Kinh tế Nhật Bản ghi nhận tăng trưởng nhưng vẫn còn đó khó khăn

Kinh tế Nhật Bản phục hồi nhẹ nhưng còn nhiều bất ổn

Sau hai quý suy giảm liên tiếp, tổng sản phẩm trong nước (GDP) của Nhật Bản trong quý 3 năm 2024 đã ghi nhận mức tăng trưởng 0,3% so với cùng kỳ năm ngoái, theo số liệu từ Chính phủ Nhật Bản công bố ngày 15/11. Trước đó, nền kinh tế nước này từng giảm 1,1% trong quý 2 so với năm 2023, cho thấy dấu hiệu hồi phục yếu ớt của nền kinh tế lớn thứ ba thế giới.

So với quý trước, GDP quý 3 tăng 0,2%, phù hợp với dự báo từ các chuyên gia trong khảo sát của hãng tin Reuters nhưng vẫn thấp hơn mức tăng 0,5% ghi nhận trong quý 2. Nếu hiệu chỉnh theo yếu tố mùa vụ để phản ánh mức tăng trưởng năm, GDP tăng 0,9%, nhỉnh hơn dự báo 0,7% nhưng lại giảm sâu so với mức 2,9% của quý trước đó. Những con số này phản ánh rõ sự mong manh trong đà phục hồi kinh tế của Nhật Bản khi động lực tăng trưởng vẫn còn yếu.

Số liệu trên được công bố trong bối cảnh Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) đang từng bước thắt chặt chính sách tiền tệ. Vào tháng 7 vừa qua, BOJ đã nâng lãi suất ngắn hạn từ 0,1% lên 0,25%, đánh dấu mức cao nhất kể từ năm 2008. Đây là lần thứ hai trong năm BOJ tăng lãi suất, sau đợt tăng đầu tiên vào tháng 3 sau 17 năm giữ lãi suất ở mức thấp kỷ lục. BOJ cũng tuyên bố sẽ tiếp tục điều chỉnh lãi suất nếu hoạt động kinh tế và giá cả diễn biến như kỳ vọng. Điều này cho thấy, dù đang nỗ lực phục hồi, nền kinh tế Nhật Bản vẫn chưa thoát khỏi tình trạng "đi trên dây" trước các áp lực từ trong và ngoài nước.

Kinh tế Nhật Bản vẫn gặp nhiều khó khăn. Ảnh minh hoạ: Bloomberg

Xuất khẩu gặp thách thức, đồng Yên tiếp tục mất giá

Dù ghi nhận tăng trưởng trong quý 3, nền kinh tế Nhật Bản vẫn đối mặt với nhiều áp lực, đặc biệt là từ tình hình kinh tế thế giới. Trong bối cảnh kinh tế Mỹ đứng trước nguy cơ suy giảm và Trung Quốc chưa có dấu hiệu hồi phục rõ rệt, hoạt động xuất khẩu – một trong những trụ cột của nền kinh tế Nhật – đang chịu nhiều sức ép. Sự suy yếu của hai nền kinh tế lớn nhất thế giới có thể làm giảm nhu cầu tiêu thụ hàng hóa từ Nhật Bản, đe dọa đến triển vọng phục hồi trong những quý tiếp theo.

Bên cạnh đó, đồng Yên Nhật tiếp tục trượt giá mạnh so với đồng USD, phần nào phản ánh sự hoài nghi của giới đầu tư vào các chính sách kinh tế của chính phủ nước này. Đồng yên mất giá khiến chi phí nhập khẩu tăng cao, đặc biệt là trong bối cảnh Nhật Bản vẫn phụ thuộc lớn vào nguồn năng lượng và nguyên liệu từ nước ngoài. Điều này có thể làm gia tăng áp lực lạm phát và tác động tiêu cực đến doanh nghiệp cũng như người tiêu dùng.

Trước diễn biến này, giới chức Nhật Bản liên tục cảnh báo thị trường không nên có hành động “đầu cơ thái quá” đối với đồng yên. Chính phủ Nhật Bản cũng phát đi tín hiệu sẵn sàng can thiệp vào thị trường ngoại hối để bảo vệ tỷ giá đồng nội tệ. Tuy nhiên, biện pháp này chỉ mang tính chất tạm thời nếu các yếu tố nội tại của nền kinh tế không được cải thiện.

Rõ ràng, dù GDP tăng trưởng trở lại trong quý 3, Nhật Bản vẫn còn rất nhiều việc phải làm để đảm bảo đà phục hồi bền vững. Tình trạng mong manh của nền kinh tế, áp lực từ thị trường quốc tế và vấn đề nội tại như đồng yên mất giá đang đặt ra không ít thách thức cho chính phủ và Ngân hàng Trung ương nước này trong thời gian tới.