Kinh tế tư nhân - lực đẩy cho ngành thép chuyển mình

Tư nhân đang vươn lên làm “đầu tàu” mới của ngành thép, thay đổi cục diện sản xuất và mở ra động lực cho công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Chiến lược phát triển ngành thép: Tầm nhìn mới cho ngành công nghiệp trọng điểm Đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam: Cơ hội cho ngành thép Tiêu thụ thép ‘bật tăng’, ngành thép kỳ vọng tăng trưởng năm 2025

Phát huy vai trò “đầu tàu” của doanh nghiệp tư nhân

Theo Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương), đối với ngành thép, thành phần kinh tế tư nhân thực sự đã lĩnh xướng vai trò đầu tàu trong việc đầu tư sản xuất, đổi mới công nghệ, nâng cao năng lực và hoạt động hiệu quả trong sản xuất, kinh doanh.

Kinh tế tư nhân - lực đẩy cho ngành thép chuyển mình
Tập đoàn Hòa Phát phấn đấu tháng 5/2027 có sản phẩm đường ray đầu tiên. Ảnh minh họa: Tập đoàn Hòa Phát

Trước khi có sự xuất hiện của các doanh nghiệp tư nhân, ngành thép chủ yếu dựa vào Tổng công ty thép Việt Nam và các công ty con. Do đó, quy trình sản xuất các sản phẩm thép còn thô sơ, manh mún, chất lượng chưa cao, sản lượng thấp. Trước năm 2000, tổng sản lượng thép thô của cả nước chỉ đạt khoảng 100.000 tấn/năm.

“Tuy nhiên, sau khi đổi mới và mở cửa, việc sản xuất thép và các sản phẩm từ thép đã có sự thay đổi rất đáng kể nhờ sự tham gia tích cực của các doanh nghiệp tư nhân như Hòa Phát, Hoa Sen, Việt Đức... Với tiềm lực vốn có, các doanh nghiệp này đã tập trung đầu tư vào công nghệ sản xuất tiên tiến, hoàn thiện dây chuyền sản xuất thép với các nhà máy công suất lớn. Từ đó, cho ra các sản phẩm chất lượng cao và đa dạng chủng loại”- Cục Công nghiệp nhấn mạnh.

Báo cáo của Cục Công nghiệp chỉ ra, đến thời điểm hiện tại, vai trò của Tổng công ty Thép Việt Nam vẫn được duy trì, song, thị phần và phân khúc thị trường đã giảm đáng kể, nhường chỗ cho sự chiếm lĩnh của khối doanh nghiệp tư nhân.

Năm 2024, riêng ba “đại diện” lớn của tư nhân Hòa Phát, Formosa và VAS Nghi Sơn đã sản xuất hơn 17 triệu tấn thép thô, gấp 5 lần sản lượng của Tổng công ty Thép Việt Nam.

Đánh giá về ngành thép, trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, ông Trần Việt Hòa - Cục trưởng Cục Công nghiệp - cho biết, trong hành trình nâng cao vị thế thép Việt trên thế giới, doanh nghiệp tư nhân đã thể hiện được khả năng nắm bắt cơ hội và điều chỉnh kịp thời để thích nghi với các tiêu chuẩn, yêu cầu gắt gao, từ đó vượt qua các thách thức, nhất là rào cản thương mại khi tiếp cận các thị trường khó tính.

Không dừng ở mở rộng sản lượng, doanh nghiệp tư nhân còn “đánh thẳng” vào giá trị gia tăng bằng đầu tư công nghệ. Từ thép cán tấm nóng, thép chất lượng cao, đến sản xuất tôn mạ - mắt xích tinh xảo trong chuỗi giá trị thép - đều ghi dấu ấn của các doanh nghiệp tư nhân.

Chẳng hạn, Hoa Sen Group năm 2023 chiếm 25,5% thị phần nội địa và hơn 30% xuất khẩu tôn mạ. Tôn Đông Á cũng vươn lên mạnh mẽ, chiếm khoảng 15,5% thị phần. 100% hoạt động sản xuất tôn mạ hiện do khu vực tư nhân đảm nhiệm và sản phẩm đã xuất hiện ở các thị trường khắt khe như EU, Mỹ, ASEAN.

