Hơn 8 tháng thực thi Hiệp định RCEP: Các doanh nghiệp khu vực khai thác nhiều cơ hội lớn
Ngày 19/9, tại Hội chợ Triển lãm ASEAN-Trung Quốc (CAEXPO) lần thứ 19 kéo dài bốn ngày ở Nam Ninh (Trung Quốc), các nhà lãnh đạo tham dự sự kiện đã khẳng định việc Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP), đã có hiệu lực đối với các quốc gia thành viên, đang mở ra những cánh cửa lớn cho các doanh nghiệp trong khu vực.
Hơn tám tháng kể từ khi Hiệp định RCEP được thực thi, các thành viên đã nỗ lực giúp các doanh nghiệp ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương khai thác các cơ hội lớn. Do đó, các quan chức chính phủ và các chuyên gia thương mại đều kêu gọi nỗ lực hơn nữa để các doanh nghiệp quen thuộc với các quy tắc RCEP. Trên tiền đề đó, khối thương mại lớn nhất thế giới đã rõ ràng đang trở thành tâm điểm trong một nền kinh tế toàn cầu nhiều biến động, trong bối cảnh triển vọng tăng trưởng toàn cầu không ổn định, đại dịch và địa chính trị đang diễn ra.
Tiến bộ đáng chú ý của hiệp định thương mại và tiềm năng to lớn chưa được khai thác của RCEP được coi là bằng chứng về vai trò của hiệp định này như một chất keo ổn định tăng trưởng toàn cầu, đặc biệt là khi so sánh với các sáng kiến kinh tế mới. Theo các chuyên gia thương mại tham dự CAEXPO năm nay, thỏa thuận thương mại khổng lồ dự kiến sẽ đạt được bước tiến quan trọng trong tương lai gần với hy vọng RCEP sẽ thúc đẩy tăng trưởng thương mại nhanh hơn và mối quan hệ kinh tế chặt chẽ hơn giữa các nước thành viên.
Trong bài phát biểu trước cuộc đối thoại đặc biệt về hợp tác kinh doanh RCEP tại CAEXPO ngày 17/9, Bộ trưởng Điều phối các vấn đề kinh tế Indonesia Airlangga Hartarto cho biết Indonesia đã vừa phê chuẩn RCEP và đang bước vào giai đoạn thực thi. Còn Philippines được cho là sẽ sớm hoàn thành các thủ tục phê duyệt trong nước. RCEP sẽ được tất cả các thành viên phê chuẩn đầy đủ vào cuối năm nay có vẻ rất hứa hẹn.
Một báo cáo về môi trường kinh doanh ASEAN đã được công bố trong hội chợ CAEXPO thường niên năm nay, cho biết việc một thành viên chưa hoàn thành quy trình phê duyệt trong nước RCEP, dẫn đến các rào cản tiếp cận thị trường cao. Việc phê chuẩn cuối cùng được mong đợi của thỏa thuận dự kiến sẽ khuyến khích nhiều doanh nghiệp hơn trong khối thương mại tham gia vào nhóm RCEP.
Trong tám tháng đầu tiên, các doanh nghiệp khu vực đã làm quen với RCEP thông qua các hoạt động hướng dẫn các doanh nghiệp về việc làm thế nào để hưởng lợi từ các quy tắc RCEP, với lý do nhầm lẫn về quy tắc xuất xứ tích lũy của RCEP là một trong những khó khăn lớn mà cộng đồng doanh nghiệp phải đối mặt. Các quy tắc, được coi là lợi ích lớn nhất trong khuôn khổ RCEP, cho phép đầu vào từ khối được tính là hàng nội địa khi được sản xuất tại một thành viên RCEP, do đó hài hòa các quy tắc xuất xứ và giảm chi phí thương mại.
Trong nỗ lực chuyển đổi thực sự các quy tắc RCEP thành lợi ích thương mại mang lại cho vô số công ty, cần phải ưu tiên giáo dục các nhà giao dịch về các quy tắc RCEP và về tiềm năng chưa được khai thác của việc thúc đẩy thực hiện thỏa thuận. Các cơ quan và hiệp hội ngành hàng cấp quốc gia cần đưa ra các kế hoạch hành động để giám sát sự liên kết của các doanh nghiệp trong hoạt động và chiến lược của họ với thỏa thuận.
Những nỗ lực trên diện rộng nhằm tăng cường thực hiện thỏa thuận được coi là cung cấp một liều thuốc trấn an rất cần thiết trong bối cảnh những trở ngại về tăng trưởng mờ nhạt trên toàn cầu. Tất cả các quốc gia hiện phải phục hồi nền kinh tế của mình và RCEP tập trung vào hai điều, đó là giảm thuế quan, cũng như tạo thuận lợi cho thương mại.
Các nghiên cứu của ASEAN cho thấy Malaysia có khả năng được hưởng lợi nhiều nhất từ RCEP và lợi ích có thể đạt 200 triệu USD. Một ví dụ mới về các cơ hội hỗ trợ RCEP là việc ký kết một dự án trị giá 326 triệu đôla trong CAEXPO vào cuối tuần qua - Công viên logistics quốc tế Kuantan Malaysia -Trung Quốc. Dữ liệu chính thức cho thấy nền kinh tế Malaysia đã tăng trưởng 8,9% trong quý II, đánh bại các ước tính của thị trường.
Các nền kinh tế đang phát triển nhanh khác trong khu vực bao gồm Việt Nam ghi nhận mức tăng trưởng GDP quý II là 7,7% và Philippines có nền kinh tế tăng trưởng 7,4% trong quý 2. Khối RCEP được cho là điểm sáng nhất trên toàn cầu về tăng trưởng kinh tế và các công ty đa quốc gia chắc chắn sẽ tìm kiếm các cơ hội kinh doanh trong khu vực cùng với sự phê chuẩn đầy đủ của thỏa thuận. Trong một dấu hiệu cho thấy lợi nhuận do RCEP gây ra đã chống lại vòng xoáy đi xuống nói chung, đặc biệt là ở Mỹ và châu Âu, nơi tăng trưởng đang bị đe dọa bởi lạm phát tăng cao và khủng hoảng năng lượng.
CAEXPO năm nay cũng chứng kiến ảnh hưởng thương mại của RCEP. Ban Thư ký CAEXPO cho biết có 20 dự án đầu tư có sự tham gia của các thành viên RCEP đã được ký kết tại hội chợ với tổng số 267 dự án được ký kết với số vốn đầu tư lên tới 59,14 tỷ USD, tăng 37% so với năm trước và là mức cao nhất mọi thời đại trong kỷ lục của hội chợ. Các nhà quan sát nhấn mạnh, những lợi ích hữu hình chứng minh cho vai trò của thỏa thuận lớn như một vật liệu hỗ trợ dẫn dắt tăng trưởng toàn cầu, khiến nó trở nên khác biệt so với những sáng kiến khác.