Thứ ba 11/03/2025 13:53

Nhận diện thách thức, xây dựng Bà Rịa – Vũng Tàu thành trung tâm kinh tế biển quốc gia

Hiện nay, có nhiều nút thắt cần được tháo gỡ để Bà Rịa - Vũng Tàu hiện thực hóa mục tiêu trở thành thành trung tâm kinh tế biển quốc gia vào năm 2030.

Định hình trung tâm kinh tế biển quốc gia

Nghị quyết số 24-NQ/TW ngày 7/10/2022 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế xã hội vùng Đông Nam Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Nghị quyết số 154/NQ-CP ngày 23/11/2022 của Chính phủ triển khai Nghị quyết số 24-NQ/TW và Quyết định số 370/QĐ-TTg ngày 04/5/2024 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch vùng Đông Nam Bộ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 cho thấy vùng Đông Nam Bộ được xem là đầu tàu cho cả nước về kinh tế.

Cảng Cái Mép - Thị Vải được quy hoạch là cảng quốc tế tầm cỡ thế giới - (Ảnh: Nguyễn Ngọc)

Các văn bản đã thể hiện rõ tinh thần đổi mới, quyết tâm của Bộ Chính trị trong việc tạo ra sự chuyển biến mạnh mẽ, đột phá trong việc phát triển vùng Đông Nam Bộ.

Một trong nhiều chủ trương lớn được xác định đó là “phát triển tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu thành trung tâm kinh tế biển quốc gia”.

Bên cạnh định hướng lớn tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu trở thành trung tâm kinh tế biển quốc gia, Nghị quyết số 24 còn xác định các nhiệm vụ cụ thể như xây dựng TP. Vũng Tàu trở thành Trung tâm du lịch chất lượng cao đẳng cấp quốc tế; xây dựng Khu thương mại tự do Cái Mép Hạ để phát huy hết tiềm năng, lợi thế của cụm cảng Cái Mép - Thị Vải, một trong hai cảng biển đặc biệt của quốc gia.

Trên tinh thần đó, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đang triển khai Đề án “Phát triển tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu thành trung tâm kinh tế biển quốc gia” để hiện thực hóa chủ trương mà Bộ Chính trị giao.

Cũng theo quy hoạch, đến năm 2030, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu sẽ trở thành trung tâm kinh tế biển quốc gia, đến 2050, là trung tâm dịch vụ hàng hải của khu vực Đông Nam Á, trung tâm du lịch chất lượng cao đẳng cấp quốc tế.

Nhận diện những “điểm nghẽn”

Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, ông Đỗ Thiên Anh Tuấn – Trưởng nhóm tư vấn xây dựng Đề án cho biết, Bà Rịa – Vũng Tàu có đầy đủ những yếu tố “thiên thời, địa lợi” cho sự phát triển trở thành trung tâm kinh tế biển quốc gia.

Bà Rịa – Vũng Tàu có hạ tầng kết nối với các trung tâm kinh tế lớn trong vùng, có hạ tầng biển, cảng biển, logistic, du lịch, khai thác thủy hải sản, khai thác dầu khí và công nghiệp ven biển.

Hoạt động bốc xếp hàng hóa tại cảng SSIT trong hệ thống cảng Cái Mép - Thị Vải, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu - Ảnh: Nguyễn Ngọc

Ông Đỗ Thiên Anh Tuấn cho rằng, việc khai thác lợi thế của cụm cảng Cái Mép – Thị Vải hiện nay chưa thực sự phát huy hết hiệu quả do hạ tầng giao thông kết nối chưa hoàn thiện. Sự phát triển của cụm cảng không chỉ có ý nghĩa với riêng Bà Rịa - Vũng Tàu mà còn chung cho cả vùng. Từ đó, doanh nghiệp ở các tỉnh Bình Dương, Bình Phước, Đồng Nai khai thác những lợi thế từ phát triển logictics, cảng biển ở Cái Mép - Thị Vải.

Ngoài ra, hệ thống logistic chưa được quy hoạch, đầu tư đồng bộ và hiệu quả, hàng đến, hàng đi thiếu hệ thống kho bãi, thiếu đi hệ thống kiểm tra chuyên ngành.

“Kiểm tra chuyên ngành về an toàn thực phẩm, đo lường nhưng bây giờ doanh nghiệp phải lên TP. Hồ Chí Minh để làm thủ tục như thế thì rõ ràng đây là bất cập rất lớn. Do đó, Trung ương cần nghiên cứu, xem xét thận trọng về vấn đề này để khơi thông tiềm năng lợi thế”, ông Đỗ Thiên Anh Tuấn nhận định

Từ thực tiễn công tác, ông Nguyễn Trọng Minh, nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu thẳng thắn chia sẻ với phóng viên Báo Công Thương, nếu không có giải pháp cụ thể thì đề án sẽ không đi vào hiện thực được.

