Kiến tạo sức sống mới cho thổ cẩm Tây Nguyên

Không chỉ gìn giữ di sản văn hóa, cộng đồng các dân tộc thiểu số trên vùng đất Tây Nguyên hùng vĩ đã và đang nỗ lực mang lại sức sống mới, đưa thổ cẩm vươn xa.
Độc đáo kỹ thuật dệt thổ cẩm của phụ nữ Châu Mạ Trải nghiệm hấp dẫn cùng “Sắc màu thổ cẩm” tại Làng Văn hóa

Thổ cẩm chứa đựng chiều sâu văn hóa

Thổ cẩm là di sản văn hóa của cộng đồng các dân tộc thiểu số trên vùng đất Tây Nguyên hùng vĩ, tinh hoa của nghề dệt thủ công truyền thống. Từ xa xưa, thổ cẩm không thể thiếu trong đời sống các dân tộc thiểu số Tây Nguyên, gắn bó với họ cả vòng đời.

Kiến tạo sức sống mới cho thổ cẩm Tây Nguyên
Trên mỗi tấm thổ cẩm, người dệt bằng cả tấm chân tình

Trên mỗi tấm thổ cẩm, người dệt bằng cả tấm chân tình đã gửi gắm tâm hồn, tình cảm và sự cảm nhận về thế giới tự nhiên, con người qua những hoa văn trang trí sinh động.

Người Tây Nguyên luôn xem nghề dệt là một trong những tiêu chí cốt lõi để đánh giá một phụ nữ trưởng thành. Vì thế, cũng như các dân tộc ở Tây Nguyên, người Ê Đê ở Đắk Lắk từ xưa đến nay vẫn lưu truyền lời nói vần “Người khéo léo biết se, nhuộm chỉ. Bàn tay biết dệt, ngón tay biết đan”.

Theo tục lệ ở Tây Nguyên, đàn ông phải biết đan lát, săn bắt, đánh cồng chiêng. Đàn bà, con gái phải biết dệt vải, múa xoang, nội trợ. Thế nên từ khi còn nhỏ, các bé gái Ê Đê đã được bà và mẹ dạy cách dệt thổ cẩm.

Người Ê Đê trước đây dùng sợi bông làm nguyên liệu dệt thổ cẩm. Bông sau khi thu hoạch về được đánh tơi, kéo sợi rồi nhuộm màu bằng bùn, lá, củ, rễ hoặc vỏ cây rừng. Người phụ nữ phải chuẩn bị đủ sợi bông đã nhuộm màu và phơi khô, màu nền, các màu để tạo ra hoa văn, chuẩn bị khung giăng sợi, khung dệt.

Từ đôi bàn tay khéo léo, cùng với trí óc phong phú, phụ nữ Ê Đê nói riêng, phụ nữ các dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên nói chung bao đời nay khắc họa trên những tấm thổ cẩm hình ảnh gần gũi với đời sống, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc như: Cồng chiêng, nhà sàn, ché rượu, các con vật, hoa lá, cây cối…

Nhìn vào tấm tấm thổ cẩm là đoán được chủ nhân của nó. Tấm thổ cẩm của người mới biết dệt sẽ có hoa văn đơn giản. Với thợ lành nghề, các nghệ nhân lớn tuổi, họa tiết hoa văn càng sắc sảo và kỳ công. Nhưng thông thường, để làm được một chiếc áo váy, họ phải dệt liên tục trong vòng 2 tuần.

Đánh giá của giới chuyên gia, trang phục thổ cẩm của các đồng bào dân tộc thiểu số Tây Nguyên nói chung và Gia Rai, Ba Na... nói riêng thể hiện chiều sâu lịch sử, bản sắc văn hóa tộc người và các giá trị thẩm mỹ, tín ngưỡng, tâm linh.

