Ô nhiễm môi trường ở Áng Sơn, Quảng Bình: Người dân mong muốn gì?

Báo Công Thương vừa nhận được nội dung phản ánh của 14 hộ gia đình sinh sống tại thôn Ánh Sơn, xã Vạn Ninh, huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình về việc các hộ sống dọc trục đường vào nhà máy Nhà máy xi măng Áng Sơn (Công ty CP Cosevco 6) và Nhà máy xi măng của Chi nhánh Công ty CP xi măng Vicem Hải Vân gây ô nhiễm môi trường. Được biết, các nhà máy hoạt động sản xuất clinker và xi măng công suất lớn. Hàng ngày, mỗi nhà máy có khoảng 100 lượt xe ô tô tải vận chuyển nguyên vật liệu sản xuất cho nhà máy và vận chuyển sản phẩm đi tiêu thụ.

Ô nhiễm khói bụi kéo dài...

Dù người dân đã nhiều lần phản ánh đến chính quyền, đồng thời các cơ quan báo chí trung ương và địa phương phản ánh về các vấn đề ô nhiễm tại khu vực trên tuy nhiên cho đến nay, những phản ánh và việc "gỡ rối" gần như chưa có động thái mới.

Mới đây, 14 hộ dân sinh sống dọc trục đường vào 2 máy nói trên tiếp tục làm đơn kêu cứu gửi đến các cơ quan chức năng vì tình trạng ô nhiễm môi trường trầm trọng do hoạt động sản xuất, kinh doanh, vận chuyển hàng hóa… đã làm ảnh hưởng đến sức khỏe, kinh tế, sinh hoạt hàng ngày của họ.

Anh Bùi Mạnh Hùng (SN 1987, thôn Áng Sơn, xã Vạn Ninh) chia sẻ: "Không khí vô cùng nặng nề đặc biệt là ô nhiễm bụi khói xi măng của ống khói nhà máy, ô nhiễm tiếng ồn, và bụi đường xe chạy làm ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt, làm ăn và sức khỏe, tính mạng của các hộ dân ở đây. Chúng tôi đã nhiều lần đề xuất các giải pháp giảm thiểu ô nhiễm với các nhà máy nhưng tình trạng ô nhiễm ngày càng lớn. Các hộ dân đã kiến nghị lên các cơ quan chức năng có thẩm quyền về việc đền bù di dời các hộ dân trong khu vực ô nhiễm nặng để chúng tôi có điều kiện ổn định cuộc sống".

Anh Nguyễn Văn Tình (SN 1968, thôn Áng Sơn, xã Vạn Ninh) có nhà ở nằm đối diện ngay cổng nhà máy Coseveco 6 cho hay: “Các hộ chúng tôi đều nằm trong bán kính chưa đầy 1km nên ảnh hưởng trực tiếp hoạt động sản xuất của các nhà máy mức độ ô nhiễm khói bụi hằng ngày càng trầm trọng, cuộc sống của chúng tôi vô cùng ngột ngạt, khổ sở vì khói bụi, người già và trẻ nhỏ đều bị bệnh về đường hô hấp, viêm xoang thậm chí bị bệnh nan y vì hằng ngày phải hít thở một lượng lớn khói bụi độc hại từ hoạt động của các nhà máy đặc biệt là vào mùa nắng nóng người dân không giám ra đường, nhiều gia đình đình phải bỏ nhà đi vì không sống được”.

Được biết, 14 hộ kiến nghị là các hộ nằm dọc trục đường chính đối diện phía nhà máy, theo chị Nguyễn Thị Thuỷ (SN 1965, thôn Áng Sơn, xã Vạn Ninh) nói: "Lúc đầu có 15 hộ gia đình tham gia khiếu nại nhưng một hộ gia đình hiện mắc bệnh nặng suốt ngày ở trong viện nên nhờ lại chúng tôi".

"Nhiều hộ dân ở đây có người nhà mắc bệnh ung thư mà theo chia sẻ có số nhiều liên quan đến vấn đề hô hấp.Tôi nhẩm nhẩm trong đoạn đường chưa đến 700m này đã có 11 người qua đời vì căn bệnh ưng thư, còn trong bán kính 1km thì nhiều trường hợp hơn nữa”, chị Thuỷ chia sẻ thêm.

Theo các hộ, mong muốn lớn nhất của họ là sớm hoàn thành khu tái định cư để họ sớm có nơi ở mới đáp ứng đời sống sinh hoạt hàng ngày một cách lành mạnh và an toàn đối với sức khoẻ.

Ông Nguyễn Hữu Lương, Chủ tịch UBND xã Vạn Ninh nói rằng, xã đã có đề xuất làm khu tái định cư và hướng dẫn đăng ký cho các hộ, hiện nay khu tái định cư đang được triển khai thi công. Không chỉ 14 hộ dân đứng đơn khiếu kiện về tình trạng ô nhiễm môi trường do hoạt động của 2 nhà máy, qua rà soát có thêm 15 hộ dân cũng bị ảnh hưởng.

