Sản phẩm OCOP - Góp phần khẳng định vị thế nông sản địa phương

Thay đổi tư duy người sản xuất

Chương trình OCOP được tỉnh Nghệ An xem là giải pháp, nhiệm vụ để thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế ở nông thôn, rất phù hợp với nhiệm vụ cơ cấu lại sản xuất nông nghiệp và Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng Nông thôn mới hiện nay. Đây cũng là môi trường thuận lợi cho các loại hình kinh tế ở khu vực nông thôn phát triển, nhất là phát triển HTX, doanh nghiệp vừa và nhỏ, đẩy mạnh phát triển du lịch, quảng bá hình ảnh các địa phương và hình ảnh quốc gia, nâng cao hiệu quả sản xuất, đem lại nguồn thu nhập ổn định cho người dân.

Xây dựng sản phẩm trứng gà sạch thành sản phẩm chủ lực, đặc trưng, thời gian qua, chính quyền xã Nghĩa Hoàn đã hỗ trợ tích cực, đồng hành cùng người chăn nuôi mở rộng quy mô, nâng chất lượng sản phẩm.

Chúng tôi khá ngỡ ngàng khi tới thăm mô hình gà đẻ của anh Cao Văn Cường ở xóm Đồng Tâm, xã Nghĩa Hoàn (Tân Kỳ) được công nhận đạt tiêu chuẩn 3 sao OCOP cấp tỉnh. Ngoài đầu tư mở rộng quy mô trang trại đã chú trọng đến nuôi gà sạch, an toàn theo hướng sinh học để sản phẩm được công nhận đạt chuẩn, có truy xuất nguồn gốc.

Anh Cao Văn Cường - chủ trang trại gà an toàn sinh học cho biết: “Trứng gà của trang trại gia đình từ khi được công nhận là sản phẩm OCOP, được “gắn sao” 3 sao, thương hiệu trứng gà sạch được biết đến nhiều hơn, tiêu thụ rộng rãi hơn, mang lại thu nhập cao hơnrõ rệt cho gia đình”.

Tôi luôn nỗ lực hoàn thiện quy trình sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm. Trang trại nuôi gà theo đúng quy trình an toàn sinh học; thức ăn, nước uống cho gà đều qua kiểm định, bổ sung chất xơ cho gà bằng các loại thức ăn tự nhiên...

Gia đình anh nuôi gà đẻ trứng với trên 1000 con gà và có 700 gà đã đẻ trứng, hiện nay trung bình mỗi ngày gia đình xuất bán ra thị trường trên 2.000 quả trứng. Mỗi chục trứng có giá từ 30- 35 ngàn đồng, còntrứng gà lộn giá cao hơn khoảng 40 ngàn đồng/ chục. Mỗi tháng anh còn tạo việc làm cho 4-5 lao động với thu nhập ổn định từ 4-5 triệu đồng… Anh Cường cho biết thêm.

Nằm trong 4 sản phẩm chủ lực của huyện tham gia Chương trình OCOP, vùng trồng cam Xuân Lý (xã Tân Phú) đã được quy hoạch với diện tích 37 ha sản xuất theo quy trình VietGAP, sinh thái hữu cơ. Nhờ sản xuất đảm bảo quy trình, sản phẩm đạt chất lượng nên tháng 2/2020, cam Tân Phú được UBND tỉnh công nhận sản phẩm đạt hạng 3 sao OCOP khi tham gia chương trình mỗi xã một sản phẩm tỉnh Nghệ An năm 2019.

Ông Nguyễn Tấn Phượng - Tổ trưởng Tổ hợp tác cam sạch sông Con cho biết: “Tham gia chương trìnhOCOP, 25 hộ trồng cam trong tổ đã được tập huấn, tuyên truyền về các tiêu chí của sản phẩm OCOP, từ đó, trong quá trình sản xuất luôn tuân thủ nghiêm túc các quy định, quy trình để đạt chuẩn sạch, an toàn, chất lượng. Chẳng hạn như trong trồng, chăm sóc cam sử dụng hoàn toàn chế phẩm sinh học, thuốc trừ sâu thảo dược, phân bón hữu cơ vi sinh, nước tưới được lọc qua máy để đảm bảo tiêu chí cam sạch. Đồng thời, các nhà vườn chỉ “mở trại” bán khi cam chín đủ độ, đảm bảo ngon, ngọt để giữ thương hiệu”.

Với 20 năm nỗ lực đưa sản phẩm hương thẻ ra thị trường và gần 10 năm xây dựng thương hiệu, đến nay sản phẩm hương trầm Liên Đức của Công ty TNHH hương trầm Liên Đức (xã Thanh Liên, huyện Thanh Chương) đã trở thành sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu của tỉnh, đạt Huy chương Vàng sản phẩm thương hiệu chất lượng cao và mới đây nhất, hương trầm Liên Đức được UBND tỉnh đánh giá, phân hạng đạt chuẩn 4 sao OCOP.

