Dịch Covid-19 bùng phát tại Trung Quốc và nhanh chóng lan ra các quốc gia là bạn hàng lớn của Việt Nam đã khiến hoạt động XK hàng hóa gặp nhiều khó khăn ngay từ những tháng đầu năm, đặc biệt từ quý II trở lại đây. Theo số liệu của Bộ Công Thương, hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam trong nửa đầu năm 2020 ước tính giảm 2,1% so với cùng kỳ năm 2019, đạt 238,39 tỷ USD. Trong đó, kim ngạch XK ghi nhận mức sụt giảm lần đầu tiên kể từ sau cuộc khủng hoảng kinh tế - tài chính toàn cầu 2008/2009, với mức giảm 1,1%, ước đạt 121,21 tỷ USD.
Hoạt động XK trong ngắn hạn được dự báo vẫn chưa hoàn toàn thoát khỏi khó khăn, tuy nhiên, những dấu hiệu tích cực cũng đã bắt đầu xuất hiện. Cụ thể, hoạt động XK trong tháng 6/2020 sang các thị trường đã có diễn biến tích cực hơn. Việc Việt Nam sớm kiểm soát được dịch bệnh và các nước châu Âu, Mỹ dần mở cửa trở lại từ cuối tháng 4, đầu tháng 5/2020 khiến hoạt động sản xuất và xuất nhập khẩu của Việt Nam đang phục hồi khá nhanh.
 |
| Kiểm soát tốt dịch Covid-19 tạo cơ hội “vàng” cho Việt Nam đón nhận dòng vốn FDI |
Kim ngạch XK của Việt Nam sau khi giảm mạnh xuống còn 17,58 tỷ USD trong tháng 4/2020 đã tăng lần lượt 9,1% và 9,5% trong tháng 5, 6/2020. Đáng chú ý, kim ngạch XK cũng dần thu hẹp khoảng cách so với thời điểm trước khi xảy ra dịch Covid-19. Cụ thể, tháng 5/2020, kim ngạch XK giảm 12,3% so với cùng kỳ năm 2019 nhưng sang đến tháng 6/2020, mức giảm chỉ là 2%. Trong 6 tháng cuối năm, xuất nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam dự báo sẽ tăng trưởng khả quan hơn sau khi nhiều nước bắt đầu nới lỏng các biện pháp kiểm soát dịch bệnh và bắt đầu đẩy nhanh quá trình phục hồi.
Đáng chú ý, Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA) có hiệu lực từ ngày 1/8/2020 sẽ tạo động lực mới cho XK những tháng cuối năm và các năm tiếp theo. Ông Trần Thanh Hải - Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) - khẳng định, ở khu vực châu Á, EU chỉ ký hiệp định hợp tác với Hàn Quốc, Singapore, tuy nhiên hai nước này lại không có cơ cấu sản xuất giống như Việt Nam. Do vậy, về lâu dài, hiệp định sẽ tạo ra lợi thế ổn định cho XK của Việt Nam.
Cùng với Hiệp định EVFTA, Hiệp định Đối tác toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) cũng mang lại cơ hội XK hàng hóa rất lớn. Nửa đầu năm, XK sang thị trường các nước thành viên CPTPP ghi nhận mức tăng trưởng tích cực, XK sang Australia tăng 2,3%; Chile tăng 1,6%; Mexico tăng 2,6%. Cơ hội tăng XK sang các nước thành viên CPTPP tiếp tục mở rộng khi Nhật Bản đã chấp nhận nhập khẩu vải thiều Việt Nam trong mùa vụ 2020 và lượng vải sang quốc gia này đang tiêu thụ rất tốt. Bên cạnh đó, Canada cũng lần đầu tiên nhập khẩu trái xoài Việt Nam vào tháng 6 vừa qua, mở ra cơ hội gia tăng XK nông sản.
Để hỗ trợ các doanh nghiệp tận dụng tiềm năng XK, bên cạnh hỗ trợ giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh, khả năng kết nối, Bộ Công Thương đang tăng cường triển khai các hoạt động phổ biến thông tin về hiệp định, xúc tiến thương mại, tiếp cận thị trường. Bộ Công Thương đang tích cực phổ biến các quy định về xuất xứ hàng hóa, chỉ đạo các phòng xuất nhập khẩu địa phương tạo mọi điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp trong cấp chứng nhận xuất xứ hàng hóa nhằm tận dụng hiệu quả các FTA đã ký kết.
| LG đã chuyển dây chuyền sản xuất từ Hàn Quốc về Hải Phòng; Apple sẽ sản xuất 3 - 4 triệu chiếc tai nghe AirPods tại Việt Nam, tương đương gần 1/3 tổng sản lượng AirPods trên toàn thế giới; Foxconn - nhà cung ứng linh kiện cho Apple đã đặt nhà máy tại Bắc Giang… Việc kiểm soát tốt dịch Covid-19 đang mở ra cơ hội “vàng” cho Việt Nam đón nhận dòng vốn này, tạo nguồn hàng chất lượng để XK trong thời gian tới. |
