"Doanh nghiệp Việt Nam giỏi chống chịu, sống dai nhưng chậm lớn"

Tại Diễn đàn Kinh tế - Xã hội Việt Nam 2023, PGS.TS Trần Đình Thiên cho rằng, doanh nghiệp Việt Nam giỏi chống chịu, sống dai nhưng chậm lớn.
Doanh nghiệp Việt Nam hiện thực hoá khát vọng toàn cầu, nhìn từ câu chuyện VinFast Doanh nghiệp Việt Nam đầu tư 5,47 tỷ USD vào Lào Hơn 120 doanh nghiệp Việt Nam tham gia Hội chợ CAEXPO 2023 tại Trung Quốc

Doanh nghiệp vẫn tồn tại một cách bền bỉ

Trong khuôn khổ Diễn đàn Kinh tế - Xã hội Việt Nam 2023 sáng 19/9, chuyên đề 1 đã diễn ra với chủ đề “Tăng cường nội lực, khơi thông nguồn lực, hỗ trợ doanh nghiệp vượt khó”.

“Doanh nghiệp Việt Nam giỏi chống chịu, sống dai nhưng chậm lớn”
PGS.TS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam

Phát biểu tham luận tại Diễn đàn, PGS.TS Trần Đình Thiên - nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam đánh giá, trên bình diện tổng quát, Việt Nam cùng cả thế giới đang trong một bước chuyển lịch sử, với sự thay đổi về nền tảng, cấu trúc lẫn tính chất quy mô phát triển.

Ở tầm nhìn trung và dài hạn, bối cảnh thế giới được khắc họa bằng những đường nét ít lạc quan. Là quốc gia “đi sau” nhưng có độ mở cửa, hội nhập quốc tế cao trên mọi phương diện, Việt Nam không nằm ngoài xu thế toàn cầu và thời đại đó.

Song, trong bối cảnh chung, Việt Nam lại ở trong một tình thế phát triển có nhiều nét khác biệt, thậm chí khác thường.

Điểm nhấn mạnh đầu tiên, theo ông Thiên, là sau 3 năm trải qua đại dịch Covid-19 và vượt qua nó theo một logic “nghiệt ngã” không hoàn toàn giống nhiều nước khác, nền kinh tế Việt Nam vẫn đứng vững, tạo được đà và thế tăng trưởng - phát triển nhìn chung là tích cực.

“Các con số phản ánh thành tích tăng trưởng như ổn định kinh tế vĩ mô, thu hút đầu tư nước ngoài, đặt trong sự so sánh quốc tế, là minh chứng tốt cho nhận định này” - ông Thiên nói và cho rằng, những thành tích đó đều chứng tỏ “năng lực trụ hạng”, khả năng “đối mặt các con gió ngược” rất ấn tượng của nền kinh tế Việt Nam.

Tuy nhiên, nhìn xuyên suốt quá trình thực tiễn, có 2 vấn đề lớn đặt ra. Thứ nhất, xu hướng suy giảm liên tục và kéo dài động lực tăng trưởng của nền kinh tế. Thứ hai, nghịch lý của quá trình phát triển kinh tế.

Ở vấn đề thứ hai, ông Thiên cho rằng, quá trình phát triển kinh tế của Việt Nam thường chứa đựng nghịch lý, trong đó, có nghịch lý phát triển doanh nghiệp. “Doanh nghiệp Việt Nam giỏi chống chịu, sống dai nhưng chậm lớn, khó trưởng thành” - PGS.TS Trần Đình Thiên nhìn nhận.

Lý giải nghịch lý này, ông Thiên giải thích, lực lượng doanh nghiệp Việt, tuy gắn với quá trình chuyển đổi kinh tế chưa lâu, song có những đặc điểm phát triển khác thường. Một mặt, đó là những doanh nghiệp có năng lực chống chịu và sinh tồn phi thường.

“Một trong những bằng chứng rõ ràng nhất, thuyết phục nhất của nhận định đó là hiếm có nơi nào trên thế giới mà các doanh nghiệp phải trả lãi suất cao như ở Việt Nam - thường là cao gấp 2-3 lần các nền kinh tế thị trường “bình thường” trên thế giới, chưa kể các khoản “chi phí giao dịch” khác, cũng thường là cao vượt trội” - ông Thiên nói và nhấn mạnh, việc trả giá vốn không chỉ diễn ra trong thời gian ngắn, đơn lẻ mà kéo dài trường kỳ.