Từ một cơ sở sản xuất nhỏ lẻ, đến nay đã trở thành công ty TNHH chuyên sản xuất hương thẻ với quy mô nhà xưởng 3.000 m2, hệ thống máy móc sản xuất khép kín, tự động, tạo việc làm cho gần 20 lao động thường xuyên; mỗi năm xuất bán ra thị trường hàng triệu thẻ hương.

Với uy tín đã tạo dựng được, thương hiệu hương trầm Liên Đức ngày một vươn xa, có mặt tại các cửa hàng, siêu thị các tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng… và đang hướng đến thị trường Lào.

Khẳng định vị thế nông sản địa phương

Năm 2019, huyện Tân Kỳ xác định tiêu chuẩn hóa cho 4 sản phẩm chủ lực gồm: Trứng gà sạch Nghĩa Hoàn; Cam sạch sông Con (Tân Phú); Mật ong Nghĩa Bình và mật mía Tân Hương. Theo đó, huyện dành kinh phí 1,25 tỷ đồng để tổ chức đánh giá và công nhận các sản phẩm; xây dựng sản phẩm đạt tiêu chí sản phẩm nông nghiệp tốt; hỗ trợ bao bì, nhãn mác; tổ chức các hoạt động xúc tiến thương mại; thành lập các tổ hợp tác, hợp tác xã.

Điều đáng ghi nhận là, khi được lựa chọn tham gia Chương trình OCOP chính chủ thể (Hợp tác xã, tổ hợp tác, cá nhân) đều có ý thức sản xuất ra các sản phẩm chất lượng, đạt chuẩn, thay đổi tư duy sản xuất từ manh mún, nhỏ lẻ sang tập trung, quy mô và đặc biệt là liên kết chuỗi, tạo thành vùng hàng hóa đảm bảo nguồn cung cho thị trường.

Người sản xuất đều mong muốn sản phẩm mình làm ra được công nhận, được đánh giá, được nâng hạng, gắn sao để nâng tầm, khẳng định thương hiệu và có chỗ đứng nhất định trên thị trường.

“Thực hiện Đề án OCOP, huyện có một số lợi thế như các sản phẩm chất lượng thực sự, được thị trường và người tiêu dùng đánh giá tốt, tư duy sản xuất hàng hóa theo chuỗi giá trị của các chủ thể đã rõ nét hơn, hướng đến mục tiêu sản xuất các sản phẩm chất lượng cao, đảm bảo các tiêu chuẩn OCOP. Tuy nhiên, công tác quản lý, quản trị, tư duy sản xuất, kinh doanh và tính chủ động tìm kiếm thị trường của các chủ thể còn hạn chế. Huyện đang tìm cách khắc phục khó khăn trên để Đề án OCOP tiếp tục được triển khai hiệu quả”. Ông Nguyễn Công Trung - Trưởng phòng NN&PTNT, Phó ban trực Ban Điều hành Chương trình OCOP huyện Tân Kỳ cho biết.

Tuy nhiên, các sản phẩm địa phương chưa thực sự thương mại hóa, khó tiêu thụ; tính sáng tạo thấp, chất lượng không ổn định, sản phẩm chưa đáp ứng nhu cầu và thị hiếu người tiêu dùng; việc phát triển các làng nghề truyền thống, sản phẩm đặc sản thế mạnh của địa phương còn tự phát, quy mô nhỏ, lực lượng lao động tay nghề thấp, khó tiếp nhận và ứng dụng KHKT vào sản xuất; thiếu sự liên kết, chủ động trong tìm đầu ra cho sản phẩm, chưa có các cơ chế, chính sách đủ mạnh để hỗ trợ thúc đẩy phát triển...

Chia sẻ về vấn đề này Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An ông Hoàng Nghĩa Hiếu cho rằng: Thông qua đánh giá, xếp hạng sản phẩm để từng bước chuẩn hóa và nâng cao chất lượng sản phẩm đảm bảo theo tiêu chuẩn trong nước và Quốc tế. Khuyến khích và tạo động lực cho các tổ chức kinh tế khắc phục các tồn tại, hạn chế; tiếp tục nâng cấp và hoàn thiện các sản phẩm. Khích lệ phong trào thi đua khởi nghiệp dựa trên các lợi thế cạnh tranh của địa phương, xây dựng ý tưởng, nghiên cứu đa dạng hóa các sản phẩm, góp phần thúc đẩy phát triển sản xuất và tiêu thụ sản phẩm, tăng thu nhập cho người lao động.