Bài 1: Bộ đội biên phòng Hà Giang - lan tỏa những mô hình giúp dân phát triển kinh tế

Hình thành "vành đai mềm"

Là tỉnh địa đầu Tổ quốc với địa hình, thời tiết đặc biệt khắc nghiệt, Hà Giang có hơn 277 km đường biên giới giáp với tỉnh Vân Nam và khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây (Trung Quốc), với 442 mốc giới phân định lãnh thổ Việt Nam - Trung Quốc, trong đó có 358 mốc chính, 84 mốc phụ. Khu vực biên giới gồm 32 xã và 2 thị trấn biên giới, là địa bàn sinh sống của 19 dân tộc anh em với dân số 25.466 hộ/132.730 khẩu thi người dân tộc Mông chiếm trên 62%.

Hiện tại, Hà Giang có cặp cửa khẩu Quốc tế Thanh Thủy - Thiên Bảo, cửa khẩu song phương Xín Mần - Đô Long và 11 lối mở, trong đó Thanh Thuỷ là cửa khẩu có quy mô lớn nhất.

Do địa hình, thời tiết phức tạp, giao thông chưa thuận lợi và trình độ dân trí còn hạn chế nên đời sống của đồng bào dân tộc thiểu số khu vực biên giới Hà Giang vẫn còn khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo vẫn còn cao.

Đại tá Đào Hồng Hà - Chính ủy Bộ đội Biên phòng (BĐBP) tỉnh Hà Giang chia sẻ: Thực hiện Chỉ thị số 572-CT/QUTW ngày 5/10/2012 của Thường vụ Quân ủy Trung ương về “Quân đội thực hiện công tác dân tộc trong tình hình mới”, nhiều năm qua, BĐBP Hà Giang đã phối hợp cùng với các cấp ủy Đảng, chính quyền ở địa phương, triển khai nhiều hoạt động hỗ trợ người dân phát triển kinh tế, từng bước xóa đói giảm nghèo, góp phần mang lại cuộc sống ấm no, bình yên cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số nơi biên giới. Đây được xem là “vành đai mềm” trong bảo vệ an ninh biên giới của Tổ quốc.

Theo đó, các cơ quan, đơn vị trong BĐBP tỉnh đã tổ chức phát động thi đua thực hiện các nội dung, chỉ tiêu của phong trào thi đua “Dân vận khéo” gắn với phong trào thi đua quyết thắng và triển khai thực hiện có hiệu quả phong trào thi đua “Chung sức xây dựng nông thôn mới” gắn với mô hình BĐBP giúp dân phát triển kinh tế ở khu vực biên giới; phát động và thực hiện có hiệu quả phong trào “Cả nước chung tay vì người nghèo - không để ai bị bỏ lại phía sau”; chương trình “Bò giống giúp người nghèo nơi biên giới”; chương trình “Nâng bước em tới trường - con nuôi đồn biên phòng”, “Xuân biên phòng ấm lòng dân bản”; Dự án “Cán bộ, chiến sĩ quân đội nâng bước em tới trường”...

Riêng năm 2021, các đơn vị tham gia giúp dân xóa đói, giảm nghèo được 474 hộ, đã sửa chữa, làm mới 127 ngôi nhà cho hộ nghèo ở khu vực biên giới; cử trên 927 lượt cán bộ, chiến sỹ tham gia giúp đỡ nhân dân thu hoạch nông sản, khắc phục hậu quả thiên tai, tìm kiếm cứu nạn.

Cũng theo Đại tá Đào Hồng Hà, thực hiện Chương trình xây dựng nhà ở cho người có công, cựu chiến binh nghèo, hộ nghèo khó khăn về nhà ở trên địa bàn tỉnh Hà Giang giai đoạn II năm 2021, Bộ Chỉ huy BĐBP Hà Giang được giao chỉ tiêu tham gia hỗ trợ xây dựng 5 nhà với tổng số tiền 300.000.000 đồng, đồng thời huy động cán bộ, chiến sỹ tham gia giúp dân làm nhà được 564 ngày công; phối hợp với trạm y tế các xã tổ chức thăm, khám sức khỏe cho các hộ gia đình nghèo, gia đình có hoàn cảnh khó khăn, người già neo đơn được 798 người; cấp phát thuốc miễn phí trên 11.500.000 đồng, hỗ trợ trang thiết bị y tế 15.000.000 đồng, tặng ghế ngồi chờ kết quả cho Trạm Y tế xã Sơn Vĩ trị giá trên 20.000.000 đồng...

Với nhiệm vụ được giao thực hiện chương trình “Nâng bước em tới trường - con nuôi đồn Biên phòng”, BĐBP Hà Giang trong năm 2021 đã hỗ trợ 110 cháu có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn (trong đó Bộ Tư lệnh BĐBP đỡ đầu 72 cháu; Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh 38 cháu). Các đồn Biên phòng đã nhận và trực tiếp đưa về nuôi tại đơn vị 27 cháu, các cháu là người dân tộc thiểu số có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, mồ côi, con liệt sĩ, thương binh, gia đình chính sách.

