Cước vận tải biển “cản đường” xuất khẩu gỗ

Ông Thang Văn Hóa - Giám đốc Công ty TNHH Hào Hưng - chia sẻ, năm 2021, nhiều DN không dám nhận đơn hàng cho cả năm mà chỉ dám ký các đơn hàng ngắn hạn trong 1 - 2 quý vì lo ngại diễn biến phức tạp của dịch Covid-19, tình hình thiếu container rỗng và biến động của cước vận tải biển.

Trong khi đó, ông Nguyễn Liêm - Giám đốc Công ty Cổ phần Lâm Việt - cũng tỏ ra lo lắng bởi 2 tháng đầu năm, dù XK nhiều nhưng các DN sản xuất và thương mại thu hiệu quả thấp do tất cả yếu tố đầu vào nguyên liệu tăng, trong khi giá XK không tăng. Ông Nguyễn Liêm nhận định, khi dịch Covid-19 cơ bản được khống chế, giá thuê container mới giảm, việc quay vòng vận chuyển container nhanh hơn. “Trước đây, giá cước container khoảng 2.800 - 3.000 USD, nay có những cảng, chi phí này lên đến 11.000 - 13.000 USD” - ông Nguyễn Liêm cho biết.

Báo cáo của Hiệp hội Chế biến gỗ và Lâm sản Việt Nam (VIFORES) vừa gửi Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho thấy, năm 2020, giá trị XK ngành gỗ đạt 12,37 tỷ USD, cần khoảng từ 650.000 - 700.000 container rỗng. Dự kiến, năm 2021, với giá trị XK khoảng 14 tỷ USD, sẽ cần trên 800.000 container; lượng container cần sử dụng sẽ tăng từ 1,2 - 1,5 lần so với năm trước. Bên cạnh đó, theo ghi nhận từ các DN, giá cước vận tải biển sang các thị trường trọng điểm XK đồ gỗ của Việt Nam biến động rất mạnh. Đối với thị trường Mỹ, dự kiến, năm 2021, XK đồ gỗ sang thị trường này sẽ đạt trên 7,8 - 8,0 tỷ USD, ước cần khoảng 500 nghìn container. Trong khi đó, giá cước vận tải biển dự báo tăng cao trong năm nay, gây ảnh hưởng đến DN xuất khẩu gỗ.

Đối với thị trường EU, giá cước vận tải biển tăng từ 400 - 500 USD/container ở chiều nhập khẩu, cước trung bình thời điểm tháng 11/2020 ở mức 1.100 USD/container 40 feet thì tới tháng 3/2021 tăng lên 1.500 USD/container 40 feet. Thị trường Hàn Quốc, cước trung bình ở thời điểm hiện tại từ 1.300 - 1.400 USD/container 40 feet, trong khi trước tháng 3/2020 ở mức từ 100 - 150 USD/container 40 feet.

Hiện, tình trạng thiếu container rỗng đã bớt căng thẳng ở cả chiều xuất và nhập. Tuy nhiên, VIFORES ước tính, ngành gỗ sẽ vẫn thiếu khoảng 15 - 20% container rỗng. Nếu tình trạng này còn kéo dài sẽ gây thiệt hại không nhỏ. Đối với ngành gỗ, hầu hết các DN đều XK theo giá FOB, sự biến động về giá cước tàu được hai bên cùng thỏa thuận và chia sẻ. Tuy nhiên, với nhu cầu ngày càng tăng cao, việc tăng giá cước tàu biển và thiếu container rỗng sẽ làm giảm giá trị XK của ngành, giảm sức cạnh tranh với các thị trường khác; trong khi đó, Việt Nam chưa có hãng tàu đủ lớn để hỗ trợ cho DN trong nước XK.

Trước thực trạng này, ông Đỗ Xuân Lập - Chủ tịch VIFORES - kiến nghị, Bộ Công Thương có biện pháp tạo kênh liên kết để kết nối các hãng tàu lớn trong và ngoài nước với nhau nhằm ổn định giá cước vận chuyển trong xuất nhập khẩu. Đồng thời, đề nghị báo cáo Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Giao thông vận tải và Cục Hàng hải cho phép các hãng tàu nước ngoài tham gia cùng với các hãng tàu trong nước tích cực chuyển container rỗng từ các cảng biển đang thừa sang cảng đang thiếu.