Những con số đáng nhớ về Ngày Chiến thắng

Vào lúc 0h43 sáng theo giờ Moscow ngày 9/5/1945, văn kiện Đầu hàng Vô điều kiện của phát xít Đức đã được ký kết, chính thức kết thúc Cuộc Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại của Liên Xô. Nước Nga lấy ngày 9/5 hàng năm để kỷ niệm Ngày Chiến thắng.

Dưới đây là những những thông tin và số liệu quan trọng về Ngày Chiến thắng của nước Nga được hãng tin Tass cập nhập mới nhất.

Cuộc diễu binh quân sự của Nga tại Quảng trường Đỏ được tổ chức vào ngày 9/5 hằng năm. Ảnh: Tass

Lịch sử về ngày lễ kỷ niệm

Nga tổ chức Ngày Chiến thắng theo Luật Liên bang "Về những ngày Vinh quang quân sự và các ngày Lễ kỷ niệm của Nga" được Tổng thống Nga Boris Yeltsin ký vào ngày 13/3/1995. Ban đầu, ngày này được ấn định theo một sắc lệnh của Ban Chấp hành Tối cao Liên Xô vào ngày 8/5/945. Từ năm 1945 - 1947, Ngày Chiến thắng là ngày nghỉ và sau đó được tuyên bố là ngày làm việc (theo một sắc lệnh của Ban Chấp hành Tối cao Liên Xô vào ngày 23/12/1947), và vào năm 1965, ngày này lại trở thành ngày nghỉ (theo một sắc lệnh của Ban Chấp hành Tối cao Liên Xô vào ngày 25/4/1965).

Quy trình tổ chức Ngày Chiến thắng được quy định trong Luật Liên bang ngày 19/5/1995 "Về việc ghi nhớ Chiến thắng của Nhân dân Liên Xô trong Cuộc chiến Vệ quốc vĩ đại 1941-1945" nêu rõ các cuộc diễu binh có vũ khí, khí tài quân sự và pháo hoa được tổ chức vào ngày 9/5 tại Moscow, các thành phố anh hùng và các thành phố nơi đóng quân của các quân khu, hạm đội, quân đoàn và hạm đội Caspi.

Ngoài ra, các cuộc diễu hành, lễ hội, hội họp và nghi thức chào đón cũng được tổ chức trên toàn nước Nga vào ngày 9/5 để vinh danh các cựu chiến binh của Cuộc chiến Vệ quốc vĩ đại 1941-1945.

Tại Nga hiện nay, các cuộc diễu binh quân sự đã được tổ chức tại Quảng trường Đỏ ở Moscow từ năm 1995 và bắt đầu có sự tham gia của các khí tài quân sự hạng nặng từ năm 2008. Năm 2020, tất cả các sự kiện lễ hội ở Moscow đã bị hoãn hoặc chuyển sang hình thức trực tuyến do đại dịch Covid-19, ngoại trừ các cuộc diễu hành trên không và pháo hoa. Cuộc diễu binh quân sự tại Quảng trường Đỏ ở Moscow đã diễn ra vào ngày 24/6 năm đó.

Vào các năm 2023-2024, các cuộc diễu binh Ngày Chiến thắng 9/5 đã bị hủy bỏ ở một số khu vực của Nga vì lý do an ninh. Cuộc diễu binh quân sự tại Quảng trường Đỏ ở Moscow vào ngày 9/5 năm 2024 có sự tham gia của hơn 9.000 binh sĩ (bao gồm một đơn vị diễu binh khoảng 1.000 chiến sĩ trong chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine), 75 hệ thống vũ khí và máy bay chiến đấu.

Tổn thất chiến tranh

Liên Xô đã mất khoảng 27 triệu người trong Cuộc chiến Vệ quốc vĩ đại (chiếm 40% tổng số tổn thất nhân mạng trong Thế chiến II), với phần lớn trong số này là thường dân. Theo dữ liệu của Nga, quân đội Đức đã phá hủy hoàn toàn hoặc một phần hơn 1.700 thành phố và thị trấn, hơn 70.000 làng mạc và khu định cư ở Liên Xô. Thiệt hại trực tiếp đối với nhà nước và dân cư ước tính lên tới 679 tỷ rúp theo giá năm 1941.

Anh hùng Liên Xô

Tổng cộng có 11.657 người được trao danh hiệu Anh hùng Liên Xô vì những hành động anh hùng trong Cuộc Chiến Vệ quốc Vĩ đại (3.051 người trong số đó được truy tặng), bao gồm 95 phụ nữ và 44 công dân nước ngoài. Trong số này, 159 người đã được trao danh hiệu này hai lần, bao gồm 154 người nhận danh hiệu hai lần, ba người nhận danh hiệu ba lần (phi công chiến đấu Ivan Kozhedub, Alexander Pokryshkin và chỉ huy quân sự Semyon Budyonny) và hai người nhận danh hiệu bốn lần (chỉ huy quân sự Georgy Zhukov và Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô Leonid Brezhnev).

Tính đến ngày 8/5/2025, luật sư và nhà chính trị Liên Xô Boris Kravtsov là Anh hùng Liên Xô cuối cùng còn sống, người đã nhận danh hiệu này trong Cuộc chiến Vệ quốc vĩ đại. Vào năm 2024, cựu chiến binh Ibrahim-Pasha Sadykov (sống tại Makhachkala) trở thành Anh hùng cuối cùng của Nga nhận danh hiệu này trong suốt cuộc đời vì những hành động anh hùng trong Cuộc chiến Vệ quốc vĩ đại.

Theo dữ liệu của Bộ trưởng Quốc phòng Nga Andrey Belousov, tính đến đầu năm 2025, có khoảng 7.000 cựu chiến binh của Cuộc chiến Vệ quốc vĩ đại còn sống tại Nga. Theo pháp luật hiện hành, danh hiệu cựu chiến binh cũng áp dụng cho những người làm việc ở hậu phương, góa phụ của những người tham gia chiến tranh, các cựu tù nhân trong trại tập trung, cư dân của Leningrad (nay là St. Petersburg) và Sevastopol bị bao vây, và cũng như cư dân của Stalingrad (nay là Volgograd) bị bao vây, những người nhận danh hiệu này vào tháng 4/2023.