 |
| Nông dân huyện Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp thu hoạch xoài cát chu |
Với diện tích gần 43.000 héc-ta, sản lượng khoảng 500.000 tấn/ năm, xoài là một trong những cây ăn trái chủ lực của Đồng bằng sông Cửu Long. Trong đó, xoài Cát Hòa Lộc và xoài Cát Chu là hai giống xoài chất lượng cao, đã được xuất khẩu sang: Hàn Quốc, Nhật Bản, Australia, Trung Quốc, Nga…
Trong 13 tỉnh, thành, Đồng Tháp hiện có 9.200 héc-ta trồng xoài, lớn nhất vùng Đồng bằng sông Cửu Long, sản lượng hàng năm ước khoảng 95.000 tấn. Đây là 1 trong 5 ngành hàng chủ lực của địa phương. Tuy nhiên, xoài ở vùng Đồng bằng khu vực sông Cửu Long nói chung và tỉnh Đồng Tháp nói riêng còn bộc lộ không ít những hạn chế.
Cụ thể, tỷ lệ hao hụt sau thu hoạch trong quá trình thu hoạch và vận chuyển, bảo quản, sau thu hoạch còn khá lớn, chiếm hơn 27%; công nghệ chế biến tạo giá trị gia tăng sản phẩm còn nhiều bất cập; quy trình canh tác tiền thu hoạch và xử lý sau thu hoạch (như hệ thống kho lạnh, thiết bị phân loại, sơ chế, xử lý, làm chín, bao bì, đóng gói, vận chuyển,...) chưa vận hành một cách đồng bộ...
Các doanh nghiệp xuất khẩu trong và ngoài nước cũng thừa nhận, xoài Việt Nam sản lượng nhiều nhưng số lượng đạt quy chuẩn xuất khẩu còn rất khiêm tốn. Đa phần các công đoạn xử lý xoài sau thu hoạch được thực hiện bằng phương pháp thủ công. Sau khi được xử lý xong lại có vấn đề nấm bệnh, do đó thời gian bảo quản ngắn; trong khi đó, chi phí vận chuyển quá cao. Vì thế, xoài Việt Nam chưa thể cạnh tranh với xoài của các nước khác.
Chính vì vậy, ứng dụng công nghệ chế biến sau thu hoạch là 1 trong 2 nút thắt lớn trong việc hình thành các ngành hàng nông nghiệp, trong đó có xoài. Năm 2017, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thông qua sự hỗ trợ của Tổ chức Unido đã tiến hành dự án xây dựng “Trung tâm tiên tiến về thu hoạch, sơ chế, đóng gói, bảo quản và vận chuyển xoài”. Dự án được triển khai tại Công ty trách nhiệm hữu hạn Kim Nhung (thành phố Cao Lãnh) và đã xây dựng thành công hệ thống sơ chế, bảo quản, đóng gói với công suất xử lý khoảng 30 tấn/ngày. Đây là mô hình đầu tiên ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long xử lý xoài áp dụng công nghệ tiên tiến, thân thiện môi trường. Qua đó, tạo bước đi đầu tiên cho quả xoài thâm nhập các thị trường khó tính như Australia, Nga, Hàn Quốc… Trung tâm này có thể xử lý 30 tấn xoài tươi/ngày với hệ thống làm sạch mủ xoài, bồn xử lý nước nóng và hoá chất, hệ thống máy rửa, bộ phận làm khô, hệ thống ủ chín xoài, hệ thống năng lượng mặt trời…
| Thời gian qua, để sản xuất xoài theo chuỗi giá trị, tỉnh Đồng Tháp đã thành lập 2 hợp tác xã và 29 tổ hợp tác sản xuất xoài liên kết cung cấp sản phẩm cho các doanh nghiệp thu mua tiêu thụ trong nước và xuất khẩu. Đồng thời, xây dựng được 6 điểm thực hành sản xuất xoài rải vụ theo hướng an toàn ở huyện Cao Lãnh và TP. Cao Lãnh với hơn 416 héc-ta, nhân rộng mô hình bao trái xoài được trên 85% diện tích. Tỉnh cũng tập trung đầu tư nhiều nguồn lực cho ngành hàng xoài. Từ việc đầu tư hạ tầng kỹ thuật, hệ thống đê bao chống lũ, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật mới vào sản xuất như cải tạo giống, xử lý ra hoa rải vụ, áp dụng kỹ thuật bao trái đến việc sản xuất xoài theo tiêu chuẩn thực hành nông nghiệp tốt GAP… |
