PGS. TS Đinh Trọng Thịnh: Đến lúc bỏ quy định miễn thuế nhập khẩu hàng giá trị nhỏ

Trao đổi với Báo Công Thương về các giải pháp tránh thất thu thuế từ các "ông lớn" như Google, Amazon, Shopee,... chuyên gia kinh tế - PGS. TS Đinh Trọng Thịnh cho biết, thực tế những năm gần đây, lượng thu thuế thương mại điện tử tăng lên một cách vượt bậc. Đặc biệt, những “ông lớn” lượng nộp thuế từ chỗ rất nhỏ đến hàng ngàn tỷ đồng. Tuy nhiên, có thể thấy, doanh thu của những doanh nghiệp này trên thị trường Việt Nam là rất lớn nhưng lượng thuế họ nộp thực sự chưa tương xứng. Vì vậy, cần có giải pháp đồng bộ giữa các cơ quan khi có hàng hóa ra - vào quốc gia để thu đúng, thu đủ thuế.

Ngoài việc cần phải quản lý chặt chẽ hơn để xác định rõ doanh thu thực tế của các doanh nghiệp, từ đó kê khai thuế, nộp thuế chuẩn xác, thì một trong những vấn đề gây thất thoát lớn thuế được PGS. TS Đinh Trọng Thịnh nhắc đến là quy định miễn thuế đối với hàng hóa giá trị nhỏ dưới 1 triệu đồng hiện nay.

PGS. TS Đinh Trọng Thịnh cho biết, quy định miễn thuế các hàng nhập khẩu giá trị nhỏ ở Việt Nam là xuất phát từ yêu cầu phải thực hiện theo Công ước quốc tế về hài hòa và đơn giản thủ tục hải quan (Công ước Kyoto) năm 1973 mà Việt Nam ký kết đồng ý tham gia. Trong công ước này có quy định hàng hóa giá trị nhỏ tối thiểu sẽ không thu thuế hải quan và các thuế khác.

“Việc này có ý nghĩa làm đơn giản hóa thủ tục, giúp cho thủ tục thông quan nhanh chóng, thuận tiện. Giai đoạn trước đây, việc kê khai thủ công mất thời gian. Tuy nhiên, hiện nay, việc này thực hiện rất đơn giản bởi áp dụng công nghệ không ảnh hưởng đến thời gian thông quan. Bên cạnh đó, nhiều nước trên thế giới đã bỏ quy định này, vậy chúng ta giữ làm gì, cần phải bỏ đi”, PGS. TS. Đinh Trọng Thịnh cho biết.

Bên cạnh đó, PGS. TS Đinh Trọng Thịnh cho biết, Liên minh châu Âu từ tháng 1/2021 đã bỏ quy định những hàng hóa có giá trị dưới 22 euro phải đóng thuế. Hay như nước Anh, 135 bảng Anh trước đây không phải đóng thuế, bây giờ phải đóng thuế. Thái Lan cũng đánh thuế đồng bộ tất cả hàng hóa ra - vào quốc gia mà đều phải chịu thuế suất 7%.

Theo PGS. TS Đinh Trọng Thịnh, riêng hàng hóa nhỏ chuyển qua biên giới dưới hình thức bưu kiện, linh kiện đang miễn thuế dưới 1 triệu là rất lớn. Thống kê từ tháng 1 - 6/2024, mỗi tháng có từ khoảng 1,3 tỷ - 1,9 tỷ USD hàng hóa nhỏ qua biên giới không phải đóng thuế. Bình quân một ngày khoảng 50 triệu USD vào, ra thị trường Việt Nam, nhưng chúng ta hoàn toàn miễn. Con số thất thoát rất lớn.

“Vì vậy, đã đến lúc chúng ta cần phải sửa Luật theo hướng tất cả các loại hàng hóa ra - vào quốc gia thì đều phải nộp thuế”, PGS. TS Đinh Trọng Thịnh khẳng định.

Mặt khác, để giảm thất thu thuế, theo PGS. TS Đinh Trọng Thịnh, phải xây dựng cơ sở dữ liệu lớn về thương mại điện tử. Vì kho không chỉ phục vụ cho cơ quan thuế để thu đúng, thu đủ, mà còn phục vụ cho việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng cũng như việc bảo vệ an sinh xã hội. Đây là việc làm cần thiết và cấp bách.

Đồng thời, cần ứng dụng công nghệ mới và công nghệ số để quản lý hoạt động thương mại điện tử. Tuyên truyền quy định pháp luật để người kinh doanh chủ động nộp thuế đúng, đủ cho nhà nước. Trên cơ sở như vậy, kể cả các chủ thể không có thể nhân ở Việt Nam nhưng người Việt Nam tiêu dùng hàng hóa của họ vẫn có đòi hỏi, buộc họ phải nộp thuế cho Chính phủ Việt Nam là một điều mỗi người dân cần phát huy điều đó.