“Theo logic cạnh tranh thị trường, với gánh nặng chi phí như vậy, doanh nghiệp Việt khó có thể tồn tại trong môi trường kinh tế mở, nhất là với trình độ thấp và thực lực yếu. Thế nhưng, một cách thực tế, các doanh nghiệp Việt vẫn tồn tại một cách bền bỉ và mạnh mẽ, đóng góp ngày càng lớn vào thành tựu phát triển của đất nước” - vị chuyên gia cho hay.

Song, câu hỏi đặt ra là tại sao với năng lực chống chịu và trụ hạng hiếm có như vậy mà đa số doanh nghiệp Việt mãi cứ là những thực thể nhỏ bé và yếu kém, cứ “chậm lớn”, “khó lớn”, “ngại lớn”, khi “li ti hóa” trở thành xu hướng xuyên suốt quá trình phát triển của doanh nghiệp Việt?

Theo ông Thiên, nếu đo sự phát triển doanh nghiệp theo logic “chạy tiếp sức”, sẽ thấy vấn đề tuổi thọ của doanh nghiệp Việt là đáng lo ngại.

Theo thống kê chính thức, hàng năm, số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường tương đương 70-75% số doanh nghiệp đăng ký thành lập. “Đây là một tỉ lệ không bình thường. Nó hàm ý số doanh nghiệp Việt sống thọ không nhiều. Một bộ phận lớn trong số đó chưa kịp lớn đã ra đi” - ông Thiên nêu.

8 tháng đầu năm 2023, tỉ lệ doanh nghiệp rút khỏi thị trường là 124.700 so với số doanh nghiệp mới thành lập và gia nhập lại là 149.400 đạt xấp xỉ 84, cao vượt trội mức 68,7% của năm 2022.

“Xu thế phát triển doanh nghiệp chậm lại và khó khăn hơn trong thời gian gần đây phản ánh một tình thế mới, chưa từng thấy trong gần 40 năm đổi mới của Việt Nam” - PGS.TS Trần Đình Thiên đánh giá.

Nền kinh tế khát vốn nhưng lại khó hấp thụ

Đến hết tháng 8/2023, giải ngân đầu tư công - trọng tâm của nỗ lực “bơm vốn cho nền kinh tế” của Chính phủ được cải thiện rõ rệt so với các năm trước. Tuy nhiên, so với yêu cầu, mức độ tiến triển vẫn được coi là chậm. Giải ngân mới đạt 39,6% kế hoạch, cho dù Chính phủ, các bộ ngành và địa phương đã nỗ lực cao độ.

Trong khi đó, ở kênh tín dụng, mức tăng trưởng chỉ đạt 5,5% trong khi mục tiêu cả năm là tăng 14%.

Theo ông Thiên, mức tăng trưởng tín dụng và giải ngân vốn đầu tư công thấp thật sự là điều gây bất ngờ trong bối cảnh đa số doanh nghiệp “đói vốn, khát vốn” đang là một thực tế gay gắt. Trong khi đó, Chính phủ đã nỗ lực đưa ra nhiều chính sách và giải pháp mạnh để hỗ trợ nền kinh tế và doanh nghiệp thoát khỏi tình thế khó khăn.

Cộng lực với Chính phủ, hệ thống ngân hàng cũng làm điều chưa từng thấy khi 4 lần hạ lãi suất, áp dụng nhiều giải pháp nới lỏng điều kiện tiếp cận vốn, cho dù áp lực nợ xấu, lạm phát, tỉ giá hối đoái và cả áp lực phải đẩy mạnh cho vay tiếp tục tăng.

“Nền kinh tế khát vốn nhưng không hấp thụ được vốn, nhiều doanh nghiệp đói vốn nhưng lâm vào tình thế “không thể, không dám và không cần” vay vốn, tùy theo hoàn cảnh mỗi doanh nghiệp. Đây thực sự là một nghịch cảnh phát triển” - ông Thiên nhận định.

Từ đó, PGS.TS Trần Đình Thiên cho rằng, tình trạng ách tắc lưu thông các nguồn lực là căn nguyên “bất động hóa” các nguồn lực, làm cho chúng không thể chuyển hóa thành “động lực phát triển”, dẫn tới chỗ cơ thể kinh tế bị suy yếu, bị tổn thương và bất ổn.

