Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng: Thiết kế 'luồng xanh' để hút vốn đầu tư

Chiều 6/11, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng đã giải trình, làm rõ một số vấn đề về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật đầu tư theo phương thức đối tác công tư và Luật Đấu thầu.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng thay mặt cho cơ quan soạn thảo cảm ơn tất cả các ý kiến của các đại biểu tại tổ cũng như tại hội trường đối với luật sửa 4 luật liên quan đến đầu tư. Bộ sẽ nghiêm túc nghiên cứu, tiếp thu tối đa tất cả các ý kiến xác đáng của các đại biểu.

Về một số vấn đề các đại biểu đặt ra và quan tâm, Bộ trưởng cho hay, chúng ta phải thống nhất với nhau về mặt nhận thức, quan điểm sửa luật. Điều này xoay quanh chỉ đạo của Tổng Bí thư về đổi mới tư duy xây dựng pháp luật và theo văn bản chỉ đạo của Chủ tịch Quốc hội đối với công tác xây dựng pháp luật. Đó là phải bảo đảm được yêu cầu vừa quản lý nhà nước, vừa phải khuyến khích sáng tạo trong phát triển và giải phóng các nguồn lực, khơi thông các điểm nghẽn, bám sát thực tiễn, không nóng vội nhưng cũng không cầu toàn, lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm. Đây là những chỉ đạo rất quan trọng để chúng ta có định hướng.

Thứ hai, phải thể hiện sâu sắc tinh thần đột phá trong việc phân cấp, phân quyền, đơn giản hóa các thủ tục hành chính và phải chuyển phương thức quản lý mạnh từ tiền kiểm sang hậu kiểm, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và nhà đầu tư.

Thứ ba, phải tập trung vào những vấn đề cốt lõi, cấp bách, quan trọng, đã chín, đã rõ, thực tiễn đã chứng minh và đã có sự đồng thuận cao để đảm bảo tính kế thừa cũng như bổ sung đồng bộ, thống nhất trong hệ thống pháp luật của chúng ta. Đây là những nguyên tắc và quan điểm hết sức quan trọng.

Đối với Luật Quy hoạch, Bộ trưởng cho rằng, các đại biểu nói nhiều đến vấn đề điều chỉnh cục bộ theo quy trình rút gọn. Việc đề nghị bổ sung điều chỉnh thủ tục rút gọn đã được đánh giá hết sức kỹ lưỡng nhằm đơn giản hóa các thủ tục hành chính, rút ngắn được thời gian và theo như tính toán của chúng tôi sẽ rút ngắn được khoảng 300 ngày, đây là một thời gian rất đáng kể đối với các công trình hiện nay, đáp ứng yêu cầu phát triển cho đất nước trong tình hình mới.

Cùng với đó, việc điều chỉnh quy hoạch vẫn phải đảm bảo được nguyên tắc không làm thay đổi các mục tiêu và định hướng ở trong quy hoạch đã đề ra, đảm bảo tính đồng bộ, tính kế thừa và tính hệ thống trong quy hoạch các cấp. Đồng thời, xác định được rõ các trường hợp được điều chỉnh, đáp ứng kịp thời các yêu cầu phát triển.

Đối với việc điều chỉnh bổ sung các ngành kỹ thuật quốc gia như khoáng sản hay điện lực, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư nêu rõ, quy định của Luật Quy hoạch, quy hoạch quốc gia, quy hoạch ngành quốc gia là định hướng để phát triển và tổ chức không gian phát triển.

Theo đó, có dự kiến các công trình, dự án ưu tiên quan trọng và ưu tiên phát triển, có 1 danh mục dự án ưu tiên trong thời kỳ quy hoạch để đảm bảo tính linh hoạt, chủ động trong thực hiện và vẫn đảm bảo tuân thủ nghiêm mục tiêu và định hướng đã xác định trong quy hoạch, do vậy sẽ hạn chế được tối đa việc điều chỉnh các quy hoạch ngành quốc gia. Ngoài ra, luật đã bổ sung quy định về điều chỉnh quy hoạch theo trình tự, thủ tục rút gọn.

Khi chúng ta đang lập quy hoạch, chúng ta chưa thể xác định rõ được các dự án cụ thể, và nếu đưa các quy định cứng vào trong các quy hoạch thì sau này có sự thay đổi bất kỳ, chúng ta phải sửa lại Luật Quy hoạch.

Theo đó, chúng tôi đề nghị các dự án dự kiến đối với các ngành này chỉ là danh mục dự kiến, trong quá trình làm có điều kiện nào đó thì chúng ta được phép điều chỉnh, bởi nếu cứng nhắc thì mỗi một lần thay đổi, chúng ta phải sửa luật.

Đối với các luật kỹ thuật chuyên ngành, nếu thấy có tính đặc thù riêng, cần phải có một quy định riêng thì chúng tôi đề nghị là quy định ở trong luật chuyên ngành và được điều chỉnh theo quy hoạch chuyên ngành, không đưa vào trong Luật Quy hoạch bởi vì Luật Quy hoạch là định hướng chung.

