Bổ sung quy định việc quyết định cơ cấu Chính phủ trong trường hợp cần thiết

Nhất trí phạm vi sửa đổi, bổ sung

Sáng 23/4/2025, tiếp tục phiên họp thứ 44, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết số 71/2022/QH15 ngày 15/11/2022 của Quốc hội ban hành nội quy kỳ họp Quốc hội.

Tổng thư ký, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Tùng

Tổng thư ký, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Tùng cho biết, thực hiện nhiệm vụ được phân công, ngay sau Quốc hội thông qua các luật về tổ chức bộ máy tại Kỳ họp bất thường lần thứ 9, Văn phòng Quốc hội đã chủ động phối hợp với các cơ quan của Quốc hội tổ chức nghiên cứu, rà soát và dự kiến những nội dung cần sửa đổi, bổ sung trong nội quy kỳ họp Quốc hội; đồng thời, tham mưu, xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội về quy trình, kế hoạch và việc thành lập Ban soạn thảo để triển khai xây dựng dự thảo Nghị quyết.

Trên cơ sở kết quả nghiên cứu, rà soát của Văn phòng Quốc hội và các cơ quan của Quốc hội, Ban soạn thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của nội quy kỳ họp Quốc hội đã khẩn trương xây dựng hồ sơ dự thảo Nghị quyết, gửi xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội (bằng văn bản) và tiếp thu, hoàn chỉnh một bước để gửi xin ý kiến Chính phủ, các đoàn đại biểu Quốc hội, các cơ quan có liên quan, đồng thời, đăng tải hồ sơ trên Cổng thông tin điện tử của Quốc hội theo quy định tại điểm b khoản 4 Điều 51 của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Qua tổng hợp, các cơ quan đều nhất trí với sự cần thiết, phạm vi sửa đổi, bổ sung và hầu hết các nội dung của dự thảo Nghị quyết do Ban soạn thảo đề xuất.

Trong đó có một số vấn đề lớn sau: Bổ sung vào khoản 1 Điều 11 của nội quy kỳ họp Quốc hội quy định về trường hợp thật cần thiết để đáp ứng yêu cầu thực tiễn thì ngày khai mạc kỳ họp thường lệ của Quốc hội có thể khác với các thời điểm đã được ấn định trong nội quy và do Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định.

Không thể hiện trong nội quy kỳ họp Quốc hội về tên cụ thể các cơ quan của Quốc hội để phù hợp với quy định của Luật Tổ chức Quốc hội và bảo đảm tính ổn định của nội quy kỳ họp Quốc hội; theo đó, việc xác định cơ quan nào thẩm tra đối với từng nội dung sẽ thực hiện trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ của từng cơ quan theo quy định tại Nghị quyết số 71/2025/UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Đồng thời, bổ sung 1 điều mới quy định về trình tự, thủ tục quyết định cơ cấu tổ chức các cơ quan của Quốc hội để tạo cơ sở pháp lý đầy đủ cho việc thực hiện thẩm quyền của Quốc hội về vấn đề này theo quy định mới của Luật Tổ chức Quốc hội.

Không quy định cứng trong nội quy kỳ họp Quốc hội về việc trình bày báo cáo thẩm tra; theo đó, việc trình bày hoặc không trình bày báo cáo thẩm tra (chỉ gửi báo cáo thẩm tra đến đại biểu Quốc hội) đối với từng nội dung sẽ thực hiện theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, luật, nghị quyết có liên quan hoặc được Quốc hội xem xét, quyết định cụ thể, căn cứ điều kiện thực tiễn khi thông qua chương trình kỳ họp để bảo đảm sử dụng tiết kiệm, hiệu quả thời gian tại các phiên họp toàn thể của Quốc hội.

Chỉnh lý một số vấn đề quan trọng

Về các nội dung Ban soạn thảo bổ sung, chỉnh lý trên cơ sở ý kiến các cơ quan, ông Lê Quang Tùng cho hay, qua nghiên cứu ý kiến các cơ quan, Ban soạn thảo đã tiếp tục hoàn thiện cả về nội dung và kỹ thuật của dự thảo Nghị quyết.

Trong đó, đã bổ sung, chỉnh lý một số vấn đề quan trọng là: Sửa đổi, bổ sung điểm a khoản 4 Điều 18 theo hướng không quy định cứng về thời gian được phép kéo dài của phiên họp (nội quy hiện hành chỉ cho phép kéo dài không quá 30 phút của phiên họp buổi sáng và 60 phút của phiên họp buổi chiều). Quy định này nhằm bảo đảm tính linh hoạt và đáp ứng yêu cầu thực hiện chức năng, nhiệm vụ của Quốc hội.

Sửa đổi khoản 1 Điều 20 theo hướng yêu cầu gửi tài liệu sớm hơn đến đại biểu Quốc hội, cụ thể là: Dự thảo luật, dự thảo nghị quyết, báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật, dự thảo nghị quyết trình Quốc hội thông qua và đề xuất một số vấn đề còn ý kiến khác nhau cần biểu quyết trước khi biểu quyết thông qua toàn văn dự thảo luật, dự thảo nghị quyết phải được gửi đến đại biểu Quốc hội nghiên cứu chậm nhất là 48 giờ trước phiên biểu quyết thông qua (quy định hiện hành là 24 giờ).

Bổ sung một khoản (khoản 3 Điều 34) quy định về việc quyết định cơ cấu tổ chức của Chính phủ tại các kỳ họp sau Kỳ họp thứ nhất của mỗi khóa Quốc hội trong trường hợp cần thiết để bảo đảm bao quát đầy đủ các trường hợp, phù hợp với yêu cầu thực tế.

Đồng thời, bổ sung quy định rõ về trình tự “Quốc hội thảo luận tại phiên họp toàn thể của Quốc hội” trong quy trình xem xét, quyết định một số nội dung tại kỳ họp.

Ngoài ra, có ý kiến đề nghị quy định Quốc hội họp thường lệ mỗi năm ít nhất hai kỳ; không nên phân biệt kỳ họp thường lệ và kỳ họp bất thường/kỳ họp không thường lệ; cần tránh đánh số thứ tự riêng cho kỳ họp thường lệ và số thứ tự riêng cho kỳ họp bất thường mà chỉ có số thứ tự kỳ họp thứ nhất cho đến kỳ cuối trong suốt nhiệm kỳ.

Ban soạn thảo nhận thấy khoản 2 Điều 83 của Hiến pháp năm 2013 và khoản 2 Điều 90 của Luật Tổ chức Quốc hội hiện hành quy định: “Quốc hội họp thường lệ mỗi năm hai kỳ”. Do đó, để bảo đảm tính thống nhất, xin được giữ cách thể hiện về số lượng kỳ họp thường lệ như trong dự thảo.

Tuy nhiên, đây cũng là một ý kiến hợp lý trong quá trình đổi mới và xu hướng tổ chức nhiều kỳ họp, vì vậy, Ban soạn thảo xin được ghi nhận và tiếp tục nghiên cứu trong quá trình tham mưu sửa đổi các quy định có liên quan.

Đối với cách đánh số thứ tự các kỳ họp, để thuận tiện cho quá trình theo dõi, tránh nhầm lẫn, Ban Soạn thảo đề nghị báo cáo Quốc hội cho phép từ nhiệm kỳ tiếp theo của Quốc hội sẽ thực hiện đánh số tuần tự các kỳ họp (cả kỳ thường lệ và kỳ không thường lệ) theo thứ tự thời gian.