Phát triển ngành công nghiệp chíp bán dẫn: Cần chú trọng cho nguồn nhân lực

Chiều ngày 9/10, Bộ Khoa học và Công nghệtổ chức họp báo thường kỳ quý III năm 2023 do Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Giang chủ trì.

Việt Nam có nhiều cơ hội trong phát triển công nghiệp chip bán dẫn

Trả lời câu hỏi của phóng viên về cơ hội phát triển ngành công nghiệp chip bán dẫn ở Việt Nam, ông Nguyễn Phú Hùng, Vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ các ngành kinh tế - kỹ thuật, Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết, việc các nước Nhật Bản, Hàn Quốc, Hoa Kỳ có chiến lược hợp tác với Việt Nam trong thời gian qua, đặc biệt liên quan đến bán dẫn, là cơ hội rất tốt để Việt Nam có thể phát triển mạnh mẽ ngành này trong thời gian tới.

Tuy nhiên, thách thức lớn nhất hiện nay là nguồn nhân lực. Theo thống kê, Việt Nam đang có khoảng 5.000 kỹ sư hoạt động trong lĩnh vực này. Mỗi loại chip đều đòi hỏi công nghệ rất cao, do đó cần một lực lượng nhân lực đáp ứng được yêu cầu.

Trước những cơ hội và thách thức trên, Bộ Khoa học và Công nghệ xác định việc nghiên cứu chuyển giao công nghệ là khâu quan trọng, phối hợp với các cơ quan chức năng khác để đào tạo nhân lực công nghiệp chế tạo chip bán dẫn.

Theo đó, Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ đề xuất các cơ chế, chính sách khuyến khích thu hút các doanh nghiệp, tập đoàn trong và ngoài nước đầu tư các phòng lab tại Việt Nam, hoặc đầu tư các phòng thí nghiệm, trung tâm nghiên cứu, đổi mới sáng tạo trong các viện, trường có lĩnh vực nghiên cứu liên quan đến bán dẫn.

Cụ thể, thu hút nguồn chất xám, công nghệ từ nước ngoài. Bộ Khoa học và Công nghệ khuyến khích các nhà khoa học, nhà nghiên cứu Việt Nam ở nước ngoài tham gia phát triển lĩnh vực /chu-de/cong-nghiep-ban-dan.topic tại Việt Nam. Trong thời gian tới, Bộ cũng đẩy mạnh trong chương trình tìm kiếm, chuyển giao công nghệ, chương trình hợp tác song phương, đa phương đối với những nước có thế mạnh về khoa học và Công nghệ. Từ đó, sẽ tạo ra các nhóm nghiên cứu có thể áp dụng, nắm bắt nhanh nhất công nghệ lõi trong lĩnh vực này.

Bên cạnh đó, ưu tiên triển khai các chương trình Khoa học và Công nghệ cấp quốc gia liên quan đến chip bán dẫn. "Từ năm 2010, sản phẩm chip bán dẫn đã được Thủ tướng Chính phủ đưa vào danh mục là một trong các sản phẩm quốc gia, tuy nhiên chúng ta chưa triển khai được một cách triệt để", ông Nguyễn Phú Hùng nêu.

Tới đây, Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ phối hợp với các bộ ngành tiếp tục tham mưu Chính phủ, Thủ tướng triển khai chương trình sản phẩm quốc gia đối với chip bán dẫn. Các doanh nghiệp có thế mạnh như Viettel, FPT, CMC…và các viện, trường có thể phối hợp chặt chẽ hơn để tham gia vào chương trình phát triển sản phẩm quốc gia liên quan đến chip bán dẫn. Qua đó, tạo ra hệ sinh thái giữa các viện, trường, doanh nghiệp sản xuất, từ khâu thiết kế, đến chế tạo sản phẩm.

Ngoài ra, Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ xây dựng các chính sách về đầu tư và hỗ trợ những trang thiết bị cho việc đo lường, kiểm định các sản phẩm chip bán dẫn theo đúng tiêu chuẩn, góp phần rút ngắn thời gian sản xuất và đầu ra sản phẩm.