Mới đây, Hòa Phát và Tập đoàn Primetals vừa ký kết hợp đồng cung cấp dây chuyền đúc và cán thép chất lượng cao công suất 500.000 tấn/năm. Với dây chuyền này, Tập đoàn Hòa Phát sẽ đẩy mạnh sản xuất các dòng thép chất lượng cao. Theo kế hoạch, dây chuyền cán dự kiến sẽ cung cấp những sản phẩm đầu tiên vào quý III/2026 và dây chuyền đúc sẽ được đưa vào vận hành vào quý IV/2026.

Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Hòa Phát Trần Đình Long nhấn mạnh: Đội ngũ Hòa Phát đã làm chủ công nghệ sản xuất được nhiều loại thép khó. “Thép làm tanh lốp ô tô khó 10 thì Hòa Phát đã sản xuất và cung cấp cho thị trường từ nhiều năm trước. Độ khó của thép đường ray ở mức 7,8. Do vậy, chúng tôi hoàn toàn tự tin cung cấp đầy đủ nhu cầu vật liệu sắt thép cho các dự án trọng điểm quốc gia trong lĩnh vực đường sắt. Hiện tại, tập đoàn đã đàm phán xong với đối tác cung cấp dây chuyền đúc phôi bloom làm ray. Dự kiến trong tháng 5 sẽ ký hợp đồng dây chuyền cán ray và các loại thép đặc biệt. Trong năm 2027 dự kiến sẽ có sản phẩm ray”- Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Hòa Phát nhấn mạnh.

Cần “lá chắn” từ chính sách

Cục Công nghiệp cho biết, theo mục tiêu trong Chiến lược phát triển ngành thép đang được Bộ Công Thương xây dựng, đến năm 2030, công suất sản xuất thép của các nhà máy luyện kim trong nước tăng lên để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng, đạt từ 40 - 45 triệu tấn mỗi năm; tốc độ tăng trưởng ngành thép bình quân hàng năm từ 5 - 7%; tiêu thụ thép 270 - 280 kg/người/năm.

Tuy nhiên, theo dự báo của Hiệp hội Thép thế giới, tăng trưởng tiêu thụ toàn cầu đến năm 2030 chỉ đạt khoảng 1 - 1,5%/năm. Mức dự báo tăng trưởng lệch pha giữa cung và cầu có thể là một mối e ngại cho sự phát triển ngành thép.

Bản chất là một ngành “dễ tổn thương”, thường xuyên phải chịu tác động tiêu cực từ biến động giá đầu vào cũng như rào cản phòng vệ thương mại của các nền kinh tế, ngành thép từ trước đến nay luôn có gánh nặng tồn kho. Nếu nhu cầu tăng trưởng chậm, sẽ xuất hiện tình trạng dư cung, tạo áp lực cho các doanh nghiệp trong ngành.

Bên cạnh đó, khi cả thế giới đang hướng đến mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, một ngành công nghiệp nặng như luyện thép cũng phải đối mặt với áp lực xanh hóa. Điều này sẽ khiến các doanh nghiệp sản xuất gặp nhiều khó khăn hơn trong việc đổi mới công nghệ, tiếp cận thị trường.

Nêu giải pháp, ông Trần Việt Hòa cho biết, chính sách đầu tiên mà nhà nước cần chú trọng là phòng vệ thương mại. Bởi đây là chính sách chủ đạo để bảo vệ ngành sản xuất nội địa trước hàng hóa nhập khẩu ồ ạt hoặc bán phá giá. Hiện nay, Bộ Công Thương đã tích cực triển khai các biện pháp áp dụng thuế chống bán phá giá, chống trợ cấp, tự vệ với thép và các sản phẩm từ thép như tôn mạ. Điển hình như mới đây, bộ đã ban hành Quyết định số 914⁄QĐ-BCT về việc áp dụng thuế chống bán phá giá tạm thời đối với một số sản phẩm thép mạ có xuất xứ từ Trung Quốc (cao nhất là 37,13%) và Hàn Quốc (cao nhất là 15,67%).