Theo ông Lương, UBND xã Vạn Ninh đã phối hợp với Ủy ban MTTQVN huyện Quảng Ninh và các tổ chức đoàn thể xã, thôn Áng Sơn tổ chức tuyên tuyền, giải thích cho người dân được biết về các vấn đề bảo vệ môi trường của nhà máy xi măng đã được công ty thực hiện nhằm ổn định tình hình. Đồng thời công khai các chỉ số quan trắc môi trường để người dân biết; không gây cản trở đến hoạt động sản xuất kinh doanh của nhà máy và các phương tiện lưu thông trên tuyến đường công vụ.

Người dân mong muốn sớm tới nơi ở mới…

Được biết, mới đây, ngày 19/4/2023, UBND huyện Quảng Ninh đã có văn bản số 423/UBND- VP về việc báo cáo giải quyết kiến nghị các hộ dân thôn Áng Sơn, xã Vạn Ninh, huyện Quảng Ninh.

Trong đó, văn bản nêu rõ, về vấn đề xây dựng khu tái định cư và phương án bố trí tái định cư: UBND huyện Quảng Ninh đã triển khai các bước về thủ tục đầu tư xây dựng Khu tái định cư thôn Áng Sơn (nguồn vốn đầu tư công của tỉnh). Đến nay, dự án đã hoàn thành các thủ tục đầu tư và đang triển khai thi công hệ thống nền đường, hệ thống thoát nước và san nền. Thời gian hoàn thành dự án theo tiến độ đầu tư công nguồn vốn ngân sách tỉnh,

UBND xã Vạn Ninh đã tổ chức làm việc với các hộ dân để rà soát lại nhu cầu, nguyện vọng của các hộ di dời đến nơi ở mới tại khu tái định cư. Qua báo cáo của UBND xã Vạn Ninh có 14 hộ đăng ký di dời đến tái định cư, 01 hộ đăng ký ở lại nơi ở.

Đối với việc ban hành thông báo thu hồi đất, tổ chức kiểm đếm, định giá bồi thường hỗ trợ (đất ở hiện tại của các hộ) chưa thực hiện được do chưa xác định cụ thể lý do thu hồi đất. Nội dung này UBND huyện đã có công văn số 984/UBND-VP ngày 09/9/2022 và công văn số 154/UBND-VP ngày 21/02/2023 báo cáo UBND tỉnh để chỉ đạo cơ quan chuyên môn có thẩm quyền tổ chức kiểm tra, đánh giá và có văn bản kết luận xác định mức độ ô nhiễm môi trường tại khu vực có nguy cơ đe doạ tính mạng để có cơ sở thu hồi đất theo Điều 65 Luật Đất đai 2013( Sở Tài nguyên và Môi trường đã ban hành Kế hoạch số 411/KH-STNMT ngày 27/02/2023 về quan trắc các thành phần môi trường tại khu dân cư thôn Áng Sơn; hiện nay đang tiến hành quan trắc và chưa có kết luận xác định mức độ ô nhiễm môi trường tại khu vực có nguy cơ đe doạ tính mạng để có cơ sở thu hồi đất theo Điều 65 Luật Đất đai 2013).

UBND huyện Quảng Ninh cũng đã đề nghị sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Bình sớm hoàn thành kế hoạch quan trắc môi trường khu dân cư thôn Áng Sơn, xác định mức độ ô nhiễm môi trường, báo cáo UBND tỉnh để có cơ sở xem xét, giải quyết thu hồi đất, giao đất cho các hộ dân đúng quy định.

Ngoài ra, UBND huyện Quảng Ninh đã tập trung triển khai thực hiện đầy đủ các nội dung chỉ đạo của lãnh đạo UBND tỉnh tại Thông báo số 4214/TB- VPUBND ngày 09/11/2021 và các công văn của Văn phòng UBND tỉnh về việc giải quyết kiến nghị của các hộ dân tại thôn Áng Sơn xã Vạn Ninh, đã tổ chức nhiều buổi làm việc với các ban, ngành có liên quan; tổ chức đối thoại với các hộ dân bị ảnh hưởng, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của các hộ dân; tổ chức tuyên truyền, vận động người dân, đảm bảo tình hình an ninh trật tự trên địa bàn.

Lãnh đạo UBND huyện Quảng Ninh cho biết: Sự việc người dân kiến nghị về hiện tượng ô nhiễm môi trường ở thôn Áng Sơn đã diễn ra trong khoảng 10 năm trở lại đây. Cao điểm nhất là các năm 2014-2016. Do đó, một số hộ dân sinh sống gần nhà máy xi măng của Công ty CP xi măng Vicem Hải Vân đã được bồi thường để di dời. Đồng thời, huyện cũng đã báo cáo tỉnh đề nghị hỗ trợ kinh phí đầu tư xây dựng khu tái định cư với diện tích gần 2ha ở khu vực Cửa Trại.