| Điều bất ngờ về 'ông chủ' Suabottot.com Phạm Văn Diện Bê bối sữa giả: Hơn 500 tỷ trục lợi từ niềm tin người tiêu dùng Kẹo Kera, 600 loại sữa giả và 'bùa hộ mệnh' của gian thương |
Trò lố nhân danh người mẹ
Hiện nay, fanpage “Sữa Bột Tốt – Suabottot.com" và một số trang mạng liên tục đăng tải loạt hình ảnh “vinh danh” 10 thương hiệu sữa mà họ cho là “uy tín”, kèm dòng chữ đỏ chót: “Để không mua nhầm sữa cỏ, mẹ nên chọn 10 công ty sữa sau!”. Ở giữa là hình ảnh “người dẫn chương trình” nâng từng hộp sữa, trong đó phần lớn là các hãng sữa ngoại, phía sau là các thương hiệu như Abbott, Aptamil, Mead Johnson, Similac, Grow Plus, Hikid… Việt Nam có sữa trong danh sách ấy không? Có. Nhưng chỉ xuất hiện bên rìa, như một phép lịch sự bắt buộc – hoặc bị chìm hẳn trong cái bóng của “danh sách được chọn sẵn” kia.
 |
| Trang Facebook “Sữa Bột Tốt – Suabottot.com" loạt hình ảnh “vinh danh” 10 thương hiệu sữa mà họ cho là “uy tín”. Ảnh chụp màn hình |
Tự phong chuyên gia – Gán nhãn sai lệch – Vi phạm pháp luật
Theo Luật Cạnh tranh 2018 và Điều 8 Luật Quảng cáo 2012, cấm mọi hình thức so sánh sản phẩm nếu không có bằng chứng pháp lý, cơ sở khoa học, hoặc chứng nhận Fanpage “Sữa Bột Tốt” không được cơ quan nào cấp phép làm cơ quan kiểm nghiệm, cũng không là đơn vị tư vấn độc lập. Họ không phải tổ chức tiêu chuẩn hóa, cũng chẳng đại diện hội đồng chuyên gia dinh dưỡng độc lập.
Nhưng họ lại tự phong quyền xếp hạng, gán nhãn, đánh giá và hướng dẫn người tiêu dùng lựa chọn sản phẩm sức khỏe. Đó là trò lố phản cạnh tranh trắng trợn, có chủ ý, có thiết kế truyền thông, và rõ ràng có động cơ thương mại phía sau.
Dìm hàng trong nước, tung hô sữa ngoại: Một cú “ám sát” hàng Việt!
Điều đáng chú ý là: trong toàn bộ hệ thống hình ảnh của trang này, các thương hiệu được ưu ái đều là các hãng sữa nước ngoài. Abbott, Aptamil, Enfagrow, Similac, Hikid… đều được sắp lên “bệ thờ” như chuẩn mực vàng.
Trong khi đó, nhiều thương hiệu sữa nội có uy tín, trong đó có TH Milk, không hề được nhắc đến. Đây không chỉ là câu chuyện truyền thông mất cân bằng. Đây là một cuộc “ám sát thương hiệu Việt” giấu dưới chiêu bài review – chia sẻ kinh nghiệm. Fanpage là ai mà cho mình quyền phân định thị trường sữa Việt? Người đứng sau Suabottot.com – theo báo chí điều tra – là ông Phạm Văn Diện, từng có thời gian dài kinh doanh thực phẩm chức năng theo mô hình cộng tác viên – đa cấp.
Fanpage hoạt động chủ yếu theo mô hình review ẩn danh, dùng hình ảnh “MC truyền hình” để giả lập độ tin cậy, nhưng thường không công khai hồ sơ kiểm nghiệm, công bố sản phẩm hay chứng nhận pháp lý nào. Thậm chí, hình ảnh bao bì của các hãng lớn như Abbott, Vinamilk, Nestlé… bị sử dụng mà không có sự đồng ý của doanh nghiệp sở hữu, có dấu hiệu vi phạm quyền sở hữu trí tuệ và thương hiệu.
Kinh nghiệm quốc tế: Phạt nặng hành vi truyền thông so sánh sai lệch
Tại Mỹ, Ủy ban Thương mại Liên bang (FTC) từng phạt hãng sữa Organic Valley 250.000 USD năm 2019 vì quảng cáo sản phẩm của mình là “tốt hơn các loại sữa thông thường” mà không có căn cứ khoa học độc lập.
Tại Úc, năm 2022, một blogger dinh dưỡng nổi tiếng đã bị Cơ quan Tiêu chuẩn Quảng cáo (ASA) yêu cầu gỡ bỏ toàn bộ nội dung so sánh giữa sữa A2 và các dòng sữa khác, vì “đánh lừa người tiêu dùng bằng cách gán ưu điểm không được xác nhận”. Tại châu Âu, Luật Cạnh tranh của EU nghiêm cấm các doanh nghiệp đưa ra bảng xếp hạng thương hiệu nếu không có chứng nhận độc lập được công bố minh bạch. Việt Nam không thể đứng ngoài tiêu chuẩn toàn cầu đó.
Cảnh báo về xu hướng “truyền thông bẩn” trong ngành dinh dưỡng – sức khỏe
Bằng việc sử dụng mạng xã hội để định hướng tiêu dùng qua hình ảnh, clip, video ngắn, các fanpage như “Sữa Bột Tốt” đang hình thành một dạng mới của quảng cáo bẩn: không dùng lời nói, mà dùng hình ảnh gây hiểu lầm.
Đó là loại truyền thông thao túng vô thanh – không tuyên bố, không ép buộc, nhưng cấy ngầm định kiến vào nhận thức người tiêu dùng. Đặc biệt là các bà mẹ – vốn dễ bị ảnh hưởng bởi hình ảnh gắn nhãn “tốt – xấu” mà không kiểm chứng. Đã đến lúc không thể để một fanpage đứng trên luật pháp. Chúng tôi kiến nghị: Bộ Y tế – Cục An toàn thực phẩm: Rà soát toàn bộ nội dung quảng bá sai lệch liên quan đến sản phẩm dinh dưỡng – sức khỏe trên mạng xã hội. Uỷ ban Cạnh tranh – Bộ Công Thương cần xem xét dấu hiệu vi phạm Luật Cạnh tranh trong việc so sánh sản phẩm không phép, gây thiệt hại uy tín doanh nghiệp. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch: Yêu cầu gỡ bỏ, xử lý các nền tảng lưu trữ và lan truyền nội dung “xếp hạng sữa” trái quy định. Xác minh chủ thể đứng sau, công bố rõ danh tính, và xử phạt hành chính hoặc hình sự tùy theo mức độ vi phạm.