Quỳnh Nga
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: kinh tế Việt Nam

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Ngày làm việc thứ hai Hội nghị Trung ương 8 khoá XIII: Thảo luận về tình hình kinh tế-xã hội năm 2023

Ngày làm việc thứ hai Hội nghị Trung ương 8 khoá XIII: Thảo luận về tình hình kinh tế-xã hội năm 2023

Đây là một nội dung của ngày làm việc thứ hai Hội nghị Trung ương 8 khoá XIII.
Việt Nam - Nhật Bản: Khởi động Nhóm Công tác xúc tiến AZEC- Chuyển đổi xanh

Việt Nam - Nhật Bản: Khởi động Nhóm Công tác xúc tiến AZEC- Chuyển đổi xanh

Sáng 3/10 tại Hà Nội, đã diễn ra Cuộc họp khởi động Nhóm Công tác AZEC -Chuyển đổi xanh giữa Bộ Công Thương Việt Nam và các đối tác Nhật Bản.
Trung ương thảo luận, làm rõ sự cần thiết, đúng đắn của việc thực hiện chế độ tiền lương mới từ 1/7/2024

Trung ương thảo luận, làm rõ sự cần thiết, đúng đắn của việc thực hiện chế độ tiền lương mới từ 1/7/2024

Chiều 2/10, tại Hội nghị Trung ương 8, Ban Chấp hành Trung ương Đảng làm việc tại tổ thảo luận lộ trình thực hiện chế độ tiền lương mới.
Phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khai mạc Hội nghị lần thứ 8 BCH TW Đảng khóa XIII

Phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khai mạc Hội nghị lần thứ 8 BCH TW Đảng khóa XIII

Ngày 2/10, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã có bài phát biểu khai mạc Hội nghị lần thứ 8 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII.
Ngày làm việc thứ nhất của Hội nghị Trung ương 8 khóa XIII

Ngày làm việc thứ nhất của Hội nghị Trung ương 8 khóa XIII

Hội nghị Trung ương 8 khóa XIII đã khai mạc sáng 2/10/2023 tại Thủ đô Hà Nội.

Tin cùng chuyên mục

Cách chức tất cả chức vụ trong Đảng đối với Bí thư Tỉnh ủy Bến Tre Lê Đức Thọ

Cách chức tất cả chức vụ trong Đảng đối với Bí thư Tỉnh ủy Bến Tre Lê Đức Thọ

Ban Chấp hành Trung ương quyết định thi hành kỷ luật cách chức tất cả các chức vụ trong Đảng đối với ông Lê Đức Thọ, Bí thư Tỉnh ủy Bến Tre.
Hội nghị Trung ương 8 (khoá XIII): Hoàn thiện dự thảo Nghị quyết mới về chiến lược bảo vệ Tổ quốc

Hội nghị Trung ương 8 (khoá XIII): Hoàn thiện dự thảo Nghị quyết mới về chiến lược bảo vệ Tổ quốc

Một nội dung của Hội nghị Trung ương 8 (khoá XIII) là tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 8 khóa XI về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới
WB dự báo GDP Việt Nam chỉ ở mức 4,7% trong năm 2023

WB dự báo GDP Việt Nam chỉ ở mức 4,7% trong năm 2023

Trong báo cáo mới nhất, Ngân hàng Thế giới (WB) dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam năm 2023 chỉ ở mức 4,7%, thấp hơn nhiều so với mục tiêu theo kế hoạch 6,5%
Khai mạc Hội nghị lần thứ tám Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XIII

Khai mạc Hội nghị lần thứ tám Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XIII

Hội nghị lần thứ tám Ban chấp hành Trung ương Đảng khoá XIII đã khai mạc trọng thể sáng nay 2/10/2023 tại trụ sở Trung ương Đảng.
Ngày lịch sử của Báo Công Thương trong buổi bình minh đất nước

Ngày lịch sử của Báo Công Thương trong buổi bình minh đất nước

Ngày 2/10/1945 được coi là "ngày lịch sử" của Báo Công Thương trong buổi bình minh đất nước khi Bộ trưởng Bộ Quốc dân Kinh tế đầu tiên đã ký nghị định lịch sử
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ dự Lễ kỷ niệm 60 năm thành lập thành phố Vinh

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ dự Lễ kỷ niệm 60 năm thành lập thành phố Vinh

Tối 30/9, tại thành phố Vinh, Chủ tịch Quốc hội đã dự Lễ kỷ niệm 60 năm thành lập TP. Vinh, 235 năm Phượng Hoàng Trung Đô.
Người phát ngôn Bộ Công an nói về vụ án Ngô Thị Tố Nhiên

Người phát ngôn Bộ Công an nói về vụ án Ngô Thị Tố Nhiên

Trung tướng Tô Ân Xô, người phát ngôn Bộ Công an ngày 30/92023 cho biết, đối tượng Ngô Thị Tố Nhiên bị bắt vì tội chiếm đoạt tài liệu của cơ quan tổ chức.
Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 9: Lựa chọn kịch bản tăng trưởng cao nhất để phấn đấu

Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 9: Lựa chọn kịch bản tăng trưởng cao nhất để phấn đấu

