Kiến tạo sức sống mới cho thổ cẩm Tây Nguyên

Không chỉ gìn giữ di sản văn hóa, cộng đồng các dân tộc thiểu số trên vùng đất Tây Nguyên hùng vĩ đã và đang nỗ lực mang lại sức sống mới, đưa thổ cẩm vươn xa.
Độc đáo kỹ thuật dệt thổ cẩm của phụ nữ Châu Mạ Trải nghiệm hấp dẫn cùng “Sắc màu thổ cẩm” tại Làng Văn hóa

Thổ cẩm chứa đựng chiều sâu văn hóa

Thổ cẩm là di sản văn hóa của cộng đồng các dân tộc thiểu số trên vùng đất Tây Nguyên hùng vĩ, tinh hoa của nghề dệt thủ công truyền thống. Từ xa xưa, thổ cẩm không thể thiếu trong đời sống các dân tộc thiểu số Tây Nguyên, gắn bó với họ cả vòng đời.

Kiến tạo sức sống mới cho thổ cẩm Tây Nguyên
Trên mỗi tấm thổ cẩm, người dệt bằng cả tấm chân tình

Trên mỗi tấm thổ cẩm, người dệt bằng cả tấm chân tình đã gửi gắm tâm hồn, tình cảm và sự cảm nhận về thế giới tự nhiên, con người qua những hoa văn trang trí sinh động.

Người Tây Nguyên luôn xem nghề dệt là một trong những tiêu chí cốt lõi để đánh giá một phụ nữ trưởng thành. Vì thế, cũng như các dân tộc ở Tây Nguyên, người Ê Đê ở Đắk Lắk từ xưa đến nay vẫn lưu truyền lời nói vần “Người khéo léo biết se, nhuộm chỉ. Bàn tay biết dệt, ngón tay biết đan”.

Theo tục lệ ở Tây Nguyên, đàn ông phải biết đan lát, săn bắt, đánh cồng chiêng. Đàn bà, con gái phải biết dệt vải, múa xoang, nội trợ. Thế nên từ khi còn nhỏ, các bé gái Ê Đê đã được bà và mẹ dạy cách dệt thổ cẩm.

Người Ê Đê trước đây dùng sợi bông làm nguyên liệu dệt thổ cẩm. Bông sau khi thu hoạch về được đánh tơi, kéo sợi rồi nhuộm màu bằng bùn, lá, củ, rễ hoặc vỏ cây rừng. Người phụ nữ phải chuẩn bị đủ sợi bông đã nhuộm màu và phơi khô, màu nền, các màu để tạo ra hoa văn, chuẩn bị khung giăng sợi, khung dệt.

Từ đôi bàn tay khéo léo, cùng với trí óc phong phú, phụ nữ Ê Đê nói riêng, phụ nữ các dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên nói chung bao đời nay khắc họa trên những tấm thổ cẩm hình ảnh gần gũi với đời sống, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc như: Cồng chiêng, nhà sàn, ché rượu, các con vật, hoa lá, cây cối…

Nhìn vào tấm tấm thổ cẩm là đoán được chủ nhân của nó. Tấm thổ cẩm của người mới biết dệt sẽ có hoa văn đơn giản. Với thợ lành nghề, các nghệ nhân lớn tuổi, họa tiết hoa văn càng sắc sảo và kỳ công. Nhưng thông thường, để làm được một chiếc áo váy, họ phải dệt liên tục trong vòng 2 tuần.

Đánh giá của giới chuyên gia, trang phục thổ cẩm của các đồng bào dân tộc thiểu số Tây Nguyên nói chung và Gia Rai, Ba Na... nói riêng thể hiện chiều sâu lịch sử, bản sắc văn hóa tộc người và các giá trị thẩm mỹ, tín ngưỡng, tâm linh.

Đa dạng hóa công tác bảo tồn

Những năm qua, công tác bảo tồn nghề dệt thổ cẩm được một số tỉnh, thành vùng Tây Nguyên chú trọng. Các dân tộc ở Tây Nguyên đã sử dụng các chất liệu mới và ứng dụng công nghệ vào dệt thổ cẩm, cách tân để tạo nên những sản phẩm phù hợp hơn với nhu cầu của khách hàng, mang lại nguồn thu nhập.

