Trang trại lợn của Công ty Tâm Việt đang ‘bức tử’ khe Sào

Ngày 17/7/2024, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Thanh Hóa đã có báo cáo số 6402/STNMT-BVMT về kết quả kiểm tra, xác minh phản ánh trang trại lợn của Công ty Cổ phần chăn nuôi Tâm Việt (Công ty Tâm Việt, có địa chỉ tại xã Bãi Trành, huyện Như Xuân, tỉnh Thanh Hóa) gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng tại khe Sào, đoạn suối chảy từ địa phận xã Bãi Trành, huyện Như Xuân sang đến xã Nghĩa Yên, huyện Nghĩa Đàn, tỉnh Nghệ An.

Thời điểm kiểm tra, trại lợn của Công ty Tâm Việt đang nuôi 13.200 con lợn. Trang trại này đã có báo cáo đánh giá tác động môi trường, giấy phép môi trường do tỉnh Thanh Hóa cấp. Doanh nghiệp đã đầu tư các công trình xử lý chất thải và thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường theo giấy phép môi trường.

Nước thải sau xử lý của trang trại thải ra hồ chứa sau một thời gian bị tái ô nhiễm do tù đọng lâu ngày và do yếu tố tác động của điều kiện thời tiết (nắng nóng kéo dài). Từ đó dẫn đến làm tăng nồng độ các chất ô nhiễm trong nước. Hồ chứa nước không được lót bạt thành đáy đảm bảo chống thấm dẫn đến nước rò rỉ, thẩm thấu ra khe Sào.

Theo kết quả quan trắc mẫu nước thải, 2 mẫu nước thải của trang trại (gồm NT1 và NT2) sau khi phân tích, so sánh với quy chuẩn Việt Nam (QCVN) cho thấy: Mẫu NT1 các chỉ tiêu phân tích đạt quy chuẩn cho phép; mẫu NT2 có chỉ tiêu COD vượt 1,3 lần, BOD5 vượt 1,68 lần, Coliform vượt 7 lần, các chỉ tiêu phân tích khác đạt QCVN.

Đối với 4 mẫu nước mặt (NM1, NM2, NM3, NM4) kết quả phân tích so sánh với QCVN cho thấy: Chỉ tiêu BOD5 trong mẫu NM3 ở mức A (mức A: Chất lượng nước tốt); các mẫu NM1, NM2, NM4 ở mức D (mức D: Nước có chất lượng rất xấu, có thể gây ảnh hưởng lớn tới cá và các sinh vật sống trong môi trường nước do nồng độ oxy hòa tan thấp, nồng độ chất ô nhiễm cao. Nước có thể được sử dụng cho các mục đích giao thông thuỷ và các mục đích khác với yêu cầu nước chất lượng thấp).

Chỉ tiêu COD trong mẫu NM3 ở mức A; các mẫu NM1, NM2, NM4 ở mức D. Chỉ tiêu TSS trong mẫu NM1, NM2, NM3 ở mức A; mẫu NM4 ở mức C. Chỉ tiêu Tổng P trong mẫu NM3 ở mức B; các mẫu NM1, NM2, NM4 ở mức D. Chỉ tiêu Tổng N trong mẫu NM3 ở mức C; các mẫu NM1, NM2, NM4 ở mức D. Chỉ tiêu Coliform trong các mẫu NM1, NM2, NM3 ở mức B; mẫu NM4 ở mức D.

Kết quả phân tích mẫu nước suối Tổng Kho (một đoạn suối trước khi đi qua trang trại lợn) có chất lượng tốt, nước khe Sào và khe nước từ trang trại chảy ra suối Tổng Kho (đoạn chảy từ trang trại lợn ra suối) có chất lượng xấu, nhiều chỉ tiêu ô nhiễm về hữu cơ và dinh dưỡng ở mức cao, không đáp ứng mục tiêu bảo vệ sức khỏe con người nếu sử dụng nguồn nước này, có thể gây ảnh hưởng lớn tới cá và các sinh vật sống trong môi trường nước.

Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Thanh Hóa đã lập biên bản vi phạm hành chính về lĩnh vực bảo vệ môi trường đối với Công ty Tâm Việt. Đơn vị này vi phạm xả nước thải (thông qua việc thẩm thấu từ ao chứa nước thải ra ngoài môi trường) có chứa các thông số môi trường thông thường vượt quy chuẩn kỹ thuật về chất thải; thực hiện không đúng một trong các nội dung của giấy phép môi trường được UBND tỉnh Thanh Hóa cấp.

Với các hành vi trên, Công ty Tâm Việt đã bị xử phạt hơn 120 triệu đồng. Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Thanh Hóa yêu cầu Công ty Tâm Việt bơm hút toàn bộ nước sau xử lý tại hồ chứa về hệ thống xử lý nước thải để xử lý lại. Phải đảm bảo chất lượng nước sau xử lý đạt chuẩn, gia cố thành đáy hồ chứa nước đảm bảo chống thấm, chống rò rỉ nước thải có chứa thông số ô nhiễm ra khe Sào; hoàn thành xong trước 05/8/2024.

Lắp đặt đường ống, biển báo, chỉ dẫn điểm xả nước thải từ trang trại ra môi trường đúng tọa độ giấy phép môi trường được cấp. Lắp đồng hồ đo lưu lượng xả nước thải ra môi trường, đo nước tuần hoàn cho tưới cây, nước tái sử dụng cho các mục đích khác. Lắp công tơ điện riêng cho hệ thống xử lý nước thải, ghi chép đầy đủ thông tin nhật ký vận hành hệ thống xử lý nước thải. Vận hành thường xuyên, đúng quy trình công trình xử lý nước thải, đảm bảo chất lượng nước sau xử lý đạt chuẩn trước khi thải ra môi trường.

Khẩn trương rà soát, hoàn thành vận hành thử nghiệm công trình xử lý nước thải, đảm bảo hệ thống đánh giá đúng hiệu quả, hiệu suất công đoạn, công trình xử lý. Tiếp tục thực hiện nghiêm túc, đầy đủ các yêu cầu, quy định khác về bảo vệ môi trường trong giấy phép quy định.

Trước đó, người dân ở xóm Lâm Sinh, xã Nghĩa Yên (huyện Nghĩa Đàn, tỉnh Nghệ An) đã nhiều lần phản ánh về tình trạng ô nhiễm nguồn nước khe Sào. Họ cho biết nước suối chuyển màu đen kịt, bốc mùi hôi thối và cá chết nổi trên mặt nước. Nghi ngờ nguồn ô nhiễm xuất phát từ trang trại lợn Tâm Việt, người dân đã yêu cầu chính quyền hai tỉnh Thanh Hóa và Nghệ An vào cuộc kiểm tra, làm rõ.