Phát triển nghề cá bền vững là căn cốt để giải quyết vấn đề khai thác IUU

Việt Nam đang nỗ lực và cao điểm để chống khai thác IUU

Ngày 23/4, tại thành phố Đà Nẵng, Phái đoàn Ngoại giao Hoa Kỳ tại Việt Nam, thông qua Cục Phòng chống ma túy và Thực thi Pháp luật quốc tế (INL) và Lực lượng Phòng vệ bờ biển Hoa Kỳ (USCG) phối hợp cùng Cục Kiểm Ngư (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) tổ chức Hội thảo Khu vực về chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không có báo cáo và không theo quy định (IUU).

Hội thảo diễn ra trong 3 ngày (từ 23/4 đến 25/4) với hơn 70 đại biểu là các chuyên gia quốc tế và khu vực trong lĩnh vực thực thi pháp luật thủy sản, đến từ 12 quốc gia: Mỹ, Australia, Canada, Hàn Quốc, Nhật Bản, Vương Quốc Anh, Malaysia, Philippines, Indonesia, Thái Lan và Việt Nam.

Phó Cục trưởng Cục Kiểm ngư Dương Văn Cường cho hay, chúng ta đã hiểu rằng khai thác IUU là mối nguy, thách thức lớn nhất đe dọa phát triển của ngành thủy sản và là mối quan tâm chung của các quốc gia có biển.

Việt Nam đang nỗ lực và cao điểm để chống khai thác IUU, gần đây nhất là chỉ đạo của Ban Bí thư tại Chỉ thị số 32-CT/TW về chống khai thác IUU cũng như Nghị quyết số 52/NQ-CP của Chính phủ ban hành Chương trình hành động và Kế hoạch của Chính phủ triển khai thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW.

"Hội thảo lần này có ý nghĩa rất quan trọng, những thông tin diễn biến mới về chống khai thác IUU cũng như kinh nghiệm được chia sẻ sẽ được lực lượng thực thi pháp luật có liên quan của Việt Nam như kiểm ngư, cảnh sát biển, biên phòng tiếp nhận. Qua đó, giúp cho chúng ta tổ chức chống khai thác IUU, cũng như tổ chức công tác thực thi pháp luật trên biển tốt hơn", ông Dương Văn Cường nói.

Tại hội thảo, các đại biểu đã tập trung trao đổi, chia sẻ cập nhật về xu hướng toàn cầu trong đấu tranh chống IUU; thách thức về nghề cá trong khu vực; sáng kiến tăng cường hợp tác chia sẻ thông tin; tổng quan về Ủy ban Nghề cá Tây và Trung Thái Bình Dương và các công cụ về theo dõi, kiểm soát và giám sát tàu cá (MCS); kinh nghiệm xử lý vi phạm IUU trong nước và quốc tế thông qua các bài tập tình huống giả định.

Đây còn là cơ hội tốt để các bên gặp gỡ, trao đổi và chia sẻ thông tin về tình hình thực thi pháp luật trên biển cũng như tìm kiếm cơ hội tăng cường hợp tác, cùng nhau đấu tranh chống IUU hiệu quả.

Phát triển nghề cá bền vững là căn cốt để giải quyết vấn đề khai thác IUU

Ông Trần Chí Cường - Phó Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng cho biết, vấn đề khai thác cá bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) là một trong những mối đe dọa lớn nhất đối với hệ sinh thái biển và thực hiện mục tiêu phát triển nghề cá bền vững. Hằng năm, sản lượng khai thác được xác định từ IUU lên đến 20 triệu tấn, điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh kế của ngư dân, đặc biệt là cộng đồng ngư dân ven biển, làm trầm trọng thêm tình trạng nghèo đói và làm tăng thêm tình trạng mất an ninh lương thực ở phạm vi quốc gia, khu vực và toàn cầu.

"Với nhận thức trên, Việt Nam xác định rõ phát triển nghề cá bền vững là căn cốt để giải quyết vấn đề khai thác IUU, do vậy trong thời gian qua đối với ngành thủy sản, chúng tôi đã xây dựng và đang triển khai thực hiện đồng bộ chiến lược, các đề án phát triển trong các lĩnh vực khai thác, thủy sản, nuôi trồng thủy sản, bảo vệ, bảo tồn và phát triển nguồn lợi thủy sản theo hướng xây dựng và phát triển ngành thủy sản bền vững, có trách nhiệm", ông Trần Chí Cường nhấn mạnh.

Đến nay, Việt Nam đã đạt được một số kết quả nổi bật trong chống khai thác IUU, như: Đạt được sự thống nhất nhận thức cao và hành động quyết liệt trong tất cả các cấp, các ngành, cộng đồng ngư dân, doanh nghiệp và đạt sự đồng thuận của toàn xã hội đối với thực hiện các quy định của pháp luật, các quy định về chống khai thác IUU.

Xây dựng được khung pháp lý toàn diện đầy đủ về quản lý nghề cá có trách nhiệm và chống khai thác IUU theo chuẩn quốc tế. Công tác quản lý tàu cá có nhiều chuyển biến tích cực như: xây dựng và vận hành Cơ sở dữ liệu quốc gia về tàu cá, kết nối từ Trung ương đến địa phương; trên 97,65% (28.797/29.489) tàu cá hoạt động vùng khơi (có chiều dài từ 15m trở lên) được lắp đặt thiết bị giám sát hành trình VMS.

Vấn đề truy xuất nguồn gốc thủy sản được thực hiện và kiểm soát theo chuỗi, từ khâu kiểm soát sản lượng qua cảng đến cấp chứng thư xuất khẩu và kiểm soát nguyên liệu tại các nhà máy chế biến.

Xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản từ Trung ương đến địa phương, tạo dữ liệu tổng hợp phục vụ cho công tác thực thi pháp luật. Các tàu vi phạm vùng biển nước ngoài từ năm 2015 đến nay đã giảm rõ rệt.

Theo Phó Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng, việc chống khai thác IUU rất cần sự chung tay và nỗ lực của cộng đồng quốc tế, đặc biệt là sự hợp tác chặt chẽ giữa các lực lượng thực thi pháp luật trong khu vực. Do vậy, Việt Nam đánh giá cao sáng kiến của Mỹ trong việc tạo ra diễn đàn kết nối các lực lượng thực thi pháp luật thủy sản thông qua các chuỗi hội thảo khu vực về chống khai thác IUU.