Đưa điện lưới về vùng sâu, vùng xa tỉnh Nghệ An: Vẫn là câu chuyện thiếu vốn

Sức sống mới cho bản làng

Với người dân bản Đôm xã Châu Phong, huyện Quỳ Châu (Nghệ An) thời gian trước đây, điện lưới quốc gia như là thứ gì đó quá xa xỉ. Theo lời kể của người dân xã Châu Phong, quanh năm bà con chỉ biết đến ánh sáng mặt trời, đèn dầu. Không điện, sản xuất hạn chế và diện tích đất đai ít ỏi, chủ yếu là rừng núi nên cuộc sống của hàng trăm, hàng nghìn hộ dân nơi đây gần như chỉ biết bấu víu vào rừng núi. Cái nghèo cứ đeo đẳng bản làng như chẳng thể có lối thoát…

Hệ thống điện lưới từ bản Ban đi qua bản Chiềng vào bản Đôm 1 được đầu tư xây dựng và chính thức được đóng điện vào cuối năm 2020. Nhờ nguồn sáng từ dòng điện lưới quốc gia, bản làng như thức tỉnh, ánh sáng điện như mang một sức sống mới cho bản làng. Điện lưới quốc gia đã dần được “phủ kín” khắp các bản làng. Ông Lang Thái Loan - bản Đôm 2, xã Châu Phong - chia sẻ, đã hơn 70 năm ông sống ở đây, cuộc sống không có điện thiếu thốn trăm bề. Nay, điện lưới cuối cùng cũng đã đến với bản làng. Từ nay có điện rồi dân làng làm việc gì cũng thuận lợi, dễ dàng, không sợ tối nữa. Có điện, các cháu học bài sẽ thuận lợi, chăm chỉ hơn, đời sống kinh tế của bà con sẽ khấm khá hơn thôi…

Anh Vi Văn Bình – Bản Đôm 2 - cho biết, bản có gần 160 hộ dân, đều là cộng đồng dân tộc Thái, cuộc sống của người dân nơi đây còn khó khăn. Trước đây chưa có điện, người dân hạn chế về thông tin, có điện rồi thì người dân yên tâm mua sắm các thiết bị như tivi, tủ lạnh, quạt điện, rồi máy móc phục vụ sản xuất... để từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống hơn, người dân các bản làng có điều kiện để phát triển kinh tế hơn.

Chi phí lắp đặt cao

Ông Bành Hồng Hiển - Giám đốc Công ty Điện lực (PC) Nghệ An - cho hay, thực hiện Dự án Cấp điện nông thôn từ điện lưới quốc gia tỉnh Nghệ An, từ năm 2014 đến nay qua 2 giai đoạn, ngành điện Nghệ An đã nỗ lực đưa điện lưới quốc gia về tận 80 thôn, bản, vùng sâu, vùng xa.

Tuy nhiên, theo tiến độ dự án, đến thời điểm hiện tại, tỉnh vẫn còn 153 thôn, bản ở vùng núi rẻo cao chưa có điện lưới quốc gia. Trong đó nhiều nhất là Kỳ Sơn 87 bản; đến Quỳ Châu 13 bản, Quế Phong 12 bản...

Theo ngành điện Nghệ An thì đây là những bản rẻo cao, địa hình đồi núi hiểm trở, xa lưới điện quốc gia, xa đường giao thông, dân cư ở rải rác, thưa thớt, khó khăn cho việc thi công dẫn đến chi phí lắp đặt rất đắt, gấp nhiều lần so với bình quân chung nên cần vốn đầu tư rất lớn. Trong khi đó, dự án đưa điện về thôn, bản, phụ thuộc rất nhiều vào nguồn vốn trung hạn của nhà nước giai đoạn 2021- 2025 bố trí, trong đó 85% nguồn vốn ngân sách nhà nước và 15% nguồn vốn của EVN nên hoàn thành đúng tiến độ đề ra là rất khó.

Hiện bước vào giai đoạn 3 của chương trình, ngành điện dự kiến trong năm 2021 sẽ xây dựng trên địa bàn 49 bản, 27 xã thuộc 7 huyện của tỉnh Nghệ An, với tổng mức đầu tư 150.258 triệu đồng, nhưng đến thời điểm này PC Nghệ An đang trình Tổng công ty Điện lực miền Bắc chờ Bộ Công Thương phê duyệt nhà thầu.