Theo ông Nguyễn Trọng Minh, Đề án cần nhìn nhận rõ 4 mục tiêu phát triển là phải có một cảng tầm cỡ quốc tế, khu vực cảng đó phải gắn với khu kinh tế tự do; phải phát huy được kinh tế dầu khí vì Bà Rịa – Vũng Tàu không chỉ là nơi khai thác, chế biến mà còn là nơi tích trữ, kho bãi lớn; phát triển ngành kinh tế hải sản là đánh bắt và nuôi trồng đặc biệt là nuôi trồng trên biển và nguồn lợi vô hạn từ phát triển du lịch.

Đến 2050, Bà Rịa - Vũng Tàu được quy hoạch là trung tâm dịch vụ hàng hải của khu vực Đông Nam Á, trung tâm du lịch chất lượng cao đẳng cấp quốc tế - Ảnh: Nguyễn Ngọc

Nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũng cho rằng, nền hành chính quốc gia cần thông suốt, do đó cần biến thành quy định pháp luật cụ thể chứ không cần phải xin cơ chế chính sách.

“Muốn thực hiện được tất cả những lĩnh vực này đòi hỏi phải có cơ chế chính sách, bộ máy tinh gọn, năng động. Đặc biệt phải mở thẩm quyền cho chính quyền địa phương để phát huy năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, không phải khó khăn chút lại ra Trung ương xin cơ chế chính sách”, ông Nguyễn Trọng Minh chia sẻ.

Ngoài ra, trung tâm kinh tế biển cần phải gắn liền với vận tải biển, vận tải hàng hải, gắn liền với dịch vụ hàng hải. “Cảng biển phải gắn với đường sắt, giải phóng hàng hóa nhanh thì mới thu hút được tàu lớn trên thế giới vận tải hàng hóa vào, ra với vùng kinh tế biển này”, ông Nguyễn Trọng Minh nói.

Còn ông Nguyễn Tuấn Minh, nguyên Bí thư tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu cho biết, nút thắt là cơ chế vĩ mô và phân cấp thẩm quyền cho chính quyền địa phương. Ông Nguyễn Tuấn Minh nhận định, hiện đã có phân cấp, phân quyền nhưng không trọn gói. Do đó cần cải tiến, đổi mới, làm rõ việc phân cấp, phân quyền.

“Địa phương nhận nhiệm vụ nào phải được làm từ A đến Z, phải được làm xuyên suốt, trọn gói. Nếu không tháo gỡ thì không thể làm được”, nguyên Bí thư tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu khẳng định.

Ông Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cũng kiến nghị, Trung ương cần mạnh dạn phân quyền, trao cơ chế chủ động tối đa cho Bà rịa – Vũng Tàu trong phát triển kinh tế biển. Đặc biệt nhấn mạnh “thể chế vượt trước” và “cho phép thử nghiệm hình mẫu phát triển”.

Nguyễn Ngọc
Bài viết cùng chủ đề: kinh tế biển

Tin cùng chuyên mục

Vũng Tàu: Hạ tầng đô thị tạo không gian phát triển mới

Gia Lai tăng cường liên kết để dịch vụ logistics ‘cất cánh’

Đồng Nai đề xuất làm khu thương mại tự do ở đâu?

Lâm Đồng khôi phục tuyến đường sắt Đà Lạt – Tháp Chàm

Nghệ An: Ngành Công Thương đóng vai trò dẫn dắt tăng trưởng

Bà Rịa - Vũng Tàu sắp tổ chức hội nghị xúc tiến đầu tư

Bà Rịa - Vũng Tàu làm gì để tăng trưởng kinh tế 10%?

Bà Rịa-Vũng Tàu: Giá trị sản xuất công nghiệp tăng hơn 12%

Bình Dương đảm bảo điện sản xuất cho các khu công nghiệp

Vĩnh Phúc: Thúc đẩy chuyển đổi số để vươn mình trong kỷ nguyên mới

Hà Nội: 506 dự án không giải ngân hết vốn theo kế hoạch

Quảng Ninh yêu cầu doanh nghiệp tăng cường tái sử dụng chất thải

TP. Hồ Chí Minh có cơ chế riêng để phát triển đô thị TOD

Thái Nguyên phát triển sản phẩm du lịch độc đáo

Bắc Kạn: Hỗ trợ đến 180 triệu cho doanh nghiệp đi hội chợ ở nước ngoài?

Hà Giang: Dồn toàn lực thi công 2 công trình trọng điểm

Lực lượng Hải quan Thanh Hóa tất bật đầu năm 2025

Thanh Hóa đứng thứ 5 về số doanh nghiệp thành lập mới

Thái Nguyên nỗ lực thực hiện mục tiêu xuất khẩu

Kinh tế tư nhân là 'cú hích' tăng trưởng cho Vũng Tàu