Đa dạng hóa công tác bảo tồn

Những năm qua, công tác bảo tồn nghề dệt thổ cẩm được một số tỉnh, thành vùng Tây Nguyên chú trọng. Các dân tộc ở Tây Nguyên đã sử dụng các chất liệu mới và ứng dụng công nghệ vào dệt thổ cẩm, cách tân để tạo nên những sản phẩm phù hợp hơn với nhu cầu của khách hàng, mang lại nguồn thu nhập.

Điển hình tại Đắk Lắk, hiện nay, không ít làng nghề dệt thổ cẩm của người Ê Đê, người M’Nông đã mạnh dạn kết hợp với du lịch nhằm vực dậy ngành nghề truyền thống giàu bản sắc, mang lại hiệu quả kinh tế. Nhiều địa phương hình thành những nhóm hộ, hợp tác xã, tổ hợp tác dệt thổ cẩm, như các buôn Tơng Jú, Alê A, Ea Bông, Ako Dhông (TP. Buôn Ma Thuột), xã Ea Tul (huyện Cư M’gar), phường An Lạc và xã Ea Blang (thị xã Buôn Hồ), buôn Mùi 2 (xã Cư Né, huyện Krông Búk), xã Dray Sáp (huyện Krông Ana)…

Kiến tạo sức sống mới cho thổ cẩm Tây Nguyên
Sức sống mới của thổ cẩm Tây Nguyên

Tại Kon Tum, ngày 16/2/2022, Tỉnh ủy Kon Tum đã ban hành Nghị quyết số 08-NQ/TU về bảo tồn và phát huy giá trị nghề truyền thống của các dân tộc thiểu số tại chỗ đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Nghị quyết xác định đến năm 2025 phát huy giá trị văn hóa đối với 9 nghề truyền thống là dệt thổ cẩm, đan lát, làm rượu cần, chế tác nhạc cụ âm nhạc truyền thống, rèn, gốm, tạc tượng, đẽo thuyền độc mộc, làm nỏ; trong đó chú trọng đẩy mạnh thương mại hóa đối với 4 nghề: dệt thổ cẩm, đan lát, làm rượu cần, chế tác nhạc cụ âm nhạc truyền thống.

Cùng với đó, các địa phương, ban, ngành trong tỉnh Kon Tum cũng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động và có nhiều hoạt động hỗ trợ đồng bào nâng cao ý thức sử dụng trang phục thổ cẩm truyền thống, bảo tồn và phát triển nghề dệt thổ cẩm như: Vận động học sinh đồng bào dân tộc thiểu số mặc trang phục truyền thống đến trường trong một số ngày; hỗ trợ khung dệt, mở lớp dạy dệt thổ cẩm tại cộng đồng cho thanh thiếu niên, hỗ trợ thành lập tổ hợp tác dệt thổ cẩm, kết nối đầu ra sản phẩm; tổ chức liên hoan thổ cẩm... đã góp phần mang lại sức sống mới cho thổ cẩm.

Sự kiện đáng nhớ ở Lâm Đồng cách đây 5 năm, nhà thiết kế Minh Hạnh cùng một số nhà nghiên cứu văn hóa dân gian, nhà dân tộc học và nghệ sĩ đã tìm về những buôn làng ở Lâm Đồng đưa những sợi tơ đũi cho phụ nữ Mạ, Cơ Ho dệt.

Theo Nhà thiết kế Minh Hạnh, thổ cẩm Tây Nguyên đã ghi được dấu ấn rất đặc biệt trong lịch sử phát triển của thời trang Việt Nam. Thổ cẩm đã đi vào đời sống bằng tài năng, con tim, suy nghĩ phong phú của những người nghệ nhân. Nhiều nhà thiết kế đã dũng cảm chạm đến thổ cẩm, với sự hiểu biết về các dân tộc, về vùng đất Tây Nguyên cùng cung bậc cảm xúc làm nên những bộ sưu tập thời trang thổ cẩm mang những nét đẹp đương đại, mạnh mẽ song vẫn giữ được bản sắc, giá trị riêng.

