Khủng hoảng năng lượng châu Âu: Các lệnh trừng phạt của phương Tây phản tác dụng
Khi thời tiết trở nên lạnh hơn ở châu Âu, những nỗ lực hạn chế tiêu thụ khí đốt và điện đang đạt đến giới hạn và sự cứu trợ ngắn ngủi mà liên minh đã thực hiện trong vài tháng qua đang bắt đầu mờ nhạt.
Trước khi xảy ra cuộc xung đột ở Ukraine, Nga đã đóng góp vào thị phần nhập khẩu năng lượng của châu Âu, tuy nhiên, cuộc xung đột, hiện đang kéo dài ở tháng thứ chín, đã làm gián đoạn mối quan hệ đối tác đó và không còn khí đốt nào chảy qua đường ống Nord Stream 1.
Mặc dù xem xét điều kiện của các cơ sở lưu trữ của liên minh mà theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) hiện đã đầy tới 95%, châu Âu có thể vượt qua mùa đông năm nay nhưng có một cái giá đắt mà họ phải trả khi làm như vậy. Các doanh nghiệp trên khắp châu Âu không chỉ hạn chế việc sử dụng năng lượng và đang đóng cửa các nhà máy, giảm quy mô hoặc chuyển địa điểm. Châu Âu có thể đang trên con đường phi công nghiệp hóa. Hoạt động sản xuất của khu vực đồng euro đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ tháng 5/2020. Chỉ số PMI của S&P Global vào tháng 10 báo hiệu một cuộc suy thoái đang rình rập, giảm vào tháng 11 và là chỉ số hàng tháng thứ tư dưới ngưỡng 50 - một dấu hiệu cho thấy sự suy thoái kinh tế.
Trong phân tích mới nhất của mình về cuộc khủng hoảng năng lượng châu Âu được công bố vào đầu tháng 11, IEA cho biết, Liên minh châu Âu có thể đối mặt với sự thiếu hụt tới 30 tỷ mét khối (bcm) khí tự nhiên trong giai đoạn mùa hè năm tới để nạp lại kho khí đốt của mình. Trong báo cáo có tên "Không bao giờ là quá sớm để chuẩn bị cho mùa đông tới: Cân bằng khí đốt của châu Âu cho năm 2023-2024", IEA cảnh báo rằng lớp đệm được cung cấp bởi mức lưu trữ hiện tại, cũng như giá khí đốt thấp hơn gần đây và nhiệt độ ôn hòa bất thường, không nên dẫn đến quá kết luận lạc quan về tương lai.
Giám đốc điều hành IEA Fatih Birol cho biết: Với thời tiết ôn hòa gần đây và giá khí đốt thấp hơn, có nguy cơ tự mãn len lỏi vào cuộc tranh luận xung quanh nguồn cung cấp khí đốt của châu Âu, nhưng câu chuyện vẫn chưa dừng lại.
Xem xét báo cáo của IEA cho thấy, Liên minh châu Âu sẽ phải đối mặt với một thách thức lớn trong việc đáp ứng nhu cầu năng lượng của mình trong những năm tới và xem xét chi phí vận chuyển khí đốt từ khoảng cách xa rất lớn, Iran có thể là một bên đóng góp đáng kể vào việc giải quyết vấn đề vấn đề này. Có nguồn tài nguyên khí đốt lớn nhất thế giới, Iran có thể cung cấp cho châu Âu nguồn năng lượng mà khối này rất cần nếu cơ sở hạ tầng cho đường ống ở đó hoặc nếu các lệnh trừng phạt liên tục không ngăn được Iran tiếp cận công nghệ cần thiết để hóa lỏng khí đốt tự nhiên trên quy mô lớn.
Không giống như dầu, khí tự nhiên khó được vận chuyển ở quy mô lớn dưới dạng khí, và do đó nó được xuất khẩu qua đường ống hoặc bằng cách biến thành Khí tự nhiên hóa lỏng (LNG), nhưng đó là một đề xuất đầu tư cao và tốn kém. Iran hiện không có cơ sở hạ tầng để xuất khẩu lượng lớn khí đốt sang châu Âu. Bất chấp tất cả những hạn chế này, Iran đã liên tục lên tiếng sẵn sàng giúp châu Âu giảm bớt ít nhất một phần nhu cầu năng lượng của mình.
Vào đầu tháng 10, Thứ trưởng Ngoại giao Iran Ali Baqeri Kani đã nêu bật tác động của các lệnh trừng phạt đối với an ninh năng lượng ở châu Âu trong bối cảnh chiến tranh Nga - Ukraine và nói rằng Tehran đã sẵn sàng để giúp khôi phục an ninh năng lượng cho châu lục này.
Trong nhiều năm, người ta nghĩ rằng các quốc gia như Iran phải trả giá bằng việc bị trừng phạt nhưng giờ đây, châu Âu đã nhận ra rằng việc áp đặt các biện pháp trừng phạt cũng phải trả giá. Xem xét những kinh nghiệm hiện tại và nhìn về tương lai, các chính phủ châu Âu cần thấy rõ những tác động tiêu cực mà các lệnh trừng phạt đã và sẽ gây ra đối với an ninh năng lượng toàn cầu và do đó cần nỗ lực nhiều hơn nữa để giúp các cuộc đàm phán hạt nhân đạt được “cái kết” sẽ là một kịch bản "đôi bên cùng có lợi" cho cả hai bên.