Đầu tư kinh doanh bất động sản TP. Hồ Chí Minh sụt giảm

Doanh nghiệp bất động sản gặp nhiều khó khăn

Tại cuộc họp ngày 28/3 với Hiệp hội Bất động sản TP. Hồ Chí Minh (HoRea) về tình hình đầu tư - kinh doanh BĐS trên địa bàn thành phố, Giám đốc Sở Xây dựng TP. Hồ Chí Minh - ông Trần Trọng Tuấn - cho biết, các dự án đủ điều kiện bán nhà hình thành trong tương lai trên địa bàn thành phố (TP) giảm mạnh, số lượng cấp phép các dự án nhà ở thuộc thẩm quyền Sở Xây dựng giảm 63%, các dự án được chủ đầu tư thực hiện các thủ tục để được công nhận chủ đầu tư cũng giảm mạnh.

Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, Chủ tịch HoRea - ông Lê Hoàng Châu - cho hay, nguyên nhân chính dẫn đến số lượng các dự án cấp phép giảm mạnh 3 tháng đầu năm 2019 do hệ thống pháp luật vẫn chưa đảm bảo tính hệ thống, đồng bộ. Mặt khác, thủ tục hành chính phức tạp, chồng chéo… dẫn đến cơ chế "xin-cho"...., nếu không có những giải pháp kịp thời tháo gỡ cho doanh nghiệp (DN), tình hình sẽ khó khăn nhiều hơn nữa.

DN BĐS đang rất lo ngại trước tình trạng nhiều dự án BĐS bị ách tắc, không được cơ quan Nhà nước xem xét, giải quyết kịp thời, kéo theo nguồn thu ngân sách Nhà nước từ BĐS cũng sụt giảm. Theo thống kê của Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh, tổng nợ thuế trong 2 tháng đầu năm 2019 trên địa bàn TP lên đến 10.110 tỷ đồng, tăng 13,5% so với thời điểm 31/12/2018. Trong đó, các khoản nợ liên quan tới đất là 1.370 tỷ đồng (chiếm 14%) và đã có đến 76 DN BĐS nợ thuế với tổng số tiền sử dụng đất gần 800 tỷ đồng.

Ngoài ra, nhiều dự án BĐS bị ách tắc, kéo theo chi phí DN tăng lên, mất cơ hội kinh doanh, khó khăn thêm chồng chất, điều này đồng nghĩa với tính minh bạch môi trường kinh doanh bị suy giảm, khó đoán định và có thể làm tăng tính rủi ro cho DN do có nhiều dự án bị xem xét xử lý lại.

Theo Sở Xây dựng, hiện các dự án nhà ở thương mại có 3 vướng mắc chính: lựa chọn chủ đầu tư, chuyển mục đích sử dụng đất và cấp phép xây dựng. Về việc xem xét chủ trương đầu tư cho từng dự án, UBND TP. Hồ Chí Minh đã chỉ đạo Sở Xây dựng cấp phép đối với những dự án nhà ở thương mại có 100% đất ở hợp pháp.

Tuy nhiên, đối với những dự án chưa phải 100% đất ở mà phải chuyển mục đích sử dụng từ các nguồn đất khác, UBND TP đã giao cho Sở Kế hoạch và Đầu tư TP. Hồ Chí Minh thụ lý giải quyết hồ sơ để trình TP xem xét thì đều bị ách tắc và chỉ dừng lại ở bước công nhận chủ trương đầu tư. Trong khi đó DN muốn thực hiện các bước tiếp theo, dự án phải được phê duyệt quy hoạch 1/500, sau đó mới được chuyển mục đích sử dụng đất. Nhưng theo quy định của Luật Quy hoạch thì chủ đầu tư dự án mới được lập quy hoạch 1/500 để trình cơ quan chức năng thẩm định và phê duyệt. Vì vậy, Sở Xây dựng kiến nghị, khi có chủ trương đầu tư rồi thì nhà đầu tư được lập quy hoạch 1/500…

Trả lời công khai, minh bạch dự án cho doanh nghiệp

Chủ tịch HoRea cho rằng, hiện nhiều dự án chỉ có tỷ lệ đất công chiếm tỷ lệ rất nhỏ nhưng toàn bộ dự án bị “đóng băng”. Để tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn trên, HoRea kiến nghị: Đối với dự án có quỹ đất hỗn hợp xen cài diện tích đất công (đường nội bộ, hẻm, lối đi, đất hở, kênh mương nội đồng...), thường chiếm tỷ lệ khoảng trên dưới 10% diện tích dự án, cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện giao đất, cho thuê đất cho chủ đầu tư không thông qua đấu giá.

Chủ đầu tư phải hoán đổi, trả lại mặt bằng đất ở đã có hạ tầng tại dự án cho Nhà nước theo tỷ lệ 10% - 15% (hoặc tỷ lệ khác do TP quy định). Hay, áp dụng các phương pháp xác định “giá đất cụ thể” phù hợp giá thị trường theo quy định của pháp luật đất đai đối với phần diện tích đất công này và chủ đầu tư nộp vào ngân sách Nhà nước, để được giao đất, cho thuê đất…

Nhằm tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn cho doanh nghiệp BĐS hiện nay, Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh - ông Trần Vĩnh Tuyến - khẳng định, đối với các kiến nghị cụ thể, dự án cụ thể liên quan đến sở ngành nào thì sở ngành đó phải có văn bản trả lời gửi cho DN đó một cách công khai, minh bạch. Trong đó, những vấn đề thuộc sở ngành, quận, huyện thì đơn vị đó giải quyết, nếu thuộc thẩm quyền của TP thì UBND TP giải quyết và nếu thuộc thẩm quyền bộ, ngành trung ương thì TP kiến nghị giải quyết.

“Sở Xây dựng phải công khai pháp lý của các dự án quản lý theo thẩm quyền của sở để người dân, DN biết. Đặc biệt, tới đây, UBND TP sẽ phê duyệt quy chế phối hợp giữa các sở ngành với nhau, tiếp đến là sở ngành với DN. Nếu sở này cần hỏi sở kia về một vấn đề nào đó, mà trong thời gian theo quy định nơi được hỏi không trả lời thì xem như đồng ý” - ông Trần Vĩnh Tuyến nhấn mạnh.