Trên thị trường lâu nay luôn tồn tại một thực tế đầy nhức nhối là rất nhiều mặt hàng tiêu dùng sản xuất trong nước như quần áo, giày dép, túi xách, giây nịt, ví bóp, đồ da …gắn mác, thương hiệu nước ngoài để dễ bán và bán giá cao. Tình trạng hàng Việt “đội lốt” các nhãn hàng nổi tiếng nước ngoài chưa được đẩy lùi thì gần đây nổi lên tình trạng hàng ngoại, chủ yếu là hàng Trung Quốc nhập về gắn mác “Made in Vietnam” để kiếm lời.
 |
| Cục QLTT TP. Hồ Chí Minh phát hiện nhiều lô hàng chuyển từ ga Hà Nội vào ga Sài Gòn không có hóa đơn chứng từ, có dấu hiệu vi phạm nhãn hiệu, quyền sở hữu trí tuệ |
Tại sao hàng ngoại “khoác áo” hàng Việt? Trong những năm gần đây, các nhà sản xuất hàng hóa trong nước đã đầu tư lớn vào công nghệ, thiết bị hiện đại, thiết kế các mẫu mã mới, làm cho chất lượng sản phẩm được tăng lên. Cùng với hiệu ứng tích cực từ Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” đã tạo nên niềm tin nơi người tiêu dùng đối với hàng Việt ngày càng lớn mạnh. Vì thế nhiều mặt hàng Việt Nam trở nên “đắt giá” đối với người tiêu dùng và đã bị không ít doanh nghiệp (DN) lạm dụng gắn mác “Made in Vietnam” cho hàng ngoại nhập để tăng doanh thu, dối gạt người tiêu dùng.
Tại chợ Tân Bình, chợ Phạm Văn Hai, quận Tân Bình, TP. Hồ Chí Minh, nơi có ngành công nghiệp thời trang bình dân thường mua quần áo may sẳn từ Trung Quốc, chủ yếu là hàng xá (chưa gắn nhãn mác ) sau đó thay đổi một số chi tiết và gắn mác “Made in Vietnam” và bỏ sỉ cho thương lái để cung cấp cho các cửa hiệu khắp cả nước. Bà T. một tiểu thương chuyên “lên hàng” thời trang “Made in Vietnam” từ quần áo Trung Quốc tại chợ Phạm Văn Hai cho biết, bây giờ khách hàng trong nước ít ai mặc quần áo Trung Quốc vì sợ hư da do hóa chất nhuộn màu nên phải gắn nhãn hàng Việt mới tiêu thụ được.
Việc “gia công” quần áo, túi xách, đò dùng gia đình gắn xuất xứ "Made in Vietnam" tại các cơ sở, sạp chợ ở TP. Hồ Chí Minh hiện nay diễn ra rất bình thường. Đây là hành động vi phạm pháp luật, trực tiếp làm tổn hại đến lợi ích quốc gia.
Hàng Trung Quốc “đội lốt” hàng Việt Nam có thể nhận thấy rõ ràng từ các vụ bắt giữ hàng nhập lậu gần đây của các cơ quan chức năng. Vải, quần áo, giày dép, túi xách, linh kiện điện tử, hàng điện gia dụng, phần nhiều hàng nhập lậu chưa gắn nhãn mác, sau khi lọt cửa hải quan sẽ được “phù phép” thành hàng Việt để tiêu thụ trong nước, thậm chí còn xuất khẩu.
Cụ thể, trong 5 tháng đầu năm 2019, Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh đã bắt giữ 491 vụ vi phạm pháp luật hải quan, hàng hóa vi phạm trị giá hơn 887 tỷ đồng. Theo Cục Hải quan TP.Hồ Chí Minh, tình hình buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa tiếp tục diễn biến phức tạp về cả quy mô và tính chất. Hàng nhập lậu gồm thực phẩm, tân dược, máy móc, thiết bị, linh kiện điện tử, vải, đồ gia dụng…Đối tượng nhập lậu hàng hóa ngày càng tinh vi, thường xuyên thay đổi phương thức, thủ đoạn; hoặc lợi dụng sự thông thoáng thủ tục hải quan để thông quan hàng hóa.
Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan) hiện đang điều tra, xác minh vụ nhập khẩu 5 container thiết bị nhà bếp để khởi tố vụ án. Lô hàng trên do Công ty TNHH Sản xuất Thương mại và XNK Kim Long (địa chỉ, ấp 1, xã Phạm Văn Hai, huyện Bình Chánh, TP.Hồ Chí Minh) mở tờ khai hải quan nhập khẩu. Hàng nhập khẩu theo khai báo gồm 2.500 chiếc chậu rửa dùng trong nhà bếp bằng thép không gỉ hiệu Yutao, xuất xứ Trung Quốc, trị giá 5 container hàng là 500 triệu đồng.
Vụ việc được phát hiện vào tháng 4/2019 do Cục Điều tra chống buôn lậu phối hợp với Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 tổ chức kiểm tra phát hiện số lượng hàng thực nhập gồm hơn 6.000 chậu rửa bát đôi, thừa so với khai báo hải quan trên 3.000 chiếc chậu rửa và không khai báo hải quan hải quan 1.000 bộ vòi sen tắm. Trị giá lô hàng khoảng 2 tỷ đồng. Toàn bộ sản phẩm hàng thực nhập không thể hiện nhãn hiệu hàng hóa, trên bao bì ghi Mark SUS304. Nhiều khả năng, khi lô hàng được thông quan sẽ được DN gắn nhãn mác những loại sản pahamr cùng loại cao cấp do các công ty FDI sản xuất tại Việt Nam để tung ra thị trường.
Mới đây, Ban Chỉ đạo 389 quốc gia cùng với Cục QLTT TP.Hồ Chí Minh tổ chức kiểm tra 18 kho hàng tại quận 6 và phát hiện số lượng lớn hàng nhập lậu, hàng không rõ nguồn gốn, đa số có xuất xứ từ Trung Quốc. Trong số hàng hóa đã bị lập biên bản, có lô hàng ghi xuất xứ, nhiều lô hàng không ghi xuất xứ, thậm chí có lô hàng gắn nhãn mác “Made in Vietnam”. Đơn cử, lô hàng gần 10.000 sản phẩm ấm pha trà, cặp lồng, tô inox không có hóa đơn chứng từ, hơn 2.000 vỏ micro trôi nổi, hơn 600 bộ tách trà không hóa đơn chứng từ song trên sản phẩm in rõ “Hàng Việt Nam” và hơn 1,4 triệu sản phẩm đồ sứ không nhãn hiệu khác.
 |
| Cơ quan chức năng kiểm tra kho hàng nhập lậu tại quận 6, phát hiện hàng hóa ghi "hàng Việt Nam" |
Hàng hóa khi ghi rõ trên bao bì dòng chữ "Made in Vietnam", đích thị đây là thương hiệu quốc gia và đã là thương hiệu quốc gia là tài sản của đất nước. Đối với nhà sản xuất chân chính, khi sản phẩm của họ gắn trên mình dòng chữ “Made in Vietnam” đó là danh tiếng, niềm tự hào. Với người tiêu dùng, mua sắm sản phẩm gắn xuất xứ “Made in Vietnam” không chỉ thể hiện lòng yêu nước mà còn trực tiếp góp phần tạo công ăn việc làm cho người lao động, thúc đẩy nền kinh tế phát triển, mang lại nguồn lợi cho đất nước.
Dù cho bất cứ lý do gì, kể cả “lánh” qua những khe hở trong các quy định của pháp luật vốn chưa chặt chẽ để ràng buộc thì việc lạm dụng xuất xứ “Made in Vietnam” để trục lợi là tội lớn với quốc gia dân tộc.