“Ngoài Bộ Công Thương, Bộ Khoa học và Công nghệ cũng cần sớm vào cuộc để nghiên cứu, đề xuất các biện pháp khoa học, kỹ thuật đối với sản phẩm hàng hóa trong nước. Chúng ta cần có một chính sách phòng vệ đồng bộ, hiệu quả từ các bộ, ngành trong bối cảnh cạnh tranh ngành càng khó khăn như hiện nay để phát triển sản xuất trong nước, nhất là với ngành thép”- lãnh đạo Cục Công nghiệp chỉ ra.

Để ngành thép phát triển sâu hơn, Nhà nước cần hỗ trợ đổi mới công nghệ và chuyển đổi số cho doanh nghiệp. Những năm gần đây, chính sách này đang được đẩy mạnh trên nhiều phương diện, nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp nội địa, hiện đại hóa sản xuất và xây dựng nền kinh tế số. Đặc biệt, Nghị quyết 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị có vai trò rất quan trọng và mang tính định hướng chiến lược đối với sự phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia trong thời kỳ mới. Đây được xem là cột mốc lớn trong tư duy phát triển của Việt Nam. Trong đó, doanh nghiệp được xác định là trung tâm đổi mới sáng tạo, các chính sách sẽ hướng tới đối tượng doanh nghiệp nhiều hơn, cụ thể hơn.

Ngoài ra, một số chính sách về hỗ trợ xúc tiến thương mại và mở rộng thị trường hay cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh cũng là các chính sách quan trọng cần thiết để phát triển sản xuất trong nước.

Để ngành thép phát triển bền vững và ổn định, Bộ Công Thương cho rằng, Nhà nước cần phải xây dựng chính sách đủ mạnh để thúc đẩy sự phát triển của các ngành công nghiệp thép, tạo nền tảng cơ bản cho công nghiệp hóa theo hướng hiện đại và bền vững. Đồng thời có các chính sách ưu đãi về đất đai, hạ tầng, khoa học công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực để khuyến khích, thúc đẩy các dự án thép phát triển nhằm hình thành phát triển mạnh ngành luyện kim, đáp ứng quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Duy Anh
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: thép trong nước

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Ninh Bình: Từ nông thôn mới đến trung tâm công nghiệp hỗ trợ -Bước chuyển mình chiến lược của một vùng đất di sản

Ninh Bình: Từ nông thôn mới đến trung tâm công nghiệp hỗ trợ -Bước chuyển mình chiến lược của một vùng đất di sản

Ninh Bình đang chuyển mình mạnh mẽ: Từ một địa phương Nông nghiệp thành trung tâm công nghiệp hỗ trợ, kết hợp di sản, công nghiệp xanh, nông nghiệp hiện đại.
Bộ Công Thương đồng hành cùng doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ chuyển đổi số

Bộ Công Thương đồng hành cùng doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ chuyển đổi số

Bộ Công Thương đồng hành doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ chuyển đổi số, tận dụng cơ hội từ CMCN 4.0, hướng tới sản xuất thông minh, bền vững.
Tháo gỡ rào cản để phát triển khu công nghiệp xanh

Tháo gỡ rào cản để phát triển khu công nghiệp xanh

Phát triển khu công nghiệp xanh sẽ tăng năng lực cạnh tranh trong xuất khẩu nhưng quá trình chuyển đổi còn nhiều rào cản thể chế, hạ tầng và tín dụng.
Ngành công nghiệp thích ứng ra sao với chuyển đổi xanh, AI?

Ngành công nghiệp thích ứng ra sao với chuyển đổi xanh, AI?

Từ biến động chuỗi cung ứng, cuộc cách mạng do trí tuệ nhân tạo dẫn dắt, ngành công nghiệp đang phải xoay chuyển để giữ vững vị thế.
Kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh: Hướng tới ngành hóa chất xanh và bền vững

Kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh: Hướng tới ngành hóa chất xanh và bền vững

Nhân kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, ngành hoá chất phát động chương trình xanh hóa và chuyển đổi số, hướng tới phát triển bền vững và hiện đại.