Hỗ trợ người dân phát triển kinh tế

Tại huyện Mèo Vạc, Đồn Biên phòng Xín Cái được phân công phụ trách 2 xã Xín Cái và Thượng Phùng. Do nhiều yếu tố cả khách quan và chủ quan, nên 2 xã này vẫn nhiều khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo còn cao. Để hỗ trợ bà con đồng bào dân tộc nơi đây, cán bộ, chiến sỹ đồn Biên phòng Xín Cái đã trích lương và vận động các mạnh thường quân hỗ trợ 13 gia đình nghèo về cây giống, con giống. Cùng với đó là giúp hàng trăm ngày công, phối hợp với địa phương tu sửa, làm mới đường bê tông liên thôn, kênh dẫn nước và một số công trình dân sinh.

Hay từ chương trình “Chung tay vì cộng đồng - bò giống giúp người nghèo nơi biên giới”, 10 năm qua, BĐBP Hà Giang đã phối hợp với các mạnh thường quân bàn giao 2.083 con bò giống cho hộ nghèo. Từ những con giống ban đầu đó, đến nay, đã có hơn 10.000 con bò được sinh ra, góp phần không nhỏ vào việc tạo sinh kế và cải thiện đời sống cho đồng bào nơi biên giới. Đây chính là động lực để nhiều hộ nghèo vượt khó, vươn lên làm chủ cuộc sống.

Mỗi thôn, bản, mỗi xã biên giới có những đặc điểm đất đai, thổ nhưỡng, dân cư, văn hóa, dân tộc, tập quán canh tác khác nhau, cho nên các Đồn biên phòng cũng vì thế mà lựa chọn những mô hình phát triển kinh tế, phương pháp triển khai sao cho phù hợp.

Đơn cử như câu chuyện “Giúp dân cải tạo vườn tạp” ở Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế (CKQT) Thanh Thủy. Theo đó, hưởng ứng mô hình giúp dân “Cải tạo vườn tạp”, từ năm 2021 đến nay, Đồn Biên phòng CKQT Thanh Thủy đã giúp gia đình anh Chu Văn Hành, thôn Nà Toong, xã Thanh Thủy và gia đình anh Đặng Văn Lòng, thôn Tả Ván, xã Xín Chải (huyện Vị Xuyên) cải tạo toàn bộ khu vực trồng rau, màu quanh nhà, xây dựng lại hệ thống chuồng, trại để phát triển chăn nuôi, đa dạng hóa các nguồn thu nhập cho gia đình.

Nhờ sự giúp sức của BĐBP, năm 2022, gia đình anh Hành và anh Lòng đã chăn nuôi, bán được gần 1 tấn thịt lợn và trên 200kg rau xanh, tổng thu nhập mỗi nhà trên 50 triệu đồng.

Đại tá Đào Hồng Hà cho hay: Sau hơn 10 năm thực hiện Chỉ thị số 572-CT/QUTW ngày 5/10/2012 của Thường vụ Quân ủy Trung ương về “Quân đội thực hiện công tác dân tộc trong tình hình mới”, từ các nguồn vốn đầu tư, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, BĐBP Hà Giang đã tham gia xây dựng 1.408 lượt công trình phục vụ dân sinh. Triển khai 103 mô hình giảm nghèo và đầu tư xây dựng 47 công trình (đường giao thông, cầu cống, thủy lợi, điện sinh hoạt, nhà sinh hoạt cộng đồng), hỗ trợ nước sinh hoạt cho 4.494 hộ; bố trí, sắp xếp ổn định dân cư 10 dự án cho các hộ dân tộc thiểu số rất ít người.

Hưởng ứng cuộc vận động “Mái ấm cho người nghèo nơi biên giới”, BĐBP Hà Giang đã vận động các cấp, các ngành, các nhà hảo tâm quyên góp ủng hộ xây dựng được 168 ngôi nhà “Đại đoàn kết”. Tham gia xây dựng 631 nhà ở kiên cố cho người có công, cựu chiến binh nghèo, hộ nghèo trên địa bàn.

Ngoài ra, BĐBP Hà Giang còn xây dựng 15 công trình dân sinh, 4 điểm trường và hàng chục căn nhà “Mái ấm Chữ thập đỏ - Biên phòng”, vận động tặng quà cho người nghèo, tổng trị giá trên 12 tỷ đồng. Đặc biệt, những năm gần đây, thực hiện Chương trình “Xuân Biên phòng ấm lòng dân bản”, BĐBP Hà Giang đã vận động, ủng hộ, tặng quà và tiền trị giá gần 5 tỷ đồng cho nhân dân ở khu vực biên giới.

Bằng những việc làm cụ thể, giờ đây đến với các xã vùng biên của Hà Giang, hình ảnh người lính “Bộ đội Cụ Hồ” đã rất đỗi quen thuộc và thân thương, được đồng bào các dân tộc ở Hà Giang tin tưởng và yêu mến. Những việc làm của các anh đã góp phần mang lại diện mạo mới, sức sống mới cho hàng nghìn gia đình các xã vùng cao biên giới của Hà Giang.

(Còn nữa)