ASEAN - EU tổ chức hội nghị thượng đỉnh vào tháng 12 để phát triển chuỗi cung ứng

Theo thông báo trước đó của Liên minh châu Âu và Ban Thư ký ASEAN, EU - ASEAN sẽ lần đầu tiên tổ chức hội nghị thượng đỉnh vào tháng 12 để thảo luận về việc mở rộng hỗ trợ thương mại và cơ sở hạ tầng khi EU tìm cách tăng cường quan hệ với khối châu Á.

Theo đó, hội nghị thượng đỉnh ASEAN - EU sẽ khai mạc vào ngày 14/12 tại Brussels. Các hội nghị thượng đỉnh trước đây giữa hai nhóm đều có sự tham dự của các nguyên thủ và các quan chức cấp cao đại diện cho cơ quan điều hành của EU. Lần này, các nguyên thủ quốc gia và các nhà lãnh đạo quốc gia khác từ các nước ASEAN và EU sẽ tham dự.

Năm nay đánh dấu kỷ niệm 45 năm Cộng đồng Kinh tế châu Âu, tiền thân của EU, thiết lập quan hệ chính thức với ASEAN. Sự kiện năm nay diễn ra trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị tại châu Âu về cuộc chiến Nga- Ukraine. Vì những lý do đó, ASEAN có ý nghĩa lớn hơn đối với châu Âu trên các mặt trận kinh tế, ngoại giao và an ninh. Josep Borrell, đại diện cấp cao của EU về các vấn đề đối ngoại và chính sách an ninh, cho biết trong cuộc họp cấp bộ trưởng ngày 4/8 với các đối tác ASEAN rằng EU cam kết tham gia hợp tác khu vực và ASEAN là "đối tác chiến lược". Mỹ cũng đồng ý nâng quan hệ với ASEAN lên thành "đối tác chiến lược toàn diện" trong hội nghị thượng đỉnh vào tháng 5 vừa qua.

EU và ASEAN muốn phát triển chuỗi cung ứng tại cuộc họp tháng 12. Đại dịch đã làm đình trệ nhập khẩu các sản phẩm y tế và linh kiện ô tô cho khối châu Âu, khối này dự kiến ​​sẽ cung cấp các thỏa thuận hợp tác kinh tế và viện trợ cơ sở hạ tầng cho các nước Đông Nam Á. Châu Âu sẽ khuyến khích Đông Nam Á hoàn thành vai trò chính trong chuỗi cung ứng cho phương Tây, dựa trên ý tưởng "giao hữu" giữa các quốc gia với những giá trị được chia sẻ.

EU có các hiệp định thương mại tự do có hiệu lực với các thành viên ASEAN là Singapore và Việt Nam, đồng thời tìm cách đẩy nhanh các cuộc đàm phán tương tự với Indonesia, Philippines, Malaysia và Thái Lan. Mặc dù khối châu Âu đang xem xét một FTA với toàn bộ ASEAN, liên minh châu Âu đã áp đặt các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Campuchia và Myanmar, với lý do các vấn đề về nhân quyền. Hiện tại, EU sẽ tập trung vào các thỏa thuận thương mại song phương riêng biệt.

Vào tháng 6, EU đã hồi sinh các cuộc đàm phán thương mại tự do với Ấn Độ sau khi các cuộc đàm phán bị gác lại trong gần một thập kỷ. Liên minh châu Âu đã ký kết các FTA với Nhật Bản và Hàn Quốc. ASEAN bao gồm các quốc gia giàu tài nguyên như Indonesia, khiến họ trở thành những nguồn thay thế thuận lợi cho dầu mỏ và khí đốt tự nhiên, hai mặt hàng gây đau đầu ở EU.

Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu Valdis Dombrovskis phụ trách thương mại, trích dẫn áp lực địa chính trị gây ra bởi cuộc chiến ở Ukraine rằng EU đang tăng cường nỗ lực để đạt được các thỏa thuận với "các đối tác cùng chí hướng." Dữ liệu của Liên hợp quốc cho thấy các khối châu Âu và Đông Nam Á đã giao dịch lượng hàng hóa trị giá 250 tỷ USD vào năm ngoái. ASEAN là một trong những đối tác thương mại lớn của EU khi kết hợp cả 10 thành viên của ASEAN, mặc dù con số này vẫn ít hơn Trung Quốc, Mỹ và Nga vào năm 2021.

Một mạng lưới thương mại tự do được mở rộng sẽ đa dạng hóa chuỗi cung ứng và giảm bớt sự phụ thuộc vào các cường quốc giàu tài nguyên như Nga. EU đã ký một thỏa thuận rộng rãi với Trung Quốc vào tháng 12/2020 liên quan đến hợp tác đầu tư, nhưng EU đã trì hoãn việc phê chuẩn thỏa thuận này khi quan hệ với Bắc Kinh trở nên căng thẳng. EU sẽ tăng cường hợp tác với ASEAN về tự do hàng hải ở Biển Đông và kiểm soát xuất khẩu bao gồm công nghệ nhạy cảm có thể được sử dụng cho mục đích quân sự.

Những nỗ lực này dựa trên chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của liên minh được thông qua vào năm 2021. Pháp và Đức đang điều tàu chiến và máy bay chiến đấu đến châu Á theo chiến lược riêng của họ. EU cũng muốn tham gia Hội nghị cấp cao Đông Á, có 18 thành viên là 10 nước ASEAN cùng với Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, Australia, New Zealand, Ấn Độ, Mỹ và Nga. Khuôn khổ này đóng vai trò như một diễn đàn để thảo luận về các vấn đề quốc tế và khu vực chính.