Tuy nhiên giới chuyên gia cũng nhấn mạnh: Việc bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống độc đáo của thổ cẩm không chỉ dừng lại ở góc độ văn hóa mà còn là vấn đề kinh tế, góp phần xóa đói giảm nghèo cho cộng đồng các dân tộc thiểu số.

Theo đó, Nhà nước cần có chính sách đồng bộ, kịp thời để cộng đồng các dân tộc thiểu số bảo tồn, gìn giữ nghề thổ cẩm truyền thống, đồng thời có chính sách thu hút, hỗ trợ doanh nghiệp tham gia đa dạng hóa sản phẩm, mở rộng thị trường tiêu thụ.

Tâm An
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: Dân tộc thiểu số

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Phát huy truyền thống 94 năm công tác dân vận của Đảng trong giai đoạn mới

Phát huy truyền thống 94 năm công tác dân vận của Đảng trong giai đoạn mới

Trong lịch sử dân tộc ta, công tác dân vận luôn giữ vai trò quan trọng, góp phần củng cố mối quan hệ mật thiết giữa Đảng, Nhà nước và Nhân dân.
Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh vào top thành phố ô nhiễm không khí nhất thế giới

Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh vào top thành phố ô nhiễm không khí nhất thế giới

Sáng nay 7/10, Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh nằm trong top những thành phố lớn ô nhiễm không khí nhất thế giới, xếp hạng theo dữ liệu của trang IQAir.
Cháy nhà sàn tiền tỷ ở Yên Bái

Cháy nhà sàn tiền tỷ ở Yên Bái

Người dân phát hiện cháy tại một căn nhà sàn ở xã Đại Sơn, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái nhưng không kịp phản ứng và chữa cháy do lửa bén quá nhanh.
Gần 20 Sở Y tế các tỉnh, thành bị mạo danh kiểm tra an toàn thực phẩm

Gần 20 Sở Y tế các tỉnh, thành bị mạo danh kiểm tra an toàn thực phẩm

Các đối tượng giả mạo văn bản Sở Y tế thông báo sẽ kiểm tra an toàn thực phẩm ở các cơ sở sản xuất, kinh doanh, sau đó yêu cầu trả tiền nếu muốn không kiểm tra.
Tại sao thu nhập bình quân của người lao động tăng 519.000 đồng/tháng?

Tại sao thu nhập bình quân của người lao động tăng 519.000 đồng/tháng?

Thu nhập bình quân của người lao động trong 9 tháng là 7,6 triệu đồng/tháng, tăng 7,4%, tương ứng 519 nghìn đồng so với cùng kỳ năm ngoái.

Tin cùng chuyên mục

Thủ tục chuyển tuyến gây khó khăn cho bệnh nhân, Bộ Y tế nói gì?

Thủ tục chuyển tuyến gây khó khăn cho bệnh nhân, Bộ Y tế nói gì?

Cử tri kiến nghị Bộ Y tế cần quan tâm, xem xét đơn giản hóa thủ tục chuyển tuyến khám chữa bệnh.
Tuyên Quang: Xác định nguyên nhân giun chui lên mặt đất khiến người dân hoang mang

Tuyên Quang: Xác định nguyên nhân giun chui lên mặt đất khiến người dân hoang mang

Đã xác định được nguyên nhân hàng nghìn con giun đất chui lên mặt đất, bò lổm ngổm ngay tại mặt ruộng, thành từng búi, cuộn vào nhau tại Hàm Yên, Tuyên Quang.
Đảm bảo sự thống nhất cho các loại hình cung cấp dịch vụ kiểm định thiết bị giao thông vận tải

Đảm bảo sự thống nhất cho các loại hình cung cấp dịch vụ kiểm định thiết bị giao thông vận tải

Việc ban hành định mức kinh tế - kỹ thuật góp phần đảm bảo sự thống nhất cho các loại hình cung cấp dịch vụ kiểm định thiết bị giao thông vận tải.
Thương nghề đúc đồng Ngũ Xã

