Nhiễm độc thiếc: Lời cảnh tỉnh an toàn sức khỏe cho người lao động

7 bệnh nhân nói trên trước khi vào làm việc tại công ty này đều khỏe mạnh, sức khỏe bình thường. Chỉ sau một thời gian ngắn, từ 4 ngày đến 1 tháng, các công nhân có chung biểu hiện rối loạn tâm thần, mất trí nhớ, lú lẫn, kích động, hành vi bất thường. Theo bác sỹ tại Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, có bệnh nhân đến kiểm tra mặc dù không có triệu chứng lâm sàng nhưng khi xét nghiệm thấy hạ kali máu nặng, có nhiễm toan chuyển hóa hoặc tổn thương não trên phim cộng hưởng từ và nồng độ thiếc trong máu tăng rõ. Chụp cộng hưởng từ sọ não cho thấy có tổn thương chất trắng lan tỏa trên não, xét nghiệm máu có nhiễm toan chuyển hóa, hạ kali máu nặng.

Qua chia sẻ của bệnh nhân, được biết thêm, cũng có những người khác cùng làm ở phân xưởng của công ty sản xuất nhựa đó chỉ vài ngày nhưng thấy mệt, không chịu nổi đã phải tự bỏ việc. Như vậy, theo các bác sĩ, rất có thể còn những người khác bị nhiễm độc tương tự nhưng chưa được phát hiện, hoặc nhầm lẫn với nhiều bệnh khác.

Phân tích của chuyên gia y tế, các hợp chất thiếc hữu cơ có độc tính cao, dễ hấp thu qua đường hô hấp, qua da và đường tiêu hóa. Độc nhất là các hợp chất thiếc triethyl và thiếc trimethyl. Đây là những hợp chất có công dụng làm chất ổn định nhựa (plastic stabilizer), ổn định nhiệt (heat stabilizer), được cho vào nhựa giúp nhựa bền vững với nhiệt. Nhiễm độc thiếc hữu cơ gây nhiều tổn thương nặng ở các cơ quan, bao gồm não (gây rối loạn tâm thần kinh và tổn thương chất trắng), tổn thương gan, thận, miễn dịch, máu…

Trên thế giới đã có vài trường hợp bị bệnh khi làm việc trong hoàn cảnh tương tự, nhưng vẫn chưa có phác đồ điều trị nhiễm độc thiếc. Ở trong nước, đây là những ca nhiễm độc thiếc đầu tiên được phát hiện. Do đó, việc điều trị rất khó khăn, bác sỹ vừa phải điều trị vừa theo dõi sát để đánh giá, điều chỉnh, nhằm hạn chế thấp nhất nguy cơ tổn thương não hay những di chứng. Vì vậy, bác sỹ tại Trung tâm Chống độc cũng kêu gọi những công nhân làm việc trong các môi trường, vị trí như vậy khẩn trương đi kiểm tra sức khỏe, ít nhất là sàng lọc.

Một lần nữa, các chuyên gia khuyến cáo, dù hiếm gặp, nhưng nhiễm độc thiếc rất nguy hiểm. Để phòng tránh nhiễm độc thiếc, người dân cần chủ động bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình bằng những phương pháp như: Mang khẩu trang khi ra đường, hạn chế đi đến những khu vực ô nhiễm, đông người; khi làm việc trong môi trường khói bụi, ô nhiễm như trong các khu công nghiệp, phân xưởng sản xuất… cần trang bị đầy đủ dụng cụ bảo hộ lao động đúng tiêu chuẩn; rửa tay bằng xà phòng khi về nhà, uống đủ nước, dùng dung dịch nước muối để làm sạch mũi và hầu họng; kết hợp luyện tập thể dục, thể thao để nâng cao sức khỏe và tăng cường sức đề kháng; xây dựng chế độ ăn khoa học, đảm bảo nguồn dinh dưỡng đầy đủ cho công việc và các hoạt động hàng ngày.

Trước bối cảnh nhiều làng nghề tái chế nhựa tự phát như hiện nay, bất kỳ ai cũng có thể nhiễm độc khi hít phải hơi, nếu không có biện pháp giải độc có thể dẫn đến tử vong. Còn đối với người bệnh nhiễm phải ở mức độ nhẹ hơn không gây tử vong thì cũng phá hoại dần nội tạng trong cơ thể. Dấu hiệu ngộ độc thiếc rất dễ bị nhầm với các bệnh khác, ví dụ tổn thương não chất trắng bị nhầm với viêm não hoặc các bệnh não khác; đau đầu chóng mặt dễ nhầm là thiếu máu... Do đó, những người làm việc trong các môi trường tái chế nhựa cần đi kiểm tra sức khỏe định kỳ, sàng lọc và cảnh giác hơn khi có dấu hiệu bất thường.