Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam: Đẩy mạnh đối thoại khu vực doanh nghiệp

Còn nhiều bất cập

Ngay sau khi Chính phủ ban hành Nghị định 60/2013/NĐ - CP về thực hiện cơ chế dân chủ ở cở sở tại nơi làm việc, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam (TLĐLĐVN) đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn triển khai, tập huấn cho cán bộ công đoàn (CĐ) các cấp; đặc biệt là trong kỹ năng về xây dựng quy chế, quy trình đối thoại với người lao động (NLĐ); chỉ đạo làm mẫu tại một số DN và nhân rộng trên các địa bàn.

Đến nay, theo đánh giá của TLĐLĐVN, số DN đối thoại đang có xu hướng ngày càng tăng, nội dung đối thoại ngày càng đi vào thực chất. Vì vậy, có thể khẳng định, đối thoại với DN trong thời gian qua đã mang lại nhiều hiệu quả thiết thực, kịp thời giải quyết nhiều vướng mắc của NLĐ; góp phần tăng cường sự hiểu biết, chia sẻ giữa NLĐ và người sử dụng lao động (NSDLĐ), tạo mối quan hệ hài hòa, giúp sản xuất - kinh doanh phát triển ổn định.

Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn có tồn tại như: Số DN có tổ chức CĐ nhưng chưa tổ chức đối thoại vẫn còn cao, việc đối thoại chưa đúng trình tự, thủ tục quy định của pháp luật; năng lực của cán bộ CĐ còn hạn chế, chưa chuẩn bị được nội dung và đề xuất tổ chức đối thoại; nhiều nơi còn chưa bầu được thành viên đối thoại; một số nội dung về quy định đối thoại tại DN trong Nghị định 60 còn chưa rõ, thiếu linh hoạt, cứng nhắc, khiến việc thực hiện khó khăn.

Nguyên nhân chủ yếu là do: Nhiều cấp ngành, ủy ban vẫn coi việc thực hiện quy chế dân chủ là trách nhiệm, “khoán trắng” cho CĐ nên rất khó trong việc hợp tác; chưa thường xuyên tuyên truyền, quán triệt Nghị định của đối thoại cho NSDLĐ; thiếu kiểm tra đôn đốc trong việc thực hiện đối thoại tại DN; CĐ cấp trên chưa thực sự sâu sát cơ sở, chưa hỗ trợ tư vấn, tháo gỡ khó khăn cho cơ sở trong đối thoại…

Đơn cử, tại một CĐ cơ sở, ông chủ là người nước ngoài nên việc thương lượng, đối thoại giữa NSDLĐ và NLĐ rất khó khăn. Tất cả những hoạt động của CĐ như: Hội thi, hội thao, biểu diễn văn nghệ... đều không được tạo điều kiện về thời gian, nhân sự để tham gia. Đặc biệt, bản thỏa ước lao động của công ty nhiều khi phải thương lượng đối thoại rất nhiều lần, khiến thời gian có thể kéo dài đến cả năm.

Triển khai nhiều giải pháp

Trước tình hình này, TLĐLĐVN yêu cầu CĐ các cấp phải chủ động tham mưu đề xuất với các cấp ủy chuyên môn, đồng cấp trong lãnh đạo để chỉ đạo thực hiện việc đối thoại DN; đồng thời, đẩy mạnh công tác tuyên truyền bằng nhiều hình thức để cán bộ CĐ, NLĐ và NSDLĐ nhận thức được lợi ích và trách nhiệm của đối thoại trong DN.

Các CĐ cơ sở phải phối hợp với NSDLĐ, lựa chọn ra những NLĐ có hiểu biết về chính sách pháp luật CĐ, các chính sách với NLĐ, nội dung, quy chế của DN, hiểu biết về tình hình sản xuất - kinh doanh của DN, đời sống của NLĐ và được tín nhiệm để làm thành viên đối thoại. Từ đó, tổ chức tập huấn để nâng cao chất lượng của các thành viên đối thoại, tổ đối thoại. Ngoài ra, CĐ DN cũng cần chủ động thường xuyên đề xuất với NSDLĐ tổ chức đối thoại để lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của NLĐ trong các trường hợp cần thiết, cấp bách.

LĐLĐVN sẽ tăng cường hỗ trợ DN trong quá trình tổ chức đối thoại; thường xuyên tổ chức các cuộc kiểm tra, giám sát DN trong việc thực hiện các quy định hiện hành về đối thoại DN; phát hiện các ưu điểm, hạn chế của CĐ cơ sở, các điển hình tiên tiến để nhân rộng.