Bàn về một số vấn đề khi sắp xếp tinh gọn bộ máy: Nhìn từ Đà Nẵng

Sắp xếp, tinh gọn bộ máy có lẽ là “từ khóa nóng” được thảo luận nhiều nhất trong những ngày qua sau Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII.

Tại TP. Đà Nẵng, ngay sau khi Quốc hội thông qua Nghị quyết 1251/NQ-UBTVQH15 ngày 24/10/2024 về sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã của TP. Đà Nẵng giai đoạn 2023 - 2025 (Nghị quyết 1251), UBND thành phố đã tổ chức hội nghị triển khai. Đáng ghi nhận, tại hội nghị này, các quận có phường thực hiện sắp xếp lại (Hải Châu, Thanh Khê, Sơn Trà), phần nhiều đều cho biết không gặp khó khăn hay vướng mắc lớn trong quá trình tiến hành sắp xếp lại.

Tại kỳ họp HĐND TP. Đà Nẵng cuối năm 2024 (diễn ra từ ngày 11 - 13/12) mới đây, Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng Lê Trung Chinh cho biết, dự kiến ngày 30/12, các quận có phường thực hiện sắp xếp lại theo Nghị quyết 1251 sẽ công bố công tác nhân sự, hoàn tất chuyển giao để bộ máy hành chính sẽ vận hành trơn tru ngay từ đầu năm 2025.

Song song với triển khai Nghị quyết 1251, TP. Đà Nẵng cũng đã có báo cáo đề xuất phương án sắp xếp tổ chức bộ máy các cơ quan thuộc UBND thành phố, UBND các quận, huyện trên địa bàn thành phố, các hội được Đảng và Nhà nước giao nhiệm vụ.

Năm 2024, kinh tế Đà Nẵng tăng trưởng tích cực, GRDP ước tăng 7,51% so với năm 2023. Mặc dù chưa đạt được mục tiêu tăng trưởng đặt ra (từ 8 - 8,5%), tuy nhiên, đây cũng là kết quả rất đáng ghi nhận trong bối cảnh kinh tế nhiều khó khăn, nguồn lực đất đai thành phố còn bị '‘niêm phong'’ bởi các kết luận thanh tra.

Năm 2025, cùng với cả nước, bám sát định hướng Nghị quyết 18-NQ/TW, TP. Đà Nẵng tiếp tục sắp xếp bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.

Tổ chức sắp xếp bộ máy mục tiêu lớn nhất là xây dựng hệ thống chính trị thực sự tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả và phục vụ người dân tốt nhất. Khó khăn và rào cản lớn khi thực hiện sắp xếp bộ máy là vấn đề nhân sự dôi dư và vẫn sẽ có những cán bộ có tâm lý ‘'ngại thay đổi’', có cảm giác bất an trước thay đổi. Điều này có thể dẫn tới sự xáo trộn, hiệu quả hoạt động của bộ máy chính trị thời gian đầu sắp xếp, ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế - xã hội chung của địa phương.

Tuy nhiên, Nghị quyết HĐND TP. Đà Nẵng ngày 13/12/2024 thông qua kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội thành phố năm 2025 lại đặt mục tiêu kinh tế tăng trưởng 2 con số - tối thiểu tăng 10% so với năm 2024, mục tiêu rất cao (cao hơn so với tờ trình UBND thành phố trình lên HĐND thành phố là mức tăng trưởng 8 - 8,5%).

Vậy TP. Đà Nẵng có thể đạt được “mục tiêu kép”, vừa sắp xếp tinh gọn bộ máy, vừa phát triển kinh tế vượt trội hay không? Nhiều ý kiến cho rằng, TP. Đà Nẵng có thể đạt được mục tiêu này bởi đã hội đủ những yếu tố quan trọng.

Thứ nhất, TP. Đà Nẵng dành sự ưu tiên hàng đầu trong chương trình hành động năm 2025 cho sắp xếp, tinh gọn bộ máy; thể hiện rõ nét trong chủ đề năm 2025 của thành phố là “Năm tập trung sắp xếp tinh gọn bộ máy gắn với cắt giảm thủ tục hành chính, triển khai hiệu quả tổ chức chính quyền đô thị và các cơ chế, chính sách đặc thù nhằm thúc đẩy mạnh mẽ tăng trưởng kinh tế”. Điều này cũng khẳng định quyết tâm chính trị cao từ Thành ủy đến UBND, các hội đoàn thể của thành phố trong sắp xếp tinh gọn bộ máy gắn với phát triển kinh tế.

Trong sắp xếp tinh gọn bộ máy, lãnh đạo thành phố đặc biệt nhấn mạnh đến 2 yếu tố: Đảm bảo quyền lợi người dân và làm tốt công tác tư tưởng cho cán bộ.

Sắp xếp bộ máy phải đảm bảo mọi quyền lợi của người dân, không được ảnh hưởng, gây phiền hà cho người dân, mọi thủ tục hành chính phải đảm bảo thời gian. “Phải hỗ trợ nhân dân tối đa, đừng để nhân dân phải đi qua đi lại chỉ vì thủ tục hành chính khó khăn do sáp nhập tạo ra” - Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng Lê Trung Chinh nhấn mạnh trong Hội nghị triển khai Nghị quyết 1251.

TP. Đà Nẵng cũng quan tâm đặc biệt đến tâm tư cán bộ, công chức. Tại kỳ họp HĐND TP. Đà Nẵng mới đây, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Văn Quảng cho biết, trong việc sắp xếp tinh giản bộ máy, ngoài các cơ chế của Trung ương, thành phố sẽ có những cơ chế vượt trội, đặc thù để quan tâm đến đời sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, công chức sẽ không còn làm nhiệm vụ nữa hoặc được tinh giản. “Cần có những cơ chế, chính sách và có sự đồng thuận của người dân, thông suốt về mặt tư tưởng của cán bộ, đảng viên”, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng cho hay.

Thứ hai, một điều kiện khác để TP. Đà Nẵng tự tin thực hiện “mục tiêu kép” năm 2025 đó là, trung ương đã dành cho thành phố những chính sách, cơ chế đặc thù để phát triển (Nghị quyết 136 của Quốc hội về thực hiện mô hình chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù TP. Đà Nẵng). Nổi bật là việc hình thành Khu thương mại tự do Đà Nẵng, các chính sách đặc thù để phát triển công nghiệp vi mạch bán dẫn, cơ chế về quản lý tài chính/ngân sách nhà nước, các cơ chế đặc thù thu hút nhà đầu tư chiến lược… Những cơ chế, chính sách này sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/1/2025 - cơ hội vô cùng lớn để thành phố thúc đẩy kinh tế “bứt tốc”.

Ngoài ra, việc tháo gỡ được những vướng mắc của các kết luận thanh tra về đất đai cũng được coi là bước đột phá để TP. Đà Nẵng giải phóng nguồn lực đất đai, thu hút đầu tư.

Có thể thấy, gắn việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy với phát triển kinh tế, TP. Đà Nẵng không coi việc sắp xếp tinh gọn bộ máy là rào cản kinh tế, mà lấy kết quả tăng trưởng kinh tế làm “thước đo” hiệu quả sắp xếp bộ máy và thực hiện các cơ chế đặc thù.

Với sự chủ động cùng quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị, cùng “trợ lực” từ các chính sách, cơ chế đặc thù, việc hoàn thành mục tiêu kép “sắp xếp tinh gọn bộ máy hiệu lực hiệu quả và tăng trưởng kinh tế năm 2025 tối thiểu 10% so với năm 2024” của TP. Đà Nẵng là hoàn toàn khả thi.