Điển hình tại Đắk Lắk, hiện nay, không ít làng nghề dệt thổ cẩm của người Ê Đê, người M’Nông đã mạnh dạn kết hợp với du lịch nhằm vực dậy ngành nghề truyền thống giàu bản sắc, mang lại hiệu quả kinh tế. Nhiều địa phương hình thành những nhóm hộ, hợp tác xã, tổ hợp tác dệt thổ cẩm, như các buôn Tơng Jú, Alê A, Ea Bông, Ako Dhông (TP. Buôn Ma Thuột), xã Ea Tul (huyện Cư M’gar), phường An Lạc và xã Ea Blang (thị xã Buôn Hồ), buôn Mùi 2 (xã Cư Né, huyện Krông Búk), xã Dray Sáp (huyện Krông Ana)…

Kiến tạo sức sống mới cho thổ cẩm Tây Nguyên
Sức sống mới của thổ cẩm Tây Nguyên

Tại Kon Tum, ngày 16/2/2022, Tỉnh ủy Kon Tum đã ban hành Nghị quyết số 08-NQ/TU về bảo tồn và phát huy giá trị nghề truyền thống của các dân tộc thiểu số tại chỗ đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Nghị quyết xác định đến năm 2025 phát huy giá trị văn hóa đối với 9 nghề truyền thống là dệt thổ cẩm, đan lát, làm rượu cần, chế tác nhạc cụ âm nhạc truyền thống, rèn, gốm, tạc tượng, đẽo thuyền độc mộc, làm nỏ; trong đó chú trọng đẩy mạnh thương mại hóa đối với 4 nghề: dệt thổ cẩm, đan lát, làm rượu cần, chế tác nhạc cụ âm nhạc truyền thống.

Cùng với đó, các địa phương, ban, ngành trong tỉnh Kon Tum cũng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động và có nhiều hoạt động hỗ trợ đồng bào nâng cao ý thức sử dụng trang phục thổ cẩm truyền thống, bảo tồn và phát triển nghề dệt thổ cẩm như: Vận động học sinh đồng bào dân tộc thiểu số mặc trang phục truyền thống đến trường trong một số ngày; hỗ trợ khung dệt, mở lớp dạy dệt thổ cẩm tại cộng đồng cho thanh thiếu niên, hỗ trợ thành lập tổ hợp tác dệt thổ cẩm, kết nối đầu ra sản phẩm; tổ chức liên hoan thổ cẩm... đã góp phần mang lại sức sống mới cho thổ cẩm.

Sự kiện đáng nhớ ở Lâm Đồng cách đây 5 năm, nhà thiết kế Minh Hạnh cùng một số nhà nghiên cứu văn hóa dân gian, nhà dân tộc học và nghệ sĩ đã tìm về những buôn làng ở Lâm Đồng đưa những sợi tơ đũi cho phụ nữ Mạ, Cơ Ho dệt.

Theo Nhà thiết kế Minh Hạnh, thổ cẩm Tây Nguyên đã ghi được dấu ấn rất đặc biệt trong lịch sử phát triển của thời trang Việt Nam. Thổ cẩm đã đi vào đời sống bằng tài năng, con tim, suy nghĩ phong phú của những người nghệ nhân. Nhiều nhà thiết kế đã dũng cảm chạm đến thổ cẩm, với sự hiểu biết về các dân tộc, về vùng đất Tây Nguyên cùng cung bậc cảm xúc làm nên những bộ sưu tập thời trang thổ cẩm mang những nét đẹp đương đại, mạnh mẽ song vẫn giữ được bản sắc, giá trị riêng.

Tuy nhiên giới chuyên gia cũng nhấn mạnh: Việc bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống độc đáo của thổ cẩm không chỉ dừng lại ở góc độ văn hóa mà còn là vấn đề kinh tế, góp phần xóa đói giảm nghèo cho cộng đồng các dân tộc thiểu số.

Theo đó, Nhà nước cần có chính sách đồng bộ, kịp thời để cộng đồng các dân tộc thiểu số bảo tồn, gìn giữ nghề thổ cẩm truyền thống, đồng thời có chính sách thu hút, hỗ trợ doanh nghiệp tham gia đa dạng hóa sản phẩm, mở rộng thị trường tiêu thụ.

Tâm An
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: Dân tộc thiểu số

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

TP. Hải Phòng chi 4.000 tỷ đồng cho thu nhập tăng thêm đối với công chức trong 2 năm

TP. Hải Phòng chi 4.000 tỷ đồng cho thu nhập tăng thêm đối với công chức trong 2 năm

Trong giai đoạn từ năm 2022 - 2024, TP. Hải Phòng chi tổng cộng hơn 4.000 tỷ đồng cho chính sách thu nhập tăng thêm đối với cán bộ, công chức, viên chức.
Hàng chục nghìn người dân nhận thẻ đi tuyến số 1 metro VikkiGO miễn phí

Hàng chục nghìn người dân nhận thẻ đi tuyến số 1 metro VikkiGO miễn phí

Hàng chục nghìn người dân sẽ nhận được thẻ đi metro VikkiGO miễn phí khi di chuyển tại metro tuyến số 1 mà không cần chuyển đổi sang các loại thẻ chuyên dụng.
Metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên chính thức vận hành thương mại

Metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên chính thức vận hành thương mại