Tin cùng chuyên mục

Công nghiệp công nghệ số phải xanh và tuần hoàn

Công nghiệp công nghệ số phải xanh và tuần hoàn

Phát triển công nghiệp công nghệ số bền vững cần gắn với kinh tế tuần hoàn, tái chế thiết bị điện tử và bảo vệ môi trường, đáp ứng yêu cầu thời đại số.
Ninh Bình bứt phá thu hút đầu tư công nghiệp hỗ trợ ô tô

Ninh Bình bứt phá thu hút đầu tư công nghiệp hỗ trợ ô tô

Ninh Bình quyết tâm trở thành trung tâm công nghiệp hỗ trợ ô tô, thu hút FDI, cải thiện hạ tầng, đào tạo nhân lực, hướng tới phát triển bền vững.
Luật Hoá chất sửa đổi: Định hướng hình thành các khu công nghiệp chuyên ngành

Luật Hoá chất sửa đổi: Định hướng hình thành các khu công nghiệp chuyên ngành

Một trong những nội dung nổi bật được đề cập trong Luật Hóa chất sửa đổi là hình thành các khu công nghiệp chuyên ngành hóa chất.
4 tháng năm 2025: Chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp tăng 8,4%

4 tháng năm 2025: Chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp tăng 8,4%

Theo Cục Thống kê, 4 tháng đầu năm 2025, chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp tăng 8,4% so với cùng kỳ năm trước.
Cơ hội lớn cho ngành giao thông và công nghiệp hỗ trợ

Cơ hội lớn cho ngành giao thông và công nghiệp hỗ trợ

Với quy mô gần 250 gian hàng, Vietnam AutoExpo 2025 tạo đòn bẩy giao thương cho doanh nghiệp ngành giao thông, vận tải và công nghiệp hỗ trợ Việt Nam.
Bộ Công Thương lấy ý kiến Thông tư hướng dẫn thiết kế cơ sở dự án khai thác khoáng sản

Bộ Công Thương lấy ý kiến Thông tư hướng dẫn thiết kế cơ sở dự án khai thác khoáng sản

Bộ Công Thương đã tổ chức lấy ý kiến, tham vấn chính sách của Thông tư quy định nội dung thiết kế cơ sở của dự án đầu tư khai thác khoáng sản, thiết kế mỏ.
PMI ngành sản xuất của Việt Nam tháng 4 giảm còn 45,6 điểm

PMI ngành sản xuất của Việt Nam tháng 4 giảm còn 45,6 điểm

Chỉ số PMI ngành sản xuất Việt Nam tháng 4 giảm còn 45,6 điểm, rơi khỏi ngưỡng tăng trưởng sau một tháng phục hồi.
Số hoá trong ngành công nghiệp: Doanh nghiệp sản xuất đã sẵn sàng?

Số hoá trong ngành công nghiệp: Doanh nghiệp sản xuất đã sẵn sàng?

Chuyển đổi số trong lĩnh vực công nghiệp là cần thiết hướng tới sản xuất thông minh, nhưng liệu doanh nghiệp đã chuẩn bị kỹ lưỡng để tận dụng cơ hội này?
Phát triển công nghiệp thời chiến: Xây nền kinh tế, chi viện tiền tuyến

Phát triển công nghiệp thời chiến: Xây nền kinh tế, chi viện tiền tuyến

Đạn bom dội lửa miền Bắc, ngành công nghiệp kiên cường bước vào cuộc chiến mới: Dựng xây cơ sở xã hội chủ nghĩa, chi viện cho tiền tuyến miền Nam.
Ninh Bình công bố quy hoạch mới, xác định các động lực tăng trưởng trong tình hình mới

Ninh Bình công bố quy hoạch mới, xác định các động lực tăng trưởng trong tình hình mới

Ninh Bình công bố Đồ án điều chỉnh Quy hoạch chung đô thị Ninh Bình đến năm 2040 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 668/QĐ-TTg ngày 26/3/2025
5 giải pháp ‘kích hoạt’ tiềm năng ngành công nghiệp hóa chất

