Việt Nam vượt qua Bangladesh trở thành nhà xuất khẩu hàng may sẵn lớn thứ hai thế giới

Theo Đánh giá Thống kê thương mại thế giới năm 2021 do Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) công bố ngày 30/7, thị phần của Bangladesh trên thị trường may mặc toàn cầu giảm xuống còn 6,3% vào năm 2020 từ 6,8% một năm trước đó. Giá trị thị trường của Bangladesh là 28 tỷ USD vào năm 2020. Trong khi đó, tỷ trọng của Việt Nam trong xuất khẩu RMG toàn cầu ở mức 6,4% vào năm 2020, tăng từ 6,2% một năm trước đó. Giá trị thị trường của Việt Nam đứng ở mức 29 tỷ USD vào cuối năm 2020. Trong khi đó, thị phần của Việt Nam trên thị trường xuất khẩu toàn cầu là 2,9% vào năm 2010 còn thị phần của Bangladesh trên thị trường xuất khẩu hàng may mặc toàn cầu là 4,2%, cao hơn 85,5% so với Việt Nam.

Các nhà sản xuất hàng may mặc và các nhà kinh tế cho rằng, Bangladesh đã mất vị thế vào tay Việt Nam trong bối cảnh xuất khẩu hàng may mặc đang có xu hướng giảm mới nhất, càng giảm thêm do đại dịch. Hơn nữa, xuất khẩu hàng may sẵn của Bangladesh đã giảm đáng kể do việc đóng cửa một số nhà máy nhỏ trong vài năm qua vì họ không duy trì được sự tuân thủ nghiêm ngặt do các nhà bán lẻ và thương hiệu quốc tế đặt ra cũng như việc quốc tế đưa ra mức giá thấp hơn người mua. Ngoài ra, Việt Nam có hàng hóa đa dạng với giá cả cạnh tranh mà Bangladesh không thể có được. Do đó, báo cáo của WTO ghi nhận Việt Nam đã đạt được vị trí của Bangladesh là nhà cung cấp hàng may mặc lớn thứ hai thế giới nhờ tập trung vào đa dạng hóa sản phẩm.

Các chuyên gia kinh tế cho biết, Việt Nam và Liên minh châu Âu (EU) đã thực thi Hiệp định Thương mại tự do (FTA), cho phép Việt Nam được hưởng lợi ích về thuế suất đối với khối thương mại lớn nhất thế giới này. Kể từ khi Việt Nam có FTA với EU, Bangladesh đã phải đối mặt với thách thức từ Việt Nam vì cả hai nước đều sản xuất các loại sản phẩm giống nhau. Hơn nữa, Việt Nam có nhiều đầu tư của Trung Quốc, đây là một điểm cộng lớn, đã và đang đóng vai trò quan trọng đối với sự tiến bộ trong xuất khẩu của Việt Nam.

Trên toàn cầu, Bangladesh là điểm đến phổ biến của các mặt hàng sản xuất cấp thấp với mức giá rẻ nhất trong khi Việt Nam sản xuất hàng may mặc cao cấp với ngành công nghiệp liên kết ngược mạnh mẽ và lực lượng lao động có trình độ. Các nhà xuất khẩu và chuyên gia kinh tế cho biết, mặc dù Bangladesh và Việt Nam lần lượt giữ vị trí thứ hai và thứ ba về xuất khẩu hàng may mặc, nhưng động lực kinh doanh và môi trường ở hai quốc gia cạnh tranh khá khác nhau.

Các chuyên gia cho rằng, Bangladesh cần đa dạng hóa giỏ hàng xuất khẩu của mình bao gồm cả trong lĩnh vực hàng may sẵn. Tình hình chỉ có thể được xác định là một giai đoạn giao dịch vì Bangladesh và Việt Nam đã cạnh tranh chặt chẽ trong nhiều thập kỷ. Năm ngoái, tình trạng đại dịch được kiểm soát tương đối tốt ở Việt Nam, trong khi hàng may mặc của Bangladesh đã phải đóng cửa trong một thời gian đáng kể do đại dịch. Hiện nay Bangladesh đang nhận được rất nhiều đơn đặt hàng và các đơn hàng đang chuyển sang Bangladesh từ Trung Quốc, Ấn Độ và cả Việt Nam. Vì vậy, Bangladesh dự định sẽ có thể sớm lấy lại vị thế của mình. Tuy nhiên, không thể đổ lỗi cho Covid-19 vì Bangladesh có nhiều điểm hạn chế. Việt Nam đang vượt xa về năng suất lao động, năng suất vốn và đa dạng hóa.

Bangladesh cần nâng cao kỹ năng, chuyển từ cấp thấp lên cấp cao, tăng giá trị gia tăng, đa dạng hóa giỏ sản phẩm và giảm thời gian thực hiện. Tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam vẫn không bị suy giảm trong thời gian từ tháng 3 đến tháng 5 vừa qua trong khi xuất khẩu của Bangladesh giảm mạnh trong thời gian đó. Vì vậy, các chuyên gia Bangladesh cho rằng nước này cần tập trung vào những sản phẩm gia tăng giá trị. Số lượng các nhà xuất khẩu của Bangladesh nhiều hơn Việt Nam, nhưng lại đứng sau Việt Nam về giá trị gia tăng. Mặc dù sợi tổng hợp là tương lai của ngành may mặc định hướng xuất khẩu, nhưng Bangladesh lại tụt hậu trong việc sản xuất hàng may mặc làm từ sợi tổng hợp.