Thương nghề đúc đồng Ngũ Xã

Làng nghề đúc đồng Ngũ Xã ngay sau lưng nhà tôi nhưng khi ấy tôi còn nhỏ, rồi chiến tranh, rồi tôi chuyển vào TP. Hồ Chí Minh, rồi sống ở nước ngoài.
Nhân sự Trung ương: Bộ Giáo dục và Đào tạo; Thông tin&Truyền thông bổ nhiệm Thư ký Bộ trưởng; Phó Vụ trưởng

Nhân sự Trung ương: Bộ Giáo dục và Đào tạo; Thông tin&Truyền thông bổ nhiệm Thư ký Bộ trưởng; Phó Vụ trưởng

Tuần qua (từ 30/9 - 4/10), Bộ Thông tin và Truyền thông bổ nhiệm Thư ký Bộ trưởng, Bộ Giáo dục và Đào tạo tiếp nhận Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học.
Những con số báo động về tác hại của thuốc lá

Những con số báo động về tác hại của thuốc lá

Dù nhiều cảnh báo về tác hại của thuốc lá nhưng thực tế cho thấy, nhiều người vẫn chưa thực sự nhận thức đầy đủ về hiểm họa mà chất gây nghiện này mang lại.
Dự báo thời tiết hôm nay ngày 7/10/2024: Bắc Bộ ngày nắng; Trung Bộ mưa lớn, có nơi trên 100mm

Dự báo thời tiết hôm nay ngày 7/10/2024: Bắc Bộ ngày nắng; Trung Bộ mưa lớn, có nơi trên 100mm

Dự báo thời tiết hôm nay ngày 7/10/2024: Bắc Bộ ngày nắng, đêm không mưa; Trung Bộ mưa lớn, có nơi trên 100mm; Tây Nguyên và Nam Bộ mưa tập trung vào chiều tối.
Dự báo thời tiết biển ngày 7/10/2024: Mưa dông, gió giật mạnh cấp 7-8 trên biển

Dự báo thời tiết biển ngày 7/10/2024: Mưa dông, gió giật mạnh cấp 7-8 trên biển

Thời tiết biển ngày 7/10/2024, Bắc Biển Đông, Giữa, Nam Biển Đông (bao gồm vùng biển quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa) Quảng Trị đến Cà Mau, đến Kiên Giang mưa dông
Dự báo thời tiết Hà Nội ngày 7/10/2024: Hà Nội tiếp tục nắng ngày đầu tuần, sáng sớm có sương mù

Dự báo thời tiết Hà Nội ngày 7/10/2024: Hà Nội tiếp tục nắng ngày đầu tuần, sáng sớm có sương mù

Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia dự báo thời tiết Hà Nội hôm nay 7/10/2024, Hà Nội ngày nắng, đêm không mưa, trời lạnh, sáng sớm có nơi có sương mù.
Bà Rịa - Vũng Tàu: Cháy dữ dội tại Cụm công nghiệp An Ngãi, huyện Long Điền

Bà Rịa - Vũng Tàu: Cháy dữ dội tại Cụm công nghiệp An Ngãi, huyện Long Điền

Ngọn lửa bùng phát dữ dội tại một doanh nghiệp trong Cụm công nghiệp An Ngãi, huyện Long Điền, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, khiến nhà xưởng chìm trong biển lửa.
Độc đáo sản phẩm du lịch trải nghiệm hái cà phê tại đỉnh Trường Sơn

Độc đáo sản phẩm du lịch trải nghiệm hái cà phê tại đỉnh Trường Sơn

Du lịch trải nghiệm chăm sóc và sơ chế cà phê tại trên đỉnh Trường Sơn tạo nên một sản phẩm du lịch đặc trưng riêng có của huyện Hướng Hoá, Quảng Trị.
TP. Hồ Chí Minh: Phát hiện hàng loạt vi phạm tại Phòng khám đa khoa Tháng Tám

TP. Hồ Chí Minh: Phát hiện hàng loạt vi phạm tại Phòng khám đa khoa Tháng Tám

Thanh tra Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh kiểm tra và xử phạt đối với Công ty TNHH Phòng khám đa khoa Tháng Tám, cùng hàng loạt bác sĩ, nhân viên tại cơ sở này.
Những đối tượng cư trú bất hợp pháp tại Hàn Quốc được miễn phạt tiền lao động?

Những đối tượng cư trú bất hợp pháp tại Hàn Quốc được miễn phạt tiền lao động?

Lao động Việt Nam đang cư trú bất hợp pháp tại Hàn Quốc, nếu tự nguyện về nước từ ngày 30/9 - 30/11/2024 sẽ miễn phạt tiền, miễn hạn chế nhập cảnh vào nước này.
9 tháng, 8.045 người chết do tai nạn giao thông

9 tháng, 8.045 người chết do tai nạn giao thông

Tính chung 9 tháng năm 2024, trên địa bàn cả nước đã xảy ra 17.629 vụ tai nạn giao thông, làm chết 8.045 người, mỗi ngày có 29 người chết do tai nạn giao thông.
Từ ngày 15/11/2024, bỏ quy định giám sát Cảnh sát giao thông bằng thiết bị ghi âm, ghi hình

Từ ngày 15/11/2024, bỏ quy định giám sát Cảnh sát giao thông bằng thiết bị ghi âm, ghi hình

Từ ngày 15/11 tới đây, hình thức giám sát lực lượng Cảnh sát giao thông đang thực thi công vụ thông qua thiết bị ghi âm, ghi hình sẽ được loại bỏ.
Tàu cá của ngư dân Bình Định bị tàu lạ đâm chìm

Tàu cá của ngư dân Bình Định bị tàu lạ đâm chìm

Tàu cá của ngư dân Bình Định khi đang ở vùng biển cách Đông Bắc Hòn Tre, Nha Trang 123 hải lý thì bất ngờ bị một tàu chưa rõ số hiệu đâm phải làm tàu chìm.
TP. Hồ Chí Minh: Làm rõ vụ cháy công ty dược liệu trong đêm tại quận 12

TP. Hồ Chí Minh: Làm rõ vụ cháy công ty dược liệu trong đêm tại quận 12

Ngành chức năng TP. Hồ Chí Minh vẫn đang tiếp tục điều tra nguyên ngân vụ hoả hoạn trong đêm tại một công ty dược liệu trên địa bàn quận 12.
Thuốc lá thụ động nguy hiểm hơn cả trực tiếp hút thuốc

Thuốc lá thụ động nguy hiểm hơn cả trực tiếp hút thuốc

Người không hút thuốc nhưng thường xuyên sống, làm việc trong môi trường có khói thuốc lá cũng mắc các bệnh như người hút thuốc, thậm chí là nghiêm trọng hơn.
Lễ ký kết hợp đồng tín dụng 2.300 tỷ đồng dự án cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh

Lễ ký kết hợp đồng tín dụng 2.300 tỷ đồng dự án cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh

Công ty Cổ phần cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh và Ngân hàng VPBank đã ký kết hợp đồng tín dụng với tổng số vốn cam kết cho vay là 2.300 tỷ đồng.
Dự báo thời tiết hôm nay ngày 6/10/2024: Miền Bắc ngày nắng, miền Trung đêm có mưa to

Dự báo thời tiết hôm nay ngày 6/10/2024: Miền Bắc ngày nắng, miền Trung đêm có mưa to

Dự báo thời tiết hôm nay ngày 6/10/2024: Bắc Bộ và Thanh Hóa ngày nắng; từ Hà Tĩnh đến Thừa Thiên Huế đêm nay có nơi mưa to. Tây Nguyên, Nam Bộ có mưa chiều tối
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động