5 giải pháp ‘kích hoạt’ tiềm năng ngành công nghiệp hóa chất

Để ngành công nghiệp hóa chất phát triển xứng với tiềm năng, Bộ Công Thương đã tham mưu Chính phủ 5 giải pháp phát triển ngành công nghiệp hóa chất.
Vượt sóng kinh tế thế giới, Việt Nam chủ động bứt phá

Vượt sóng kinh tế thế giới, Việt Nam chủ động bứt phá

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu tăng trưởng chậm, Việt Nam vẫn đang giữ vững đà phục hồi, tận dụng nội lực và mở rộng hợp tác quốc tế.
Chuẩn hóa thiết kế mỏ: Bộ Công Thương lấy ý kiến dự thảo thông tư mới

Chuẩn hóa thiết kế mỏ: Bộ Công Thương lấy ý kiến dự thảo thông tư mới

Bộ Công Thương đang lấy ý kiến rộng rãi dự thảo Thông tư quy định nội dung thiết kế cơ sở của dự án đầu tư khai thác khoáng sản và thiết kế mỏ.
Ninh Bình: Chủ động thích ứng chính sách thuế quan mới của Hoa Kỳ, sát cánh cùng doanh nghiệp xuất khẩu

Ninh Bình: Chủ động thích ứng chính sách thuế quan mới của Hoa Kỳ, sát cánh cùng doanh nghiệp xuất khẩu

Trước chính sách thuế mới từ Hoa Kỳ, Ninh Bình nhanh chóng hành động, hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu duy trì đà tăng trưởng và ổn định sản xuất.
Tổng hội Cơ khí: Đổi mới tư duy, chủ động hội nhập

Tổng hội Cơ khí: Đổi mới tư duy, chủ động hội nhập

Sáng 19/4, tại Hà Nội, Tổng hội Cơ khí Việt Nam tổ chức Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ IV. Đại hội cũng đã bầu ra nhân sự lãnh đạo trong nhiệm kỳ tiếp theo.
Hải Phòng: Khởi công xây dựng Khu công nghiệp Tiên Thanh

Hải Phòng: Khởi công xây dựng Khu công nghiệp Tiên Thanh

Ngày 18/4, tại huyện Tiên Lãng, TP. Hải Phòng khởi công dự án Đầu tư xây dựng và Kinh doanh kết cấu hạ tầng Khu công nghiệp Tiên Thanh, quy mô 410,46 ha.
Động lực tăng trưởng mới từ công nghiệp hỗ trợ Ninh Bình

Động lực tăng trưởng mới từ công nghiệp hỗ trợ Ninh Bình

Giá trị xuất khẩu tăng mạnh, công nghiệp hỗ trợ Ninh Bình trở thành động lực phát triển kinh tế, định hình vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Tăng trưởng kinh tế lan tỏa từ các ‘trụ cột’ công nghiệp địa phương

Tăng trưởng kinh tế lan tỏa từ các ‘trụ cột’ công nghiệp địa phương

Tăng trưởng quý I/2025 ghi dấu ấn tại nhiều địa phương, nơi công nghiệp trở thành động lực chủ đạo, mở ra kỳ vọng hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng 8%.
Quảng Ngãi tính chuyện lấn biển làm sân bay Lý Sơn

Quảng Ngãi tính chuyện lấn biển làm sân bay Lý Sơn

Quy hoạch phân khu xây dựng tỷ lệ 1/2000 đảo Lý Sơn xác định diện tích sân bay Lý Sơn khoảng 161,74 ha, trong đó, có 127,94 ha lấn biển.
Việt Nam sắp có ray thép cho đường sắt tốc độ cao và công nghiệp quốc phòng

Việt Nam sắp có ray thép cho đường sắt tốc độ cao và công nghiệp quốc phòng

Tập đoàn Hoà Phát đã bắt tay với đối tác để thực hiện cam kết với Thủ tướng về sản xuất ray thép đường sắt tốc độ cao.
Mobile VerionPhiên bản di động