Xây dựng Mang Yang - Gia Lai thành thiên đường bò sữa

Đây là nhận định chung của các chuyên gia kinh tế, nhà khoa học nông nghiệp tại buổi tọa đàm "Xây dựng Mang Yang - Gia Lai thành thiên đường bò sữa", do báo Thanh Niên tổ chức sáng 16/4 tại TP. Hồ Chí Minh.

Theo công bố Quy hoạch Gia Lai đến năm 2050, Gia Lai được quy hoạch thành "cao nguyên sinh thái, thể thao và sức khỏe", là vùng đất xanh, phát triển kinh tế dựa trên nền tảng công nghệ số, hình thành các mô hình nông nghiệp sinh thái, hiện đại, thông minh, nông nghiệp hữu cơ có thương hiệu. Ưu tiên phát triển các ngành công nghiệp thân thiện môi trường, phục vụ nông nghiệp, phát triển dịch vụ logistics, khoa học công nghệ để xây dựng chuỗi sản phẩm nông nghiệp...

Về khí hậu thổ nhưỡng, huyện Mang Yang - Gia Lai hội tụ mọi điều kiện cần và đủ để phát triển các trang trại chăn nuôi bò sữa. Nằm ở độ cao khoảng 800m so với mặt nước biển, Mang Yang có khí hậu mát mẻ, hệ thống sông suối tương đối dày, phân bổ đều trên khắp địa bàn. Đây là những điều kiện lý tưởng để phát triển đàn bò sữa với chất lượng tuyệt hảo.

Một yếu tố quan trọng để biến các lợi thế thành hiện thực, đó chính là các nhà đầu tư, những người mang vốn, công nghệ, kinh nghiệm cũng như kết nối với thị trường trong nước và thế giới. Tại Mang Yang đang có sự hiện diện của nhà sản xuất sữa hàng đầu Việt Nam - Nutifood với trang trại Nutimilk, trang trại đầu tiên tại Việt Nam cho nguồn sữa tươi đạt chuẩn thế giới.

Theo số liệu thống kê, tiêu dùng sữa trên đầu người của Việt Nam hiện nay vẫn ở mức thấp, chỉ khoảng 27 lít/người/năm so với 35 lít/người/năm tại Thái Lan và 45 lít/người/năm tại Singapore vào năm 2021. Dự báo mức tiêu thụ bình quân sữa trên đầu người tại Việt Nam sẽ đạt 40 lít/người/năm vào năm 2030, tương đương tốc độ tăng trưởng kép khoảng 4% hằng năm.

Chính vì vậy, PGS-TS Trần Quang Trung - Chủ tịch Hiệp hội Sữa Việt Nam cho rằng, phát triển mô hình trang trại chăn nuôi bò sữa để chủ động nguồn nguyên liệu cho ngành này là yêu cầu bức thiết, nhất là khi nhu cầu sữa ngày càng gia tăng cùng với sự gia tăng của dân số cũng như mối quan tâm về sức khỏe và dinh dưỡng của người tiêu dùng.

Chủ tịch Hiệp hội Sữa Việt Nam cũng cho rằng, lâu nay, các doanh nghiệp phát triển đàn bò sữa thường chọn những nơi có khí hậu mát để phát triển đàn bò sữa có chất lượng và năng suất cao như Đà Lạt, Mộc Châu... nơi môi trường lý tưởng cho bò sữa sinh sống để có dòng sữa tươi chất lượng cao, sản lượng tốt tương đương với sữa được sản xuất ở những “cường quốc” về sản phẩm này trên thế giới như Úc, New Zealand, Ireland.

Tuy nhiên, ngoài các địa danh nổi tiếng lâu đời như Đà Lạt (Lâm Đồng) hay Mộc Châu (Sơn La), theo PGS-TS Trần Quang Trung, Mang Yang (tỉnh Gia Lai) được xem như một ốc đảo xanh tươi, cách biệt hoàn toàn với sự náo nhiệt của đô thị. Khí hậu quanh năm mát mẻ và trong lành, với nhiệt độ dao động từ 21-25°C, độ ẩm 82% cùng những bãi cỏ xanh tốt là nguồn thức ăn tự nhiên và giàu dinh dưỡng.

