Xử lý nghiêm tình trạng trục lợi hưởng bảo hiểm xã hội

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Trương Hòa Bình tại Công văn số 2858/VPCP-NC ngày 12/4/2020 về việc thông tin báo chí phản ánh việc nhiều đối tượng thu gom, mua bán sổ bảo hiểm xã hội (BHXH) nhằm trục lợi, BHXH Việt Nam cho biết, cơ quan này đã thực hiện hai công văn nhằm ngăn chặn các hành vi trục lợi BHXH gửi tới các cơ quan, đơn vị quản lý liên quan.

Theo đó, tại công văn số 1164/BHXH-CSXH về việc ngăn chặn trục lợi hưởng BHXH, BHXH Việt Nam chỉ đạo BHXH tỉnh, thành phố khẩn trương rà soát, nắm tình hình thu gom, mua bán sổ BHXH tại địa bàn quản lý theo phản ánh của báo chí. Thực hiện đúng quy định của chính sách pháp luật về BHXH, các quy trình nghiệp vụ và chỉ đạo của BHXH Việt Nam; thực hiện chặt chẽ việc tiếp nhận hồ sơ đề nghị giải quyết hưởng BHXH một lần của người lao động; khi trả kết quả giải quyết hưởng BHXH một lần phải kiểm tra, đối chiếu kỹ giấy tờ tùy thân của người nhận kết quả; đảm bảo trả hồ sơ, trả tiền đúng cho người lao động hoặc người được ủy quyền hợp pháp.

Đồng thời, BHXH Việt Nam đề nghị phải tiến hành thẩm tra, thống kê những trường hợp một người được ủy quyền nhận BHXH một lần cho từ hai người trở lên, kiểm soát để phát hiện dấu hiệu trục lợi từ việc thu gom, mua bán sổ BHXH. Chủ động phối hợp với các cơ quan, ban, ngành tại địa phương tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách pháp luật về BHXH để nâng cao nhận thức của người lao động về quyền lợi hưởng chính sách an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước; đồng thời cảnh báo đến người dân, người lao động để không bị lôi kéo xúi giục bán sổ BHXH và kịp thời phát hiện, tố giác các hành vi vi phạm.

Theo quy định của pháp luật hiện hành, sổ BHXH được cấp và giao cho từng người lao động giữ để theo dõi việc đóng, hưởng các chế độ BHXH và là cơ sở để giải quyết các chế độ BHXH, BH thất nghiệp, vì vậy, tại Công văn số 1165/BHXH-ST về việc lạm dụng chính sách BHXH của người lao động gửi Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, BHXH Việt Nam kiến nghị, việc mua bán, chuyển nhượng hoặc cầm cố, thế chấp sổ BHXH là các hành vi vi phạm pháp luật. Để quản lý chặt chẽ việc quản lý sổ BHXH khi giải quyết các chế độ BHXH theo quy định của pháp luật, đảm bảo quyền lợi cho người lao động, ngăn chặn tình trạng trên, BHXH Việt Nam đề nghị Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội thống nhất cho phép cơ quan BHXH các cấp tạm thời không nhận hồ sơ của người lao động ủy quyền cho người khác nộp hồ sơ và nhận hộ tiền hưởng trợ cấp BHXH một lần, trừ trường hợp người lao động bị ốm đau, tai nạn lao động không thể đến cơ quan BHXH (có Giấy xác nhận của cơ sở y tế về tình trạng sức khỏe của người ủy quyền) để tránh lạm dụng và việc mua bán lửa đảo đang diễn ra hàng ngày.

Bên cạnh đó, theo đề nghị của BHXH Việt Nam, ngày 9/4/2020, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Bộ Công an (A05) đã thực hiện xử lý và gỡ bỏ hoàn toàn trang Facebook mạo danh BHXH tỉnh Bình Dương và các trang Facebook tổ chức thu mua sổ BHXH khác. Đến ngày 13/4/2020, A05 đã phối hợp với Công an TP.Hồ Chí Minh và Công an tỉnh Bình Dương triệu tập 2 đối tượng Ngô Thị Thúy Kiều và chồng là Lê Quốc Việt (sinh năm 1990, quê Bình Định), ngụ tại quận 12, TP.Hồ Chí Minh để làm rõ hành vi mạo danh cơ quan BHXH tỉnh Bình Dương, thu mua sổ BHXH để trục lợi bất chính.

BHXH Việt Nam cho biết, tới đây, Bộ Công an sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các địa phương và Bộ, ngành liên quan tăng cường công tác tuyên truyền, cảnh báo người dân và kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi mua gom sổ BHXH, siết chặt quy trình chi trả để ngăn chặn các đối tượng trục lợi, đảm bảo quyền, lợi ích chính đáng của người lao động, cũng như uy tín của ngành BHXH. Thiếu tướng Lê Minh Hạnh - Phó Cục trưởng Cục An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Bộ Công an khuyến cáo, người lao động phải hiểu rõ giá trị của cuốn sổ BHXH đối với mỗi cá nhân, mỗi người lao động; các hành vi mua bán sổ BHXH đều là các hành vi vi phạm pháp luật và sẽ bị xử lý nghiêm minh trước pháp luật.