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn nhấn mạnh tại họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 9 diễn ra ngày 30/9/2023.
Thủ tướng Chính phủ yêu cầu thúc đẩy tăng trưởng công nghiệp chế biến chế tạo

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu thúc đẩy tăng trưởng công nghiệp chế biến chế tạo

Đây là yêu cầu được Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nêu lên trong kết luận Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 9/2023.
Cập nhật kịch bản tăng trưởng GDP năm 2023

Cập nhật kịch bản tăng trưởng GDP năm 2023

3 kịch bản tăng trưởng GDP cho cả năm 2023 được Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng nêu lên tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 9/2023.
Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 9 với các địa phương: Tạo phản ứng chính sách kịp thời

Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 9 với các địa phương: Tạo phản ứng chính sách kịp thời

Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 9/2023 được tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến đến điểm cầu 63 địa phương diễn ra sáng nay 30/9/2023.
Kinh tế 9 tháng: Vượt qua những "vùng xoáy"

Kinh tế 9 tháng: Vượt qua những "vùng xoáy"

Chính phủ đang nỗ lực điều hành chính sách nhằm đưa nền kinh tế vượt qua những "vùng xoáy" để phục hồi và hướng đến mục tiêu tăng trưởng của năm 2023.
Tổng cục Thống kê khuyến nghị những giải pháp gì để tăng trưởng kinh tế cuối năm?

Tổng cục Thống kê khuyến nghị những giải pháp gì để tăng trưởng kinh tế cuối năm?

Trong bối cảnh tăng tưởng kinh tế của Việt Nam được dự báo sẽ được cải thiện, Tổng Cục Thống kê khuyến nghị một số giải pháp nhằm đẩy nhanh tiến trình này.
Bộ Ngoại giao thông tin về 4 người Việt được giải cứu trong thùng xe ở Pháp

Bộ Ngoại giao thông tin về 4 người Việt được giải cứu trong thùng xe ở Pháp

Bộ Ngoại giao đang xác minh thông tin có 4 trong số 6 phụ nữ được tìm thấy trong một thùng xe đông lạnh ở thành phố Lyon (Pháp) là người Việt Nam.
Nhiều hãng tin nước ngoài dự báo về sự khởi sắc của kinh tế Việt Nam

Nhiều hãng tin nước ngoài dự báo về sự khởi sắc của kinh tế Việt Nam

Nhiều hãng tin nước ngoài đã đưa tin về số liệu tăng trưởng kinh tế của Việt Nam, đồng thời dự báo quá trình phục hồi sẽ khởi sắc trong thời gian tới.
Diễn đàn Tổng Biên tập 2023: Tháo gỡ khó khăn cho báo chí trong truyền thông chính sách

Diễn đàn Tổng Biên tập 2023: Tháo gỡ khó khăn cho báo chí trong truyền thông chính sách

Chiều ngày 29/9, tại Quảng Ninh, Hội Nhà báo Việt Nam chủ trì tổ chức Diễn đàn Tổng Biên tập 2023: “Truyền thông chính sách - Góc nhìn từ các cơ quan báo chí”.
Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân tiếp đoàn Nghị sĩ quốc hội CHLB Đức

Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân tiếp đoàn Nghị sĩ quốc hội CHLB Đức

Ngày 29/9, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân tiếp và làm việc với đoàn Nghị sĩ quốc hội CHLB Đức, Chủ tịch Hội nhịp cầu châu Á Andreas Scheuer.
Kinh tế Việt Nam vượt “cơn gió ngược”, tạo thế, lực và niềm tin để vững vàng tiến lên phía trước

Kinh tế Việt Nam vượt “cơn gió ngược”, tạo thế, lực và niềm tin để vững vàng tiến lên phía trước

Với sự đồng lòng của cả hệ thống, nền kinh tế Việt Nam sẽ hoàn thành nhiều mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội năm 2023.
Doanh nghiệp công nghiệp chế biến chế tạo kỳ vọng kinh doanh tốt hơn trong quý IV/2023

Doanh nghiệp công nghiệp chế biến chế tạo kỳ vọng kinh doanh tốt hơn trong quý IV/2023

Nhiều doanh nghiệp công nghiệp chế biến chế tạo đánh giá xu hướng kinh doanh sẽ tốt hơn trong quý cuối cùng của năm 2023.
Đâu là nguyên nhân khiến chỉ số giá tiêu dùng tăng?

Đâu là nguyên nhân khiến chỉ số giá tiêu dùng tăng?

Tăng học phí theo lộ trình, giá thuê nhà tăng, giá gạo, xăng dầu, gas trong nước tăng theo giá thế giới…là nguyên nhân khiến chỉ số giá tiêu dùng tháng 9 tăng.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động