Chưa hấp dẫn nhà đầu tư

Lãng phí

Theo báo cáo của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Chi nhánh Cần Thơ (VCCI Cần Thơ), tính đến tháng 6/2016, toàn vùng ĐBSCL có 78 KCN- KCX với tổng diện tích quy hoạch 14.787,6 ha. Nhưng đến nay, diện tích lấp đầy mới đạt trên 3.688 ha, còn hơn 11.099 ha đất đang bị bỏ trống.

Đặc biệt có nhiều KCN- KCX chưa thu hút được dự án đầu tư nào, đơn cử như KCN Xuân Tô (An Giang) được quy hoạch từ năm 2004 với tổng diện tích là 57,4 ha; Long An quy hoạch đến 43 KCN nhưng có đến 15 KCN còn bỏ trống… Ông Nguyễn Văn Hồng - Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư TP. Cần Thơ – cho biết, theo quy hoạch, thành phố có 8 KCN với tổng diện tích 2.267 ha nhưng mới cho thuê được 567,2 ha với khoảng 220 dự án, tổng số vốn đăng ký gần 2 tỷ USD. Trong đó, chỉ có 21 dự án FDI với số vốn 198,4 triệu USD. Tỷ lệ lấp đầy của nhiều KCN trên địa bàn chỉ đạt 12- 13% diện tích. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên do các khu, cụm công nghiệp chưa thực sự hấp dẫn các nhà đầu tư.

Việc quy hoạch quá nhiều KCN nhưng tỷ lệ lấp đầy chưa cao sẽ gây lãng phí quỹ đất cho các địa phương. Các KCN quy hoạch không đúng vị trí nhưng xây dựng cơ sở hạ tầng rồi không thu hút được dự án nào…Tính chất dàn trải, thiếu tập trung về không gian, ngành nghề, sản phẩm, tình trạng cạnh tranh không lành mạnh giữa các địa phương trong vùng cũng là những nguyên nhân khiến hiệu quả các KCX- KCN đạt thấp.

Giải pháp nào?

Ðể các KCX - KCN thực sự trở thành động lực phát triển kinh tế - xã hội, các địa phương vùng ĐBSCL cần xác định hành lang phát triển công nghiệp, đô thị, trên cơ sở đó phát triển hệ thống các KCN theo hướng liên hoàn, đồng bộ về hạ tầng, hạn chế tình trạng hình thành các cụm công nghiệp nhỏ lẻ gây lãng phí, thiếu các công trình xử lý nước thải gây ô nhiễm môi trường, bảo đảm nguồn nước cho sinh hoạt, sản xuất và nuôi trồng thủy sản. Quy hoạch chi tiết các KCN gắn với xây dựng các khu tái định cư, giải quyết tốt vấn đề an sinh xã hội đối với các hộ nông dân bị mất đất nông nghiệp...

Ở góc độ nhà đầu tư, ông Takimoto Koji - Trưởng đại diện JETRO tại TP.Hồ Chí Minh - cho rằng, thời gian gần đây giao thông đã tốt hơn, nên thời gian di chuyển từ TP.Hồ Chí Minh đến các tỉnh ĐBSCL không còn là vấn đề lớn. Khu vực ĐBSCL có thế mạnh về nguồn nguyên liệu và nguồn lao động dồi dào, tốt hơn Lào và Campuchia, đó là những lý do tích cực thu hút DN Nhật Bản đầu tư ngày càng nhiều hơn vào vùng đất này.

Theo ông Herb Cochran - Giám đốc điều hành Phòng Thương mại Hoa Kỳ (AmCham) - để thu hút nhiều hơn các nhà đầu tư, nhất là DN Hoa Kỳ, vùng ĐBSCL cần tận dụng mạng lưới kết nối trực tuyến để thu hút sự chú ý của các DN về môi trường đầu tư cũng như các chính sách thu hút đầu tư của vùng. Tập trung phát triển một số ngành sản xuất dây chuyền mà vùng ĐBSCL có thế mạnh như: May mặc, sản phẩm tiêu dùng, công nghiệp phụ trợ; đặc biệt là cơ khí và chế tạo cho ngành nông, thủy sản, phân bón, thức ăn chăn nuôi...