Khai thác hợp lý, phát triển nguồn lợi thủy sản bền vững là yêu cầu cấp thiết đối với ASEAN

Sáng 27/6, tại TP. Đà Nẵng diễn ra phiên khai mạc Cuộc họp Nhóm công tác nghề cá ASEAN lần thứ 27. Sự kiện do Ban thư ký ASEAN và Tổng cục Thủy sản (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) phối hợp tổ chức với sự tham dự của các đại biểu đến từ 10 nước thành viên ASEAN, Ban thư ký ASEAN và đại diện các tổ chức Quốc tế, đại diện đối tác của ASEAN.

Khu vực ASEAN đóng góp khoảng 25% tổng sản lượng thủy sản toàn cầu. Thủy sản là một trong 12 ngành, lĩnh vực ưu tiên hội nhập của khu vực ASEAN tập trung vào 4 chủ đề chính là an toàn thực phẩm, nghiên cứu và phát triển, phát triển nguồn nhân lực và chia sẻ thông tin.

Khu vực Đông Nam Á có điều kiện thuận lợi để phát triển cả hai lĩnh vực khai thác và nuôi trồng thủy sản với tiềm năng mang lại giá trị lớn cả về phát triển kinh tế và đảm bảo an ninh lương thực, an sinh xã hội. Tuy nhiên, phần lớn nghề cá của các quốc gia thành viên ASEAN vẫn còn đang trong quá trình phát triển từ thủ công, quy mô nhỏ sang nghề cá hiện đại, quy mô công nghiệp và bền vững.

Trong thời gian qua, các quốc gia ASEAN đã có nhiều sáng kiến để cùng chung tay xây dựng cơ chế hợp tác phát triển nghề cá khu vực hiện đại, bền vững, có trách nhiệm và hiệu quả.

Năm nay, đại diện các nước thành viên ASEAN tiếp tục trao đổi các vấn đề về chống hoạt động khai thác bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định (IUU) nhằm thực hiện Kế hoạch hành động khu vực về chống khai thác IUU và hợp tác chặt chẽ giữa các nước ASEAN; quản lý khai thác, bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản bền vững; truy xuất nguồn gốc sản phẩm từ khai thác và nuôi trồng thủy sản; ứng phó và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu tới khai thác và nuôi trồng thủy sản trong khu vực; xây dựng các chính sách phát triển thủy sản bền vững trong khu vực; đảm bảo an ninh lương thực và hài hòa các biện pháp kiểm dịch động thực vật trong khu vực; nâng cao năng lực quản lý nghề cá, đặc biệt là thực thi Hiệp định Biện pháp các quốc gia có cảng...

Phát biểu khai mạc cuộc họp, ông Phùng Đức Tiến – Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn cho biết, cuộc họp là cơ hội để các quốc gia thành viên ASEAN cùng trao đổi, thống nhất phê duyệt kế hoạch, chương trình, dự án, hoạt động hợp tác giai đoạn 2019 – 2020 và thảo luận các vấn đề quan trọng cần quan tâm trong khu vực, đưa ra định hướng nhằm xây dựng phát triển nghề cá khu vực bền vững, có trách nhiệm và đảm bảo an ninh lương thực.

Ngành thủy sản đóng một vị trí quan trọng trong nền kinh tế quốc dân của Việt Nam. Năm 2018, Tổng sản lượng thủy sản của Việt Nam năm 2018 đạt 7,74 triệu tấn, ngành thủy sản hiện đang tạo việc làm và thu nhập cho hơn 4 triệu lao động.

Trong thời gian qua, Việt Nam đã tích cực áp dụng các thực tiễn quản lý tốt trong quản lý thủy sản. Chiến lược phát triển thủy sản đến năm 2020 đã định hướng phát triển thủy sản theo hướng công nghiệp hiện đại, nâng cao chất lượng, có trách nhiệm, bền vững và đảm bảo an ninh lương thực, dinh dưỡng, an toàn vệ sinh thực phẩm phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế. Ngành thủy sản cũng góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế trong nước và khu vực, xóa đói giảm nghèo.

Luật Thủy sản năm 2017 đã được Quốc hội Việt Nam thông qua và có hiệu lực từ ngày 1/1/2019. Đây là bước ngoặt quan tọng chuyển đổi nghề cá của Việt Nam từ nghề cá nhân dân sang nghề cá có trách nhiệm, đáp ứng các thị trường thế giới, yêu cầu hội nhập quốc tế cũng như các yêu cầu thực tiễn của ngành thủy sản Việt Nam trong thời gian tới như chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định; quản lý và sử dụng nguồn lợi thủy sản bền vững, khai thác thủy sản có trách nhiệm, nuôi trồng thủy sản đảm bảo an toàn thực phâm, giảm thiểu rủi ro về dịch bệnh, môi trường.

Bên cạnh đó, Việt Nam cũng tiếp tục chú trọng sự phát triển và đảm bảo công bằng đối với nghề cá quy mô nhỏ, nhất là đời sống, quyền và lợi ích của cộng đồng này thông qua cơ chế quản lý trong bảo vệ nguồn lợi thủy sản.

“Trước những ảnh hưởng tiêu cực của biến đổi khí hậu, thị trường bất ổn, các tiêu chuẩn, tiêu chí quốc tế về an toàn thực phẩm và nguồn gốc xuất xứ thủy hải sản ngày càng cao đặt ra cho Việt Nam và các quốc gia ASEAN, châu Á những thách thức lớn trong thực hiện mục tiêu phát triển bền vững của mình. Khai thác hải sản hợp lý và phát triển nguồn lợi thủy sản bền vững là những yêu cầu cấp thiết đặt ra đối với việc quản lý nghề cá của Việt Nam và các nước thành viên ASEAN", ông Phùng Đức Tiến nói.