Thúc đẩy đào tạo theo mô hình Kosen tại Việt Nam

Mô hình Kosen (Nhật Bản) là một hệ thống giáo dục đặc trưng của Nhật Bản trong việc đào tạo ra những kỹ sư có khả năng đóng góp cho sự phát triển kinh tế cao bằng khoa học công nghệ.

Với sự ưu việt của mô hình, năm 2018, Bộ Công Thương là Bộ ngành đầu tiên của Việt Nam hợp tác với Tổ chức trường Công nghệ quốc gia Nhật Bản (KOSEN) triển khai mô hình đào tạo kỹ sư thực hành Kosen (dự án) nhằm phát huy thế mạnh của giáo dục công nghệ cho các tổ chức và góp phần phát triển nguồn nhân lực cho ngành công nghiệp.

Dự án đào tạo này được thí điểm tại 3 trường cao đẳng gồm: Trường cao đẳng Công nghiệp và Thương mại (COIT), Trường cao đẳng Công nghiệp Huế (HUE-IC), Trường cao đẳng kỹ thuật Cao Thắng (CTTC).

Bà Phạm Ngô Thùy Ninh - Vụ Tổ chức Cán bộ, Bộ Công Thương cho biết, trong hai năm qua, sau khi cơ bản hoàn thành việc hỗ trợ xây dựng chương trình đào tạo Kosen phù hợp với điều kiện thực tế của Việt Nam và chuyển giao chương trình, giáo trình, đào tạo bồi dưỡng cho giảng viên các trường, theo đề xuất của Bộ Công Thương, Tổ chức Kosen tại Nhật và Văn phòng dự án Kosen tại Việt Nam đã tích cực giới thiệu các doanh nghiệp Nhật Bản và công ty Nhật Bản đang đầu tư tại Việt Nam về chương trình đào tạo của các Trường và kết nối các doanh nghiệp với các Trường thí điểm, đảm bảo cho sinh viên thực hành, thực tập tại doanh nghiệp, thúc đẩy việc tuyển dụng sinh viên sau tốt nghiệp.

Đến nay, ghi nhận của Bộ Công Thương cho thấy, mô hình đào tạo này đang được triển khai tích cực. Theo báo cáo của các Trường, những ưu điểm vượt trội của chương trình đào tạo Kosen đã bước đầu đem lại hiệu quả, nâng cao kiến thức, kỹ năng nghề, phẩm chất, đạo đức nghề nghiệp cho sinh viên Việt Nam theo học. Đặc biệt, hiện các doanh nghiệp Nhật tại Nhật Bản cũng như tại Việt Nam rất quan tâm, đón chờ lứa sinh viên Kosen vừa ra trường và sắp ra trường.

Tại Trường cao đẳng Công nghiệp Huế (HueIC), Nhà trường bắt đầu tuyển sinh khóa đầu tiên ngành Công nghệ Kỹ thuật Điện – Điện tử theo Chương trình Kosen 12+3 từ năm học 2019-2020, đến nay đã tuyển sinh và đang đào tạo 3 khóa ngành Công nghệ Kỹ thuật Điện – Điện tử với tổng số 113 sinh viên.

Ngoài ra, năm 2023, theo báo cáo có 58 sinh viên tốt nghiệp ra trường và 100% có việc làm, trong đó có hơn 50% sinh viên tốt nghiệp theo mô hình Kosen tại Trường cao đẳng Công nghiệp Huế (HueIC) làm việc tại các doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam như: Canon Việt Nam, Công ty TNHH Daiwa Việt Nam, Công ty TNHH Mabuchi Motor Đà Nẵng, Công ty TNHH Murata Manufactiring Việt Nam… Đồng thời, có 3 sinh viên được Công ty thang máy Mitshubishi tuyển dụng và hiện đang làm việc tại Nhật Bản.

Còn theo báo cáo của Trường cao đẳng Công nghiệp và Thương mại (COIT), năm 2022, nhà trường đã xây dựng các phòng học theo chuẩn Kosen; áp dụng, duy trì thực hiện 5S trong môi trường học tập; xây dựng xong chương trình đào tạo nghề điện tử công nghiệp. Hiện tại Nhà trường đang đào tạo 3 lớp Kosen, lớp tuyển sinh năm 2020 có 32 em đang học năm thứ 3, đầu tháng 4 sẽ xét tốt nghiệp đợt 1 để chuyển tiếp học giai đoạn 2 liên thông lên cao đẳng; lớp tuyển sinh năm 2021 có 24 em đang học năm thứ 2; lớp tuyển sinh năm 2022 có 34 em đang học năm thứ 1.

Năm 2022, Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp và Bộ Công Thương đã thống nhất thành lập Ủy ban mô hình Kosen Việt Nam nhằm hướng tới mục tiêu nhân rộng và chuẩn hóa hơn nữa chất lượng của Chương trình đào tạo Kosen - Việt Nam tiến tới được công nhận tương đương Chương trình Kosen - Nhật Bản; đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu trong nước và khu vực; đồng thời góp phần vào việc phát triển nguồn nhân lực kỹ thuật cho nền công nghiệp Việt Nam và thúc đẩy việc giao lưu hoạt động giáo dục kỹ thuật giữa Việt Nam, Nhật Bản.

Theo kế hoạch Dự án Việt Nam – Kosen năm 2023 các hoạt động hợp tác thúc đẩy mô hình đạo Kose sẽ tiếp tục tập trung vào các nội dung hợp tác giữa KOSEN với Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, Bộ Công Thương, trong đó phía KOSEN (Nhật Bản) sẽ triển khai các khoá tập huấn cho cán bộ cơ quan hành chính và giáo viên Việt Nam; hỗ trợ việc làm, giáo dục hướng nghiệp, tổ chức các hội thảo, hội nghị về phát triển mô hình Kosen tại Việt Nam…

Về phía Bộ Công Thương cũng đã xác định việc triển khai các hoạt động đào tạo cho giai đoạn tiếp theo cần hướng đến các mục tiêu chính bao gồm: Hoàn thiện Chương trình đào tạo theo mô hình Kosen, đạt được chuẩn đầu ra như mong muốn của cả hai bên; Tăng cường hợp tác giữa các Trường và các doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt nam và các doanh nghiệp Nhật Bản tại Nhật bản nhằm hỗ trợ sinh viên tham quan, thực tập và làm việc tại các doanh nghiệp.