Bộ trưởng thông tin, sáng nay các Ủy ban của Quốc hội đã họp với các bộ, ngành và đã thống nhất quan điểm này, tức là để ở các luật chuyên ngành và điều chỉnh ở các luật chuyên ngành, không đưa vào Luật Quy hoạch và sửa Luật Quy hoạch.

Đối với Luật Đầu tư, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng bày tỏ, nội dung quan trọng là lần này thiết kế “luồng xanh”, chương trình đặc biệt. Thực tiễn cho thấy, hiện nay cạnh tranh rất quyết liệt trong thu hút vốn đầu tư.

Dẫn ví dụ, ở Trung Quốc xây dựng một nhà máy ô tô hàng tỷ USD chỉ có 11 tháng, làm một trung tâm thương mại hàng trăm triệu USD có 68 ngày; Dubai xây dựng một thành phố 600 hecta, 500 tòa nhà, trị giá 20 tỷ USD làm đúng 5 năm.

Tại sao người ta lại làm được như vậy? Ở Dubai, cả một dự án như thế không sai một ngày. Về thiết kế và quy hoạch, ông Dũng nhận xét, ở Việt Nam từ khâu làm quy hoạch, thiết kế dự án, lập dự toán, thiết kế mất cả năm thì ở Dubai họ chỉ yêu cầu 2 điều đơn giản, dễ hiểu.

“Quốc vương Dubai chỉ duyệt nhiệm vụ thiết kế với 2 điều. Một là không được nhà nào giống nhà nào. Thứ hai, trong thiết kế quy hoạch, kiến trúc từ điểm nọ đến điểm kia không phải là đường thẳng” - ông Nguyễn Chí Dũng nêu.

Ngoài yêu cầu thiết kế ra, các yêu cầu kết cấu, mật độ, môi trường đều phải theo quy định, không cần phải xin phép ai, không cần bàn gì. “Sau đó, người ta làm xong thiết kế, làm các sa bàn, các mô hình, lãnh đạo chỉ duyệt đúng 2 tiếng đồng hồ là xong. Tức là họ đã biết cần quản lý gì, quản lý bằng công cụ nào, phương thức nào. Đó chính là hậu kiểm, chính là ban hành các quy chuẩn, tiêu chuẩn để thực hiện và không cần phải xin phép trước, tôi đăng ký làm và sai thì chịu trách nhiệm” - Bộ trưởng chia sẻ.

Từ dẫn chứng trên, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho rằng, phải ban hành các tiêu chuẩn, quy chuẩn, sau đó để cho các nhà đầu tư tự do thực hiện thì sẽ thuận lợi cho người ta, rút ngắn được thời gian và hấp dẫn được đầu tư.

Xuất phát từ đó, với những dự án công nghệ cao nằm trong các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu kinh tế thì được phép đăng ký đầu tư chứ không phải cấp giấy chứng nhận đầu tư, chỉ cần đăng ký đầu tư và trong 15 ngày phải cấp cho người ta.

Cấp xong rồi, nhà đầu tư cam kết thực hiện 3 vấn đề xây dựng, đánh giá tác động môi trường, phòng cháy và chữa cháy theo quy định của chúng ta ban hành và cứ thế là làm. Sau này nếu có vi phạm, cơ quan quản lý hậu kiểm thì nhà đầu tư phải chịu trách nhiệm.

“Lần này sẽ làm mạnh như thế và chúng tôi còn muốn mạnh nữa. Chúng ta còn muốn là một cửa để thuận lợi cho nhà đầu tư và sát thực tiễn hơn, nhà đầu tư không phải lên bộ này, ngành kia, không phải lên sở mà ban quản lý ngay tại chỗ. Đây là việc lâu dài, chúng tôi muốn tổng kết, đánh giá và muốn nhân rộng mạnh hơn mô hình 1 cửa này” - Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh.

Đối với Đà Nẵng, ông Dũng cho biết sẽ bổ sung, làm rõ hơn khu thương mại tự do và khu công nghệ thông tin tập trung để xem đây là một đối tượng để áp dụng trường hợp đặc biệt.

Về Luật Đấu thầu, Bộ trưởng đồng ý với các đại biểu là phải nghiên cứu, mở rộng đối tượng được chỉ định thầu. Bên cạnh đó, phải nâng cao các hạn mức, các gói thầu được chỉ định, không để 200 triệu đồng hay 300 triệu đồng. Chúng tôi nghiên cứu có thể nâng lên nữa để đảm bảo tính ổn định lâu dài, nếu không chúng ta vừa sửa xong lại bất cập, lại sửa tiếp.

Riêng về đấu thầu thuốc, Bộ trưởng cơ bản đồng tình với các đại biểu, chúng ta nên để cho các nhà thuốc tự chủ, tự quyết định, tự chịu trách nhiệm. Nếu họ có hành vi sai trái, thông đồng hay đẩy giá thì chúng ta lại có pháp luật khác xử lý, không có vấn đề gì chúng ta cứ phải bắt đấu thầu, đấu thầu hay không do người ta tự quyết, mua sắm trực tiếp hay mua sắm thế nào do họ lựa chọn.