Thứ hai 18/11/2024 01:20

Sắc màu thổ cẩm Lâm Bình

Nghề dệt thổ cẩm có mặt trong đời sống của người dân huyện vùng cao Lâm Bình (Tuyên Quang) từ bao đời nay. Qua bàn tay khéo léo của những người phụ nữ các dân tộc Tày, Mông, Dao, Pà Thẻn… đã dệt nên những sắc màu thổ cẩm vô cùng độc đáo.

Với Lâm Bình, bên cạnh sự đa dạng, phong phú về văn hóa của 12 dân tộc thì thổ cẩm là sự đặc sắc trong trang phục truyền thống của các dân tộc tại địa phương.

Sắc màu thổ cẩm Lâm Bình
Đồ lưu niệm làm bằng thổ cẩm truyền thống của đồng bào Dao Tiền

Sản phẩm thổ cẩm truyền thống của đồng bào các dân tộc dệt ra để làm váy, áo, làm chăn gối và trong sinh hoạt gia đình. Bên cạnh đó theo phong tục của một số dân tộc sinh sống tại Lâm Bình trước khi đi lấy chồng con giá phải biết thêu dệt được những tấm thổ cẩm để làm quà cưới biếu cha mẹ, người thân bên nhà chồng. Để phục vụ du lịch ngoài các sản phẩm thổ cẩm truyền thống, đồng bào các dân tộc còn làm thêm các đồ lưu niệm như chăn, mũ, khăn quàng, túi… bằng thổ cẩm.

Dệt thổ cẩm hoàn toàn bằng phương pháp thủ công
Sản phẩm thêu tay của người Dao Đỏ

Là người có hàng chục năm kinh nghiệm trong nghề dệt thổ cẩm, bà Vi Thị Tích dân tộc Tày, thôn Nà Hu, xã Khuôn Hà, huyện Lâm Bình chia sẻ: Điều làm nên sự đặc sắc của những sản phẩm thổ cẩm của dân tộc Tày tại Lâm Bình chính là các công đoạn làm ra tấm vải đều theo quy cách truyền thống, chất liệu hoàn toàn tự nhiên ngay cả màu nhuộm vải. Qua bàn tay khéo léo của những người phụ nữ đã tái hiện thành những họa tiết, hoa văn trên từng vuông vải.

Thổ cẩm dân tộc Pà Thẻn có giá trị thẩm mỹ cao

Còn với đồng bào Pà Thẻn, thổ cẩm có những nét rất riêng, có giá trị thẩm mỹ cao, được thể hiện bởi sự kết hợp nhiều màu sắc và những nét hoa văn độc đáo với sự trang trí bằng nhiều kiểu dáng khác nhau. Kết hợp với màu đỏ chủ đạo là những tấm vải trắng và đen, xen kẽ những đường hoa văn với các màu xanh, vàng... tạo nên bộ trang phục hài hòa.

Tranh thủ thời gian nông nhàn, bà con thêu thổ cẩm
Đồng bào Mông thêu vỏ gối
Đa số người biết dệt thổ cẩm đều trên 40 tuổi

Tuy nhiên, sự phát triển của kinh tế thị trường, nghề dệt thổ cẩm truyền thống của Lâm Bình cũng bị mai một. Nếu như trước kia mỗi gia đình người Mông, Dao, Tày... đều có khung cửi và con gái mới lớn đều phải biết dệt thổ cẩm thì ngày nay số người biết thêu dệt trên toàn huyện hiện nay không còn nhiều, đa số vẫn là phụ nữ trên 40 tuổi.

Mở các lớp dạy nghề truyền kinh nghiệm cho con cháu
Tổ chức cuộc thi dệt thổ cẩm để học hỏi và nâng cao tay nghề

Để bảo tồn nghề dệt thổ cẩm truyền thống, trong thời gian qua chính quyền địa phương, đoàn thể cùng sự quyết tâm nỗ lực của đồng bào đã đang và sẽ làm sống lại nghề. Ngoài kinh nghiệm của các bà, các mẹ chỉ bảo tại nhà, các bạn trẻ còn được còn tổ chức các lớp học. Qua lớp học, các em được hướng dẫn thực hiện thành thạo nghề dệt, rèn kỹ năng thêu và cho ra các sản phẩm đẹp, chất lượng tốt hơn.

Bên cạnh đó hàng năm huyện Lâm Bình còn tổ chức các cuộc thi dệt thổ cẩm để nâng cao tay nghề, giữ gìn nghề dệt thổ cẩm truyền thống. Việc bảo tồn và phát huy được nghề dệt thổ cẩm truyền thống không chỉ giữ gìn được giá trị văn hóa mà còn tạo điều kiện tích cực cho Lâm Bình phát triển du lịch cũng như tạo sinh kế bền vững và nâng cao thu nhập cho đồng bào.

Phạm Tiệp

Tin cùng chuyên mục

Sơn La bảo tồn và phát triển các bản du lịch gắn với giá trị văn hóa truyền thống

Huyện Bắc Yên - Sơn La dành nguồn vốn lớn đầu tư hạ tầng thiết yếu cho bà con dân tộc

Sơn La xây dựng chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ măng cho đồng bào dân tộc thiểu số

Tuyên Quang: Tập trung xây dựng hạ tầng cơ sở thiết yếu vùng dân tộc thiểu số

Lạng Sơn: Đưa di tích lịch sử, văn hóa thành sản phẩm du lịch bền vững

Huyện Mộc Châu bảo tồn và phát huy giá trị lễ hội Púng Hiéng của người Dao Tiền

Huyện Mường La - Sơn La đưa điện lưới quốc gia đến với bà con thôn bản

Huyện Mộc Châu - Sơn La đổi thay từ nguồn vốn dành cho đồng bào dân tộc thiểu số

Người Hà Lăng ở Kon Tum bảo tồn nét văn hoá truyền thống của 'nghề sinh ra từ làng'

Lạng Sơn: Từng bước nâng cao thể trạng, cải thiện tầm vóc trẻ em vùng cao

Về Gia Lai xem đồng bào Bahnar thi đan lát, dệt thổ cẩm truyền thống

Bắc Kạn: Tổ chức thành công Đại hội đại biểu các dân tộc thiểu số lần thứ IV - năm 2024

Huyện Quỳnh Nhai – Sơn La nỗ lực xây dựng hệ thống chợ để cải thiện đời sống người dân

Câu chuyện về nghệ nhân A Sứp - người nặng lòng với văn hoá cồng chiêng Tây Nguyên

Lai Châu: Tháo gỡ khó khăn trong thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia

Huyện Mai Sơn - Xây dựng chuỗi sản xuất, tiêu thụ cà phê bền vững

Huyện Phù Yên - Sơn La: Hiệu quả cao từ nguồn vốn giảm nghèo cho bà con vùng đồng bào dân tộc

Sơn La nâng cao đời sống của người dân nhờ nguồn vốn Chương trình 1719

Sơn La phát triển mạnh du lịch, cải thiện đời sống bà con vùng dân tộc thiểu số

Kon Tum: Người Xơ Đăng bảo tồn nghề đan lát truyền thống