Chứng khoán toàn cầu lao dốc khi Fed tăng lãi suất lớn nhất trong nhiều thập kỷ

Những lo ngại về một cuộc suy thoái có thể xảy ra đã khiến các thị trường chứng khoán toàn cầu lo lắng trong bối cảnh Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) quyết định tăng lãi suất lên tới 0,75% trong cuộc họp kéo dài hai ngày 14-15/6 - mức tăng chi phí đi vay lớn nhất trong gần 30 năm qua. Khi chỉ số S&P 500 điểm chuẩn của Phố Wall giảm gần 4% vào ngày 13/6 dẫn đến việc bán tháo từ Sydney đến Thượng Hải, các nhà hoạch định chính sách của Ngân hàng Trung ương Mỹ đã bắt đầu cuộc họp hai ngày với kỳ vọng ban đầu rằng sẽ tăng lãi suất ít nhất 0,5%. Nhưng lạm phát dai dẳng ở Mỹ - chạm mức 8,6% vào tháng 5 đã khiến Fed tăng lãi suất ngắn hạn thêm 3/4 điểm phần trăm. Đó là gấp ba lần mức thông thường và điều mà Fed đã không làm kể từ năm 1994.

Một động thái như vậy sẽ gây áp lực lên các ngân hàng trung ương khác trong việc tăng lãi suất và nhiều nhà phân tích lo ngại rằng điều đó có thể cản trở sự phục hồi sau đại dịch trong nền kinh tế toàn cầu và dẫn đến suy thoái.

Chris Beauchamp, Nhà phân tích thị trường trưởng của IG ở London, cho biết, Fed có vẻ như vẫn đang chơi trò “bắt kịp” với lạm phát và vẫn còn quá sớm để nói rằng một cuộc suy thoái chắc chắn sẽ đến ở Mỹ, nhưng “hạ cánh khó khăn” dường như rất khó tránh vào thời điểm này với bối cảnh lạm phát vẫn đang gia tăng. Chỉ số S&P 500 đã giảm 3,9% vào ngày 13/6 xuống mức thấp mới trong năm khi các nhà đầu tư tiếp tục giao dịch sau cuối tuần. Chỉ số Dow Jones giảm hơn 875 điểm, tương đương 2,8% và tổng hợp Nasdaq nặng về công nghệ giảm 4,7% khi các nhà đầu tư tiếp tục tìm kiếm những cổ phiếu công nghệ cao một thời.

Tại Sydney, chỉ số ASX200 giảm 4,2%, Tokyo’s Nikkei giảm 1,6% và chỉ số tổng hợp Thượng Hải giảm 0,9%. Cổ phiếu ở châu Á cũng bị ảnh hưởng bởi những lo lắng về sự lây nhiễm Covid ở Trung Quốc, điều này có thể thúc đẩy các nhà chức trách nối lại các hạn chế khó khăn, làm chậm kinh doanh.

Giao dịch hàng hóa tương lai cho thấy một bức tranh trái chiều đối với chứng khoán ở London và châu Âu vào ngày 14/6 nhưng S&P 500 và Dow Jones có thể thấy một sự phục hồi khiêm tốn vào cuối ngày. Tâm điểm của mối quan tâm trên Phố Wall và các thị trường khác là Cục Dự trữ Liên bang, đang cố gắng kiểm soát lạm phát. Phương pháp chính là tăng lãi suất để làm chậm nền kinh tế, một công cụ cùn có nguy cơ gây suy thoái nếu được sử dụng quá mạnh. Không ai nghĩ rằng mức tăng này sẽ là lần cuối cùng, với các thị trường chuẩn bị cho một loạt các đợt tăng lớn hơn bình thường. Những tín hiệu đó sẽ xuất hiện trên một số tín hiệu vốn đã gây thất vọng về nền kinh tế và lợi nhuận doanh nghiệp, bao gồm cả kết quả sơ bộ thấp kỷ lục về tâm lý người tiêu dùng bị suy giảm do giá xăng cao.

Trong khi thị trường việc làm vẫn mạnh mẽ - với tỷ lệ thất nghiệp ở mức 3,6% trong tháng 5, mức thấp gần nửa thế kỷ - việc bán tháo trên thị trường chứng khoán đánh dấu một sự thay đổi mạnh mẽ so với trước đó của đại dịch, khi các ngân hàng trung ương trên toàn thế giới giảm lãi suất xuống mức thấp kỷ lục và thực hiện các động thái khác. Tăng giá cổ phiếu và các khoản đầu tư khác với hy vọng thúc đẩy nền kinh tế. Những kỳ vọng như vậy cũng đang đưa lợi suất trái phiếu Mỹ lên mức cao nhất trong nhiều năm. Lợi tức trái phiếu kho bạc hai năm tăng vọt lên 3,23% từ mức 3,06%, mức tăng lớn thứ hai liên tiếp cao hơn. Nó đã tăng hơn bốn lần trong năm nay và chạm mức cao nhất kể từ năm 2008.

Lợi suất kỳ hạn 10 năm tăng lên 3,32% từ 3,15%, và mức cao hơn sẽ khiến các khoản thế chấp và nhiều loại khoản vay khác cho hộ gia đình và cho doanh nghiệp trở nên đắt đỏ hơn. Nó đã tăng hơn gấp đôi trong năm nay. Khoảng cách giữa lợi suất kỳ hạn 2 năm và 10 năm cũng đang được thu hẹp, một tín hiệu cho thấy sự bi quan gia tăng về nền kinh tế trên thị trường trái phiếu. Nếu lợi suất hai năm đứng đầu lợi suất 10 năm, một số nhà đầu tư coi đó là dấu hiệu của một cuộc suy thoái đang rình rập.

Ở châu Âu, chỉ số DAX của Đức mất 2,7% và CAC 40 của Pháp giảm 2,8%. FTSE 100 tại London giảm 1,8%. Một số tác động lớn nhất đến với tiền điện tử, vốn đã tăng vọt sớm trong đại dịch khi lãi suất thấp kỷ lục khuyến khích một số nhà đầu tư đổ vào các khoản đầu tư rủi ro nhất. Bitcoin giảm hơn 18% và giảm xuống dưới 22.700 USD, theo Coindesk. Nó quay trở lại vị trí cũ vào cuối năm 2020 và giảm từ mức đỉnh 68.990 USD vào cuối năm ngoái.