025: Bắc Biển Đông chuyển hướng gió

Thời tiết biển hôm nay 23/5/2025: Bắc Biển Đông chuyển hướng gió

Dự báo thời tiết biển hôm nay 23/5/2025, gió trên hầu khắp các vùng biển hoạt động với cường độ yếu, riêng Vịnh Bắc Bộ có cường độ trung bình.
Việt Nam - Thụy Sĩ hợp tác trong quy hoạch, phát triển đô thị

Việt Nam - Thụy Sĩ hợp tác trong quy hoạch, phát triển đô thị

Việt Nam và Thụy Sĩ tăng cường hợp tác thúc đẩy quy hoạch, phát triển đô thị bền vững, thích ứng biến đổi khí hậu và cải thiện quản lý đô thị.
Hà Nội đẩy mạnh truyền thông tiêu dùng bền vững

Hà Nội đẩy mạnh truyền thông tiêu dùng bền vững

Hà Nội triển khai đồng bộ truyền thông về sản xuất và tiêu dùng bền vững, góp phần hiện thực hóa mục tiêu của Chương trình quốc gia giai đoạn 2021–2030.
Danh mục 44 cơ sở phải mua bảo hiểm cháy, nổ

Danh mục 44 cơ sở phải mua bảo hiểm cháy, nổ

Theo Nghị định 105/2025/NĐ-CP, danh mục cơ sở phải mua bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc quy định tại Phụ lục VII gồm 44 cơ sở.
Mobile VerionPhiên bản di động