Hoàn thiện nhiều chính sách quan trọng về Đổi mới sáng tạo

Liên quan đến nội dung hoàn thiện nhiều chính sách quan trọng về Đổi mới sáng tạo, tại buổi họp báo đại diện Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết, Bộ đã hoàn thiện trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành 4 văn bản như Nghị định quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Khoa học và Công nghệ; Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Sở hữu trí tuệ về sở hữu công nghiệp, bảo vệ quyền sở hữu công nghiệp, quyền đối với giống cây trồng và quản lý nhà nước về sở hữu trí tuệ; Nghị quyết về việc chuyển giao nguyên trạng Khu Công nghệ cao Hòa Lạc thuộc quyền quản lý của Bộ Khoa học và Công nghệ về UBND thành phố Hà Nội quản lý; Chỉ thị về phát triển thị trường Khoa học và Công nghệ đồng bộ, hiệu quả, hiện đại và hội nhập.

Bên cạnh đó, Bộ Khoa học và Công nghệ đã hoàn thiện, trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ 08 dự thảo văn bản: Nghị định quy định về khu công nghệ cao; Nghị quyết ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 36-NQ/TW ngày 30/01/2023 của Bộ Chính trị về "Phát triển và ứng dụng công nghệ sinh học phục vụ phát triển bền vững đất nước trong tình hình mới"; Quyết định phê duyệt giải pháp tổng thể về Khoa học và Công nghệ và đổi mới sáng tạo nhằm nâng cao năng suất lao động đến năm 2030; Quyết định quy định hồ sơ, trình tự, thủ tục xác định dự án đầu tư sử dụng công nghệ lạc hậu, tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường, thâm dụng tài nguyên; Quyết định phê duyệt Kế hoạch phát triển chuẩn đo lường quốc gia đến năm 2030; Quyết định phê duyệt Đề án Chuyển đổi số ngành tiêu chuẩn đo lường chất lượng; Quyết định phê duyệt Đề án "Phát triển hạ tầng chất lượng quốc gia theo hướng tập trung, thống nhất, đồng bộ và hội nhập quốc tế đến năm 2030, định hướng đến năm 2035"; Chỉ thị về thúc đẩy hoạt động Khoa học và Công nghệ và Đổi mới sáng tạo vùng Đông Nam Bộ.

Lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ tháp tùng các đoàn công tác của lãnh đạo Chính phủ hoặc tổ chức các đoàn công tác của Bộ tham dự các Hội nghị/Hội thảo; tổ chức các buổi làm việc song phương với các đối tác quốc tế tại: Braxin, Cuba, Nhật Bản, Australia, Áo nhằm tăng cường quan hệ quốc tế về Khoa học và Công nghệ và Đổi mới sáng tạo; đẩy mạnh hoạt động hợp tác giữa các tổ chức nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ trong nước với các đối tác nước ngoài; tăng cường thu hút nguồn lực KH&CN từ nước ngoài vào Việt Nam; thúc đẩy ứng dụng công nghệ hạt nhân, nâng cao hiệu quả của các hoạt động thanh sát hạt nhân vì mục đích hòa bình và phát triển bền vững.

Ngoài ra, Bộ Khoa học và Công nghệ đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ về kết quả Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) của Việt Nam. Theo Báo cáo GII 2023 do Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) công bố ngày 27/9/2023, Việt Nam xếp thứ 46/132 quốc gia/nền kinh tế, tăng 2 bậc so với năm 2022, đứng thứ 3 khu vực Đông Nam Á, duy trì vị trí thứ 2 trong nhóm 36 nền kinh tế thu nhập trung bình thấp; là một trong 07 quốc gia thu nhập trung bình đạt được nhiều tiến bộ nhất về đổi mới sáng tạo trong thập kỷ qua. Việt Nam cũng là một trong 03 quốc gia giữ kỷ lục có thành tích vượt trội so với mức độ phát triển trong 13 năm liên tiếp (gồm Ấn Độ, Cộng hòa Moldova và Việt Nam).