Đặc biệt, địa hình đồi núi của Gia Lai có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ nguồn nước sạch tự nhiên. Riêng tại Mang Yang, hệ thống sông suối tương đối dày, phân bổ rộng khắp địa bàn. Đây là những điều kiện lý tưởng để phát triển đàn bò sữa.

Mặt khác,“sự kết hợp giữa môi trường thiên nhiên thuần khiết, với việc nhập giống bò sữa cao sản và công nghệ sản xuất hiện đại sẽ mang đến cho người tiêu dùng Việt Nam nguồn sữa tươi dồi dào, chất lượng. Có thể thấy, điển hình sữa tươi tại trang trại bò sữa NutiMilk tại Mang Yang đã đạt đến 3,5gr đạm trên 100ml sữa, sản lượng 35 lít/con bò vắt sữa/ngày; chất lượng và sản lượng tương đương với các nước chăn nuôi bò sữa lớn trên thế giới” - Chủ tịch Hiệp hội Sữa Việt Nam khẳng định.

Chia sẻ về giải pháp để tự chủ nguyên liệu sữa cho Việt Nam cũng như quan điểm về việc biến những địa danh lợi thế như Mang Yang - Gia Lai trở thành “thiên đường chăn nuôi bò sữa”, GS.TS Bùi Chí Bửu - nguyên Viện trưởng Viện Khoa học Kỹ thuật Nông nghiệp Miền Nam cho rằng, để phát triển bò sữa ở Gia Lai nên bắt đầu từ giống.

Theo GS.TS Bùi Chí Bửu, trung bình sản lượng sữa Việt Nam là 4.600 kg/con/chu kỳ (305 ngày). Thế nhưng ở các nước tiên tiến, con số này là 6.000 kg/con/chu kỳ (305 ngày); Nhật và Israel, sản lượng đạt 9.000 - 11.000 kg/con/chu kỳ (305 ngày)

Do đó, giống bò sữa là yếu tố quyết định đầu tiên, trong đó, hướng nuôi cấy phôi bò sữa cao sản là bắt buộc. Các nước Nhật Bản, Hàn Quốc, Israel đầu tư rất mạnh trong nghiên cứu và phát triển (R&D), kỹ thuật cấy phôi bò sữa cao sản, cho năng suất sữa rất cao là minh chứng cho đầu tư nghiên cứu và phát triển trong ngành chăn nuôi bò sữa.

"Giống ban đầu như một điểm tựa của đòn bẩy. Sự quan tâm không đầy đủ sẽ dẫn đến kết quả thảm hại, mà nhiều năm liền sau đó chúng ta phải khắc phục vô cùng vất vả. Đó là bài học trong nhiều năm qua của sản xuất bò sữa Việt Nam" - GS-TS Bùi Chí Bửu nhấn mạnh.

Các chuyên gia kinh tế, chuyên gia nông nghiệp, chuyên gia sữa hàng đầu Việt Nam tại tọa đàm nhìn nhận: Phát triển mô hình trang trại chăn nuôi không chỉ thay đổi cơ cấu nông nghiệp từ truyền thống sang hiện đại, xây dựng Mang Yang - Gia Lai thành thủ phủ bò sữa không chỉ tạo ra một thương hiệu cho địa phương mà còn giải quyết được sinh kế cho người địa phương và vùng lân cận.

Chia sẻ tại tọa đàm, ông Nguyễn Tuấn Anh - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai, bày tỏ trân trọng những người khám phá, tìm ra tiềm năng của vùng đất này, cùng chung tay để phát triển kinh tế. Đồng thời khẳng định, ủng hộ và cam kết đồng hành cùng nhà đầu tư đi tiên phong, có quyết tâm "Xây dựng Mang Yang- Gia Lai thành thiên đường bò sữa".