Sáng ngày 22/12, 14 nhà ga trên tuyến Metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên tại TP. Hồ Chí Minh chính thức mở cửa và phục vụ người dân đi lại.
Trung đoàn 451: Sôi nổi các hoạt động kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân

Trung đoàn 451: Sôi nổi các hoạt động kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân

Từ 19-22/12, Trung đoàn 451, Bộ Tư lệnh Vùng 4 Hải quân đã tổ chức các hoạt động kỷ niệm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam 22/12.
Tìm ra quán quân Cuộc thi Innovation and Development 2024 - The Future of Food

Tìm ra quán quân Cuộc thi Innovation and Development 2024 - The Future of Food

Ban Tổ chức Cuộc thi Innovation and Development 2024 đã trao 1 giải Đặc biệt “The Future Entrepreneur”, 2 giải Nhất, 2 giải Nhì, 2 giải Ba… cho các đội thi.

Tin cùng chuyên mục

Dự báo thời tiết biển hôm nay 22/12/2024: Quần đảo Hoàng Sa biển động mạnh

Dự báo thời tiết biển hôm nay 22/12/2024: Quần đảo Hoàng Sa biển động mạnh

Thời tiết biển hôm nay 22/12, vùng biển quần đảo Hoàng Sa có gió Đông Bắc cấp 6-7, giật cấp 8-9. Biển động mạnh.
Dự báo thời tiết hôm nay 22/12/2024: Bắc Bộ trưa chiều trời nắng, Trung Bộ có mưa

Dự báo thời tiết hôm nay 22/12/2024: Bắc Bộ trưa chiều trời nắng, Trung Bộ có mưa

Dự báo thời tiết hôm nay 22/12, Bắc Bộ có mưa vài nơi, trưa chiều trời nắng, trời rét, có nơi rét đậm, rét hại. Trung Bộ nhiều mây, có mưa rào rải và dông.
Nhiều địa phương tích cực triển khai Kế hoạch hành động CBRN

Nhiều địa phương tích cực triển khai Kế hoạch hành động CBRN

Nhiều địa phương trên cả nước đang tích cực thực hiện, triển khai Kế hoạch hành động quốc gia CBRN giai đoạn 2021-2025 do Thủ tướng Chính phủ ban hành.
Bộ Nội vụ: Hơn 4.700 cán bộ, công chức, viên chức bị kỷ luật trong năm 2024

Bộ Nội vụ: Hơn 4.700 cán bộ, công chức, viên chức bị kỷ luật trong năm 2024

Theo báo cáo của Bộ Nội vụ, năm 2024 các bộ, ngành, địa phương đã xử lý kỷ luật 4.741 cán bộ, công chức, viên chức.
Tinh gọn bộ máy là cơ hội để cán bộ, công chức, viên chức tìm kiếm việc làm phù hợp năng lực

Tinh gọn bộ máy là cơ hội để cán bộ, công chức, viên chức tìm kiếm việc làm phù hợp năng lực

Theo Luật sư Nguyễn Thanh Hà, quá trình tinh gọn bộ máy sẽ là cơ hội để cán bộ, công chức, viên chức tìm kiếm vị trí việc làm mới phù hợp hơn với năng lực.
Chợ truyền thống Hà Nội: Nơi tấp nập - chốn vắng khách

Chợ truyền thống Hà Nội: Nơi tấp nập - chốn vắng khách

Những ngày cận Tết, các chợ truyền thống tại Hà Nội ghi nhận sự tương phản về lượng khách: Nơi tấp nập - chốn vắng khách.
Bộ Nội vụ thực hiện 4/6 nhiệm vụ về cải cách chính sách tiền lương năm 2024

Bộ Nội vụ thực hiện 4/6 nhiệm vụ về cải cách chính sách tiền lương năm 2024

Ngày 21/12, tại Hà Nội, Bộ Nội vụ tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc tổng kết công tác năm 2024 và triển khai nhiệm vụ công tác năm 2025.
Chính sách, pháp luật về tài nguyên và môi trường tiếp tục được hoàn thiện

Chính sách, pháp luật về tài nguyên và môi trường tiếp tục được hoàn thiện

Sáng 21/12, tại Hà Nội đã diễn ra Hội nghị tổng kết ngành Tài nguyên và Môi trường năm 2024. Sự kiện có sự tham dự của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà.
Cải tiến quá trình sản xuất - yếu tố

Cải tiến quá trình sản xuất - yếu tố ''sống còn'' với cộng đồng doanh nghiệp

Cải tiến quy trình sản xuất là một chiến lược quản lý nhằm tăng cường hiệu quả và chất lượng của các hoạt động sản xuất trong doanh nghiệp
Dự báo thời tiết biển hôm nay 21/12/2024: Xuất hiện một vùng áp thấp ở phía nam biển Đông

Dự báo thời tiết biển hôm nay 21/12/2024: Xuất hiện một vùng áp thấp ở phía nam biển Đông

Thời tiết biển hôm nay 21/12, rãnh áp thấp ở phía Nam ở khoảng 4-7 độ Vĩ Bắc nối với vùng áp thấp có vị trí khoảng 3.9-4.9 độ Vĩ Bắc, 110.8-111.8 độ Kinh Đông.
Nhân sự 20/12: Thường vụ Đảng ủy Quân khu 7 trao quyết định về công tác cán bộ

Nhân sự 20/12: Thường vụ Đảng ủy Quân khu 7 trao quyết định về công tác cán bộ

Về thông tin nhân sự ngày 20/12, Thường vụ Đảng ủy Quân khu 7 trao quyết định về công tác cán bộ; VKSND tỉnh Tuyên Quang điều động, bổ nhiệm lãnh đạo…
Dự báo thời tiết hôm nay 21/12/2024: Tây Nguyên và Nam Bộ ngày nắng ấm

Dự báo thời tiết hôm nay 21/12/2024: Tây Nguyên và Nam Bộ ngày nắng ấm

Dự báo thời tiết hôm nay 21/12, các tỉnh Tây Nguyên và Nam Bộ có mây, đêm có mưa vài nơi, ngày nắng. Bắc Bộ sáng và đêm trời rét.
Trao giải Cuộc thi viết “Cùng giữ màu xanh của biển” lần thứ 2

Trao giải Cuộc thi viết “Cùng giữ màu xanh của biển” lần thứ 2

Ngày 20/12, tại Hà Nội, đã diễn ra Lễ trao giải Cuộc thi viết “Cùng giữ màu xanh của biển" với chủ đề “Chung tay bảo vệ đại dương - Vì một Việt Nam xanh hơn”.
“Nhặt được của rơi, trả lại người đánh mất”- hành động đẹp cần được lan tỏa

“Nhặt được của rơi, trả lại người đánh mất”- hành động đẹp cần được lan tỏa

Hành động “Nhặt được của rơi, trả lại người đánh mất” là một việc làm tử tế, mang tính nhân văn sâu sắc, xứng đáng để cho mỗi chúng ta học tập, noi theo.
Hà Nội: Làm rõ vụ 2 người tử vong, 14 người nhập viện nghi do ngộ độc thực phẩm

Hà Nội: Làm rõ vụ 2 người tử vong, 14 người nhập viện nghi do ngộ độc thực phẩm

UBND quận Long Biên, thành phố Hà Nội chỉ đạo cơ quan chức năng điều tra nguyên nhân khiến 2 người tử vong, 14 người nhập viện nghi ngờ do ngộ độc thực phẩm.
Hơn 10 tỷ đồng đến với người dân bị ảnh hưởng bởi bão Yagi trong tháng 12

Hơn 10 tỷ đồng đến với người dân bị ảnh hưởng bởi bão Yagi trong tháng 12

Hơn 10 tỷ đồng tiền hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng bởi bão Yagi sẽ được Bưu điện Việt Nam (Vietnam Post) chi trả ngay trong tháng 12.
Cục Cảnh sát giao thông hướng dẫn trình tự 8 bước đăng ký xe nhập khẩu qua VneID

Cục Cảnh sát giao thông hướng dẫn trình tự 8 bước đăng ký xe nhập khẩu qua VneID

Công an các đơn vị địa phương sẽ thực hiện tiếp nhận hồ sơ đăng ký xe lần đầu hoàn toàn trực tuyến đối với xe sản xuất, lắp ráp trong nước và xe nhập khẩu.
Bộ Y tế thông tin mới nhất về

Bộ Y tế thông tin mới nhất về 'số phận' Bệnh viện Bạch Mai, Việt Đức cơ sở 2

Bộ Y tế đã trình Chính phủ đề án, trong đó đề xuất cơ chế đặc thù để sớm đưa Bệnh viện Bạch Mai, Việt Đức cơ sở 2 vào hoạt động năm 2025.
Trao Giải báo chí về xây dựng Đảng, học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh

Trao Giải báo chí về xây dựng Đảng, học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh

Các tác phẩm tham gia cuộc thi về xây dựng Đảng còn đề xuất giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, khơi dậy khát vọng phát triển tỉnh Hà Giang nhanh, bền vững.
Giảm hơn 16.000 biên chế công chức, viên chức tính đến hết tháng 10/2024

Giảm hơn 16.000 biên chế công chức, viên chức tính đến hết tháng 10/2024

Theo Bộ Nội vụ, tính đến 30/10/2024, số biên chế công chức, viên chức đã giảm theo quy định tại các Nghị định của Chính phủ là 16.149 người.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động