Việt Nam – Nhật Bản: Hợp tác thương mại, công nghiệp và năng lượng sẽ ngày càng chặt chẽ, hiệu quả

Ngày 25/11/2021, tiếp nối các chương trình làm việc bên lề chuyến thăm chính thức Nhật Bản của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính từ ngày 22-25/11/2021, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã có buổi tiếp và làm việc với ngài Koichi Haguida - Bộ trưởng Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản.

Tại buổi làm việc, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đánh giá cao kim ngạch thương mại song phương đã tăng trưởng trở lại trong 10 tháng đầu năm 2021, tăng 6,4% so với mức giảm gần 1% của cả năm 2020.

Quan hệ thương mại giữa Việt Nam và Nhật Bản duy trì cán cân thương mại cân bằng, các sản phẩm có tính bổ trợ cho nhau. Để tiếp tục duy trì cân bằng cán cân thương mại, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đề nghị Bộ trưởng Koichi Hagiuda quan tâm, hỗ trợ kết nối để hàng Việt Nam tham gia nhiều hơn vào chuỗi phân phối tại Nhật Bản, cũng như hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam tham gia sâu vào chuỗi cung ứng của các doanh nghiệp Nhật Bản.

Bộ trưởng Koichi Haguida cũng khẳng định Chính phủ Nhật Bản, Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản, doanh nghiệp Nhật Bản luôn coi Việt Nam là đối tác hàng đầu ở khu vực châu Á và trên thế giới. Trong thời gian qua, các doanh nghiệp Nhật Bản, nhất là trong lĩnh vực sản xuất ô tô, đã gặp phải những tác động tiêu cực do ảnh hưởng của dịch Covid-19.

Bộ trưởng Koichi Haguida mong muốn Bộ Công Thương tiếp tục đồng hành, hỗ trợ doanh nghiệp Nhật Bản đầu tư tại Việt Nam khắc phục khó khăn, đảm bảo duy trì chuỗi cung ứng phục vụ tốt nhất các hoạt động sản xuất, kinh doanh trong bối cảnh đại dịch Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp.

Liên quan vấn đề này, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, Chính phủ Việt Nam đã áp dụng chiến lược thích ứng an toàn, linh hoạt và kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19. Khi phát hiện ca nhiễm Covid-19, các nhà máy, cơ sở sản xuất không phải cách ly toàn bộ hoặc áp dụng mô hình “3 tại chỗ” mà chỉ khoanh vùng, cách ly ở phạm vi nhỏ nhất. Chính phủ cũng đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ doanh nghiệp về thuế, bảo hiểm, lao động để hỗ trợ phục hồi sau dịch COVID-19. Các biện pháp này đã và đang giúp doanh nghiệp, các nhà đầu tư nước ngoài tại Việt Nam, bao gồm các nhà đầu tư Nhật Bản phục hồi mạnh mẽ.

Về vấn đề chuyển dịch năng lượng, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, Việt Nam cam kết thực hiện chuyển dịch năng lượng nhằm trung hòa carbon vào năm 2050. Đây cũng là nội dung quan trọng trong Hội đàm của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Thủ tướng Nhật Bản ngày 24/11/2021. Ngoài ra, Nhật Bản cũng là nước đi đầu trong quá trình chuyển dịch năng lượng ở châu Á với sáng kiến chuyển dịch năng lượng châu Á, cam kết hỗ trợ 10 tỷ USD cho các nước ASEAN để thực hiện mục tiêu trung hòa các bon. Do đó, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đề nghị hai bên trao đổi cụ thể, tiến tới ký kết Bản ghi nhớ giữa Việt Nam và Nhật Bản để cụ thể hóa hỗ trợ của Nhật Bản cho quá trình chuyển dịch năng lượng của Việt Nam.

Về phía Nhật Bản, Bộ trưởng Haguida đánh giá cao cam kết trung hòa carbon của Chính phủ Việt Nam, coi Việt Nam là nước gương mẫu đi đầu trong ASEAN trong chuyển dịch năng lượng và nhất trí hai bên sẽ sớm bàn bạc thống nhất lộ trình cụ thể để hỗ trợ Việt Nam chuyển dịch năng lượng thành công.

Về phát triển công nghiệp và kinh tế số, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, Việt Nam đang thực hiện chiến lược chuyển đổi số cũng như tập trung phát triển các ngành công nghiệp nền tảng, công nghiệp hỗ trợ. Việt Nam coi Nhật Bản là nước phát triển hàng đầu, có nhiều kinh nghiệm trong các lĩnh vực trên. Bộ trưởng đề nghị Nhật Bản dành thêm các gói hỗ trợ ODA mới cho Việt nam để phát triển hạ tầng kinh tế số cả phần cứng và phần mềm, hỗ trợ phát triển công nghiệp nền tảng và công nghiệp hỗ trợ của Việt Nam.

Bộ trưởng Koichi Haguida nhất trí với đề nghị của Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên và nhấn mạnh Nhật Bản sẽ tiếp tục thúc đẩy các hoạt động hợp tác với Việt Nam trong lĩnh vực chuyển đổi số. Trong lĩnh vực công nghiệp, Nhật Bản sẽ tăng cường hợp tác nâng cao năng lực cạnh tranh công nghiệp cho Việt Nam thông qua chuyển giao công nghệ, bao gồm xây dựng, triển khai hiệu quả Sáng kiến “Đối tác hợp tác đổi mới công nghệ Việt – Nhật”.

Về hợp tác trong khuôn khổ đa phương, hai Bộ trưởng cam kết tiếp tục phối hợp chặt chẽ trong thực thi Hiệp định Đối tác toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP). Trong bối cảnh chủ nghĩa bảo hộ nổi lên, căng thẳng thương mại gia tăng, thương mại toàn cầu suy giảm, kim ngạch thương mại song phương giữa Việt Nam với Nhật Bản và một số các thị trường thành viên CPTPP vẫn tăng trưởng tích cực.

Việt Nam khẳng định sẽ nỗ lực phối hợp với phía Nhật Bản thúc đẩy các thành viên còn lại sớm hoàn tất phê chuẩn và thực thi Hiệp định CPTPP (bao gồm Brunei, Chile và Malaysia) để Hiệp định CPTPP có thể sớm mang lại lợi ích đầy đủ cho tất cả các